Việc kết nối với Wi-Fi công cộng tại các quán cà phê yêu thích đôi khi khiến chúng ta lo lắng về rủi ro bảo mật. Tuy nhiên, tình hình thực tế không quá đáng sợ như nhiều người vẫn nghĩ, tài khoản ngân hàng của bạn sẽ không bị “bốc hơi” ngay lập tức. Mặc dù vậy, vẫn có những mối đe dọa tiềm ẩn mà bạn cần nhận thức rõ để bảo vệ thông tin cá nhân. Thuthuatonline.net sẽ cung cấp cái nhìn chuyên sâu và những giải pháp thiết thực để bạn an tâm hơn khi sử dụng Wi-Fi miễn phí.
Những Hiểu Lầm Phổ Biến Về An Toàn Wi-Fi Công Cộng
Khi nhắc đến Wi-Fi công cộng, nhiều người thường hình dung ngay ra cảnh tin tặc đang rình rập để đánh cắp dữ liệu của họ ngay khi kết nối. Trên thực tế, hầu hết các ứng dụng và trang web hiện đại đều được bảo vệ bằng mã hóa tích hợp như HTTPS. Lớp bảo mật này giúp giữ cho tin nhắn, thông tin đăng nhập và dữ liệu mua sắm trực tuyến của bạn được an toàn, nằm ngoài tầm với của bất kỳ ai cố gắng chặn đường truyền. Điều này có nghĩa là, một người ngồi cạnh bạn sẽ không thể dễ dàng lấy được mật khẩu ngân hàng hay tin nhắn mạng xã hội của bạn.
Tuy nhiên, vẫn có một “điểm yếu” nhỏ. Mặc dù mã hóa bảo vệ hầu hết các giao tiếp của bạn với các trang web lớn, nó không thể che giấu mọi chi tiết. Ví dụ, thiết bị của bạn vẫn có thể chia sẻ những trang web bạn truy cập thông qua các yêu cầu DNS (Domain Name System), và một số dịch vụ trực tuyến nhỏ hơn vẫn chưa sử dụng mã hóa đúng cách. Dù những điều này có thể gây phiền toái, chúng thực sự không đe dọa nghiêm trọng như mọi người nghĩ.
Bản thân công nghệ Wi-Fi thường khá an toàn và đáng tin cậy để sử dụng. Vấn đề thực sự nảy sinh khi người dùng không xác minh kỹ mạng hoặc địa điểm mà họ đang kết nối. Tin tặc thường giăng bẫy bằng cách thiết lập một điểm truy cập giả mạo, bắt chước tên mạng hợp pháp của một doanh nghiệp hoặc dịch vụ. Mặc dù hầu hết các điểm truy cập giả mạo này có thể được phát hiện, nhưng kẻ tấn công thường lợi dụng tâm lý muốn kết nối nhanh của người dùng để lôi kéo nạn nhân. Vì các điểm phát sóng Wi-Fi này do tin tặc thiết lập hoàn toàn, chúng có quyền kiểm soát nhiều hơn đối với những gì đi vào và ra khỏi mạng của chúng. Đây chính là lúc việc kết nối với Wi-Fi công cộng trở thành rủi ro thực sự đối với quyền riêng tư và bảo mật của bạn.
Khi Nào Wi-Fi Công Cộng Trở Thành Nguy Cơ Thực Sự Đối Với Bạn
Mối nguy lớn nhất của Wi-Fi công cộng thường xuất hiện ở những nơi như sân bay, khách sạn và nhà ga – những địa điểm thu hút đông đảo khách du lịch, sinh viên hoặc nhân viên có nhu cầu truy cập internet nhanh chóng. Rất nhiều người kết nối mà không kiểm tra kỹ xem mạng đó có phải là mạng xác thực hay không.
Một khảo sát từ Statista đã làm nổi bật vấn đề này. Bốn trong mười người dùng Wi-Fi công cộng cho biết họ đã từng đối mặt với sự cố rò rỉ hoặc bị xâm phạm dữ liệu khi sử dụng mạng chia sẻ. Các quán cà phê và phòng chờ sân bay thường ghi nhận nhiều trường hợp nhất, phần lớn là do người dùng có xu hướng chọn mạng có tín hiệu mạnh nhất. Kẻ tấn công lợi dụng lỗ hổng này bằng cách sử dụng các thiết bị phát sóng Wi-Fi của riêng chúng để tạo ra các mạng giả mạo. Khi bạn kết nối, chúng có thể chặn hoạt động internet của bạn và chèn các cổng đăng nhập giả mạo để thu thập thông tin tài khoản của bạn.
Biểu đồ thống kê rủi ro vi phạm dữ liệu qua Wi-Fi công cộng tại Hoa Kỳ
Không chỉ dừng lại ở việc đọc lén những gì bạn gõ. Một số tin tặc còn sử dụng Wi-Fi công cộng để chiếm đoạt các phiên làm việc đang mở của bạn (session hijacking). Khi bạn đăng nhập vào một tài khoản, chúng có thể lẻn vào phiên của bạn để mạo danh bạn, đôi khi không cần đến mật khẩu. Kiểu tấn công chiếm phiên này đặc biệt dễ xảy ra khi các trang web không sử dụng các biện pháp bảo mật cập nhật.
Hầu hết các cuộc tấn công thành công là do người dùng vội vàng hoặc quá mất tập trung – chứ không phải do bảo mật Wi-Fi yếu kém.
Cách Bảo Mật Kết Nối Hiệu Quả Khi Dùng Wi-Fi Công Cộng
Bạn không cần phải tránh xa hoàn toàn Wi-Fi công cộng. Điều bạn cần là những thói quen giúp bạn đi trước những kẻ lừa đảo một bước.
Đầu tiên, hãy luôn sử dụng mã QR do địa điểm cung cấp hoặc sử dụng phiếu truy cập Wi-Fi (voucher) bất cứ khi nào có thể trước khi kết nối. Những phương pháp này đảm bảo bạn nhận được thông tin mạng chính thức trực tiếp từ nguồn. Nếu không có, hãy kiểm tra lại tên Wi-Fi chính xác với nhân viên trước khi cố gắng tham gia. Các mạng giả mạo dựa vào việc bạn chọn nhanh, vì vậy hãy dành vài giây để chắc chắn. Khi kết nối, hãy cố gắng tắt tùy chọn tự động kết nối và chia sẻ tệp nếu có thể.
Menu cài đặt Wi-Fi trên iPhone với MacBook ở nền
Mạng riêng ảo (VPN) mang lại khả năng bảo vệ cao hơn nữa. Chúng hoạt động như một đường hầm được mã hóa giữa thiết bị của bạn và các trang web bạn truy cập, mã hóa mọi thứ ở giữa. Ngay cả khi bạn vô tình tham gia một điểm phát sóng giả mạo, dữ liệu của bạn vẫn trông vô nghĩa đối với kẻ tấn công. Đó là lý do tại sao việc sử dụng VPN tiếp tục tăng trưởng trên toàn thế giới, đặc biệt là trong số những người thường xuyên đi lại hoặc làm việc từ xa.
Tuy nhiên, không phải tất cả các VPN đều giống nhau. Các nhà cung cấp VPN miễn phí có thể sử dụng địa chỉ IP của bạn, ghi nhật ký hoạt động của bạn hoặc làm rò rỉ thông tin cá nhân của bạn – đây chỉ là một vài vấn đề thường gặp với VPN miễn phí. Luôn chọn một dịch vụ uy tín và bật chế độ HTTPS Only (Chỉ HTTPS) để ngăn chặn truy cập các trang web rủi ro không bảo mật kết nối của bạn. Mặc dù vậy, trong một số trường hợp nhất định, việc sử dụng VPN miễn phí vẫn tốt hơn là không có bất kỳ biện pháp bảo vệ nào.
Các cổng đăng nhập (login portals) cũng là một “bãi mìn”. Hãy cẩn trọng với bất kỳ trang nào yêu cầu tài khoản mạng xã hội, email hoặc thông tin thẻ tín dụng của bạn để có quyền truy cập cơ bản. Nhiều mạng công cộng thực tế chỉ sử dụng mã đơn giản từ hóa đơn của bạn hoặc chỉ là số phòng. Hãy bỏ qua bất cứ điều gì cảm thấy quá xâm phạm hoặc yêu cầu thông tin nhạy cảm không liên quan đến mạng.
Bất cứ khi nào có thể, hãy chờ đợi để xử lý các công việc mang tính bảo mật cao, chẳng hạn như giao dịch ngân hàng, mua sắm trực tuyến hoặc quản lý tệp khách hàng, cho đến khi bạn có kết nối đáng tin cậy tại nhà hoặc trên dữ liệu di động của mình. Nếu bạn buộc phải sử dụng Wi-Fi công cộng cho những hoạt động này, hãy dành một chút thời gian để kiểm tra lại địa chỉ web và tìm biểu tượng khóa trên trình duyệt của bạn. Biểu tượng này có nghĩa là trang web đang sử dụng mã hóa bảo mật.
Việc cập nhật hệ thống định kỳ cũng rất quan trọng. Các nhà sản xuất thiết bị thường vá các lỗ hổng bảo mật rất nhanh chóng, nhưng những bản vá đó chỉ có tác dụng nếu bạn đã cài đặt chúng. Hãy chạy các bản cập nhật trước khi bạn đi du lịch, không phải sau khi đã hạ cánh ở một thành phố mới.
Wi-Fi công cộng tự nó không phải là một mối đe dọa thường trực. Rủi ro thực sự nằm ở cách chúng ta sử dụng nó. Khách du lịch bận rộn và sinh viên thường nhấp chuột trước khi kiểm tra, tạo cơ hội hoàn hảo cho kẻ tấn công. Tin tặc lợi dụng sự vội vàng này bằng cách thiết lập các mạng giả mạo rất thuyết phục chỉ với thiết bị giá rẻ. Nhiều tin tặc ngày nay sử dụng các thủ thuật kỹ thuật xã hội thay vì tấn công trực tiếp vào thiết bị. Lần tới khi bạn muốn kết nối Wi-Fi miễn phí, hãy dành một chút thời gian và đảm bảo rằng bạn đang kết nối với một mạng hợp pháp – việc cẩn trọng hơn có thể giúp bạn bảo vệ dữ liệu khỏi bị tấn công.
