Máy tính chạy chậm, giật lag là nỗi ám ảnh của nhiều người dùng, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất làm việc và trải nghiệm giải trí. Thay vì nghĩ đến việc mua một chiếc máy mới, bạn có thể thực hiện một vài bước đơn giản để tối ưu hiệu suất PC, đưa máy tính Windows của mình trở lại trạng thái mượt mà như thuở ban đầu. Với những bí quyết chuyên sâu từ thuthuatonline.net, bạn hoàn toàn có thể cải thiện đáng kể tốc độ cho chiếc máy của mình một cách hiệu quả và bền vững.
5. Quản lý Ứng Dụng Khởi Động: Giảm Tải Ngay Từ Đầu
Khi cài đặt một ứng dụng mới, nó thường tự động thêm mình vào danh sách khởi động cùng hệ thống. Điều này có nghĩa là mỗi khi bạn khởi động lại máy tính, ứng dụng đó sẽ tự động chạy và nằm trong khay hệ thống, chiếm dụng tài nguyên ngay lập tức. Mặc dù một số ứng dụng làm việc thiết yếu cần khởi động tự động để thuận tiện, đa số các chương trình khác không cần đặc quyền này. Bởi lẽ, các ứng dụng khởi động có thể ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất hệ thống, việc loại bỏ những ứng dụng không cần thiết khỏi danh sách này là một bước đi thông minh để tăng tốc máy tính.
Để xóa một ứng dụng khởi động, bạn chỉ cần nhấp chuột phải vào nút Start và chọn Task Manager. Trong cửa sổ Task Manager, điều hướng đến tab Startup apps (hoặc Startup trong các phiên bản cũ hơn). Sau đó, bạn nhấp vào cột Status để sắp xếp các ứng dụng theo trạng thái đã bật hoặc tắt. Hãy kiểm tra cột Startup impact để xác định các ứng dụng có tác động cao (High) hoặc trung bình (Moderate) đến hiệu suất khởi động và vô hiệu hóa chúng. Đồng thời, hãy gỡ bỏ bất kỳ chương trình nào không nằm trong danh mục công việc thiết yếu của bạn.
4. Dọn Dẹp Ổ Đĩa: Giải Phóng Không Gian Lưu Trữ Cần Thiết
Hệ điều hành Windows yêu cầu ít nhất 15% dung lượng trống trên ổ đĩa cài đặt (tùy thuộc vào tổng dung lượng ổ cứng) để hoạt động hiệu quả. Nếu ổ đĩa của bạn sắp đầy, hãy bắt đầu với công cụ Disk Cleanup tích hợp sẵn trong Windows. Công cụ này giúp bạn loại bỏ các bản cập nhật Windows cũ, định nghĩa chống vi-rút, tệp internet tạm thời và các mục trong Thùng rác. Ngoài ra, bạn nên cân nhắc thiết lập Storage Sense để tự động hóa quy trình dọn dẹp, giúp máy tính luôn có đủ không gian trống.
Giao diện công cụ Disk Cleanup trên Windows 11 đang hoạt động, hiển thị các tùy chọn dọn dẹp file tạm và rác hệ thống để giải phóng dung lượng ổ cứng.
Nếu sau khi dọn dẹp mà bạn vẫn cần thêm không gian, hãy sử dụng công cụ miễn phí như TreeSize để trực quan hóa những gì đang thực sự chiếm dụng bộ nhớ của bạn. Từ đó, bạn có thể dễ dàng xác định và xóa các tệp lớn không cần thiết, giúp giải phóng dung lượng ổ cứng một cách hiệu quả hơn.
3. Tối Ưu Cài Đặt Nguồn Điện: Đảm Bảo Hiệu Năng Tối Đa
Windows cung cấp ba chế độ nguồn: Cân bằng (Balanced), Hiệu suất tốt nhất (Best performance) và Hiệu suất pin tốt nhất (Best power efficiency). Trên máy tính xách tay, Windows thường sử dụng chế độ Cân bằng khi cắm sạc và Hiệu suất pin tốt nhất khi chạy bằng pin. Mặc dù các cài đặt mặc định này giúp hạn chế tiêu thụ điện năng và kéo dài tuổi thọ pin, chúng cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu suất hệ thống bằng cách điều tiết tốc độ CPU.
Để kiểm tra cài đặt nguồn của bạn, hãy vào Start > Settings > System > Power & battery (Bắt đầu > Cài đặt > Hệ thống > Nguồn & pin). Mở rộng phần Power mode (Chế độ nguồn). Từ menu thả xuống Plugged in (Khi cắm sạc), chọn Best performance (Hiệu suất tốt nhất). Lặp lại tương tự cho tùy chọn On battery (Khi dùng pin) nếu bạn không muốn Windows điều tiết hiệu suất hệ thống khi máy chạy bằng pin.
Tiếp theo, hãy xem xét cài đặt Energy Saver (Tiết kiệm pin). Bạn có thể cấu hình Energy Saver để kích hoạt khi pin của bạn đạt đến một phần trăm cụ thể. Theo mặc định, tính năng này thường bật ở mức 30% và giảm hiệu suất để tiết kiệm pin. Hạ ngưỡng này xuống 20% hoặc thậm chí 10% có thể giúp duy trì hiệu suất đầy đủ lâu hơn trước khi hệ thống bắt đầu điều tiết để tiết kiệm pin.
2. Kiểm Soát Tab Trình Duyệt: Giảm Áp Lực Lên RAM
Thói quen “tích trữ tab” (tab hoarding) là việc giữ nhiều tab mở cùng lúc vì lo sợ mất quyền truy cập vào thông tin quan trọng. Đối với những người làm công việc nghiên cứu chuyên sâu, việc thường xuyên khám phá các bài viết và cơ hội thú vị muốn đọc sau là điều khó tránh khỏi. Do đó, việc tích lũy quá nhiều tab là một thực tế phổ biến.
Theo thời gian, việc tích lũy tab mà không chủ động đóng chúng là rất dễ dàng. Kết quả là một mớ hỗn độn gây ảnh hưởng đến năng suất và làm mất đi mục đích của việc sử dụng tab. Ngoài ra, các tab trình duyệt tiêu tốn một lượng lớn bộ nhớ RAM. Vì vậy, nếu bạn không quản lý chúng một cách chủ động, chúng có thể làm chậm máy tính và ảnh hưởng đến hiệu suất của các ứng dụng khác.
Hướng dẫn quản lý tab trong Google Chrome có thể cung cấp nhiều mẹo hữu ích, nhưng với kinh nghiệm thực tế, việc sử dụng tiện ích như Session Buddy đã chứng minh được hiệu quả. Tiện ích này cho phép lưu các tab đang mở thành một bộ sưu tập mà bạn có thể khôi phục sau này. Microsoft Edge Collections cũng từng cung cấp chức năng tương tự, nhưng hiện tại không còn cho phép thêm tất cả các tab đang mở vào một bộ sưu tập.
Giao diện tiện ích Session Buddy trên Google Chrome hiển thị danh sách các phiên duyệt web đã lưu, giúp quản lý và khôi phục các nhóm tab đã mở để tối ưu hiệu suất trình duyệt.
Một mẹo hữu ích khác là đặt giới hạn số lượng tab. Việc cố gắng giữ số tab dưới 10 tại bất kỳ thời điểm nào có thể giúp bạn tập trung hơn. Thường xuyên xem xét các tab đang mở vào cuối mỗi phiên làm việc và đóng những tab không còn cần thiết cũng là một cách hiệu quả để giải phóng tài nguyên.
Ngoài ra, việc sử dụng ứng dụng Sticky Notes để nhanh chóng ghi lại các ghi chú và liên kết cần xem lại sau trong ngày là một thói quen tốt. Điều này giúp bạn duy trì sự tập trung vào công việc hiện tại, giảm bớt lo lắng về việc mất các tab hữu ích, và giải phóng bộ nhớ hệ thống quý giá cho các ứng dụng khác.
1. Phần Cứng Thiết Bị Của Bạn Vẫn Quan Trọng
Hai thành phần phần cứng dễ thay thế nhất trong hệ thống của bạn thường là nguyên nhân chính khiến hệ thống bị lag. Nếu bạn vẫn đang sử dụng ổ cứng cơ học (HDD) làm ổ đĩa chính hoặc thậm chí thứ cấp, việc nâng cấp lên ổ cứng thể rắn NVMe hoặc SATA SSD có thể cải thiện đáng kể tốc độ và giảm các vấn đề sử dụng đĩa cao.
Tương tự, 16GB RAM đang là tiêu chuẩn cho máy tính để bàn và máy tính xách tay hiện đại (ngay cả Apple cũng cung cấp 16GB làm tiêu chuẩn trên các mẫu MacBook của họ). Dung lượng này cung cấp đủ không gian cho việc đa nhiệm, ngay cả khi mục đích sử dụng chính của bạn là duyệt web với nhiều tab mở. Việc thêm một mô-đun RAM 8GB là một nâng cấp hiệu quả về chi phí có thể mang lại những cải thiện hiệu suất đáng chú ý.
Nâng cấp bộ nhớ và lưu trữ có thể đơn giản như việc tháo nắp lưng và lắp ổ NVMe hoặc RAM vào các khe tương ứng. Trên thực tế, phần khó nhất có lẽ chỉ là theo dõi tất cả những con ốc nhỏ giữ chặt nắp lưng. Tuy nhiên, điều này không đúng với tất cả các mẫu laptop, vì vậy hãy kiểm tra khả năng nâng cấp của thiết bị với nhà sản xuất trước khi “can thiệp” vào bên trong máy.
Nếu phần cứng không phải là điểm nghẽn, những mẹo trên sẽ giúp máy tính Windows của bạn chạy mượt mà, không bị lag. Một mẹo cũ nhưng vẫn rất hữu ích khác là, bất cứ khi nào có một phiên bản Windows lớn mới ra mắt, hãy bỏ qua việc nâng cấp trực tiếp và thực hiện cài đặt sạch (clean install) thay thế – điều này sẽ giúp bạn tránh được nhiều rắc rối về sau.
Bạn đã áp dụng những mẹo nào để tăng tốc máy tính của mình? Hãy chia sẻ kinh nghiệm và ý kiến của bạn về những bí quyết này trong phần bình luận dưới đây!
