Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều ứng dụng chỉnh sửa ảnh hiện nay. Từ việc tự động cân bằng trắng, điều chỉnh độ phơi sáng cho đến những tính năng phức tạp hơn như loại bỏ vật thể, AI dường như hứa hẹn một cuộc cách mạng trong quy trình hậu kỳ. Tuy nhiên, với vai trò là một người có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhiếp ảnh và chỉnh sửa ảnh, tôi nhận thấy rằng dù AI có khả năng thực hiện một số tác vụ nhất định, tôi vẫn chưa thể hoàn toàn đặt niềm tin vào nó để xử lý hầu hết các công đoạn chỉnh sửa quan trọng. Có những lý do sâu sắc đằng sau sự thận trọng này, liên quan đến tính sáng tạo, chất lượng đầu ra và cả những mối lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu.
AI Khó Lòng Tái Tạo Phong Cách Chỉnh Sửa Độc Đáo Của Bạn
Qua nhiều năm rèn luyện kỹ năng bố cục và dành vô số giờ tìm hiểu sâu về các phần mềm chỉnh sửa ảnh chuyên nghiệp, tôi đã phát triển một phong cách nhiếp ảnh độc đáo cho riêng mình. Dù bản thân luôn sẵn sàng thử nghiệm những điều mới, AI thường gặp khó khăn đáng kể trong việc tái tạo cách tôi thực hiện chỉnh sửa. Tôi cũng nhận thấy một số công cụ như “Auto Enhance” (tự động tăng cường) còn khá hạn chế.
Ảnh chụp vintage được xử lý thủ công, thể hiện phong cách cá nhân của nhiếp ảnh gia
Ngay cả với các phần mềm chỉnh sửa ảnh được thiết kế riêng cho AI, tôi vẫn phải vật lộn để đạt được kết quả như mong muốn. Trong nhiều trường hợp, tôi thấy việc điều chỉnh ảnh thủ công dễ dàng hơn rất nhiều. Hầu hết các công cụ AI hiện nay được tối ưu để khắc phục các vấn đề kỹ thuật của bức ảnh, hơn là thêm vào một dấu ấn sáng tạo mang tính cá nhân.
Nguy Cơ Khiến Ảnh Trở Nên “Đại Trà” và Mất Đi Nét Riêng
Trong bất kỳ hoạt động sáng tạo nào, bao gồm nhiếp ảnh và chỉnh sửa ảnh, bạn không thể làm điều tương tự như mọi người và mong đợi kết quả độc đáo. Việc sử dụng AI, mặc dù đã giúp tôi nắm vững các kiến thức cơ bản về cách các thanh trượt khác nhau hoạt động cùng nhau, nhưng tôi lo ngại rằng việc chỉ chỉnh sửa bằng AI sẽ khiến những bức ảnh của tôi trở nên chung chung và thiếu bản sắc.
Quá phụ thuộc vào các trình chỉnh sửa ảnh “một cú nhấp” hoặc các công cụ tương tự có thể hạn chế nghiêm trọng khả năng sáng tạo của bạn. Đây là con đường dễ dàng, đồng nghĩa với việc bạn sẽ bị xếp vào nhóm những người chỉnh sửa ảnh ở mức trung bình và khó có thể nổi bật giữa đám đông. Để có được lợi thế cạnh tranh bền vững trong thị trường thông tin và nghệ thuật thị giác, việc duy trì phong cách riêng là yếu tố then chốt.
Rủi Ro Về Dữ Liệu và Quyền Riêng Tư Khi Dùng AI Chỉnh Ảnh
Bảo vệ quyền riêng tư trong thời đại AI đã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, và điều này cũng khiến các mối lo ngại về dữ liệu và quyền riêng tư từ các công cụ AI được chú ý. Việc dựa vào AI để thực hiện phần lớn các chỉnh sửa ảnh khiến tôi cảm thấy bất an, đặc biệt nếu tôi sử dụng một ứng dụng mà tôi không thể hoàn toàn tin tưởng.
Một trong những mối lo ngại chính về quyền riêng tư của AI tạo sinh mà tôi thường nghĩ đến là cách hình ảnh của tôi sẽ được sử dụng. Tôi không muốn hình ảnh của mình bị dùng để đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs), cũng như không muốn tự đặt mình vào nguy cơ bị tấn công bảo mật khi trao đổi chi tiết với một trình chỉnh sửa ảnh AI. Để giảm thiểu rủi ro này, tôi chỉ sử dụng các phần mềm chỉnh sửa ảnh AI mà tôi tin tưởng. Ví dụ, tôi rất thích các tính năng chỉnh sửa AI của Lightroom vì uy tín và độ minh bạch của Adobe. Nếu bạn định sử dụng một công cụ chỉnh sửa AI miễn phí, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ các rủi ro và sẵn sàng chấp nhận chúng.
AI Thường Xuyên Gây Sai Lệch Về Cân Bằng Trắng
Khi mới bắt đầu chụp ảnh, tôi ít quan tâm đến cân bằng trắng. Tuy nhiên, giờ đây khi đã có nhiều kinh nghiệm hơn, tôi nhận ra tầm quan trọng của việc điều chỉnh thông số này một cách chính xác. Tôi luôn cố gắng thiết lập mọi thứ đúng ngay từ trong máy ảnh; ví dụ, khi sử dụng máy ảnh mirrorless, tôi có thể kiểm soát giá trị Kelvin để đảm bảo màu sắc chân thực nhất.
Minh họa ảnh bị lệch cân bằng trắng khi dùng tính năng tự động của AI trong Lightroom
Tôi đã thử sử dụng AI để chỉnh sửa cân bằng trắng, nhưng nó thường xuyên hiệu chỉnh quá mức và làm cho bức ảnh trở nên ấm hơn nhiều so với thực tế. Vì lý do này, tôi gần như luôn tự điều chỉnh cân bằng trắng khi cần. Tôi có thể làm điều này bằng ứng dụng chỉnh sửa ảnh gốc trên điện thoại thông minh của mình, và đối với những bức ảnh chuyên nghiệp hơn, tôi sử dụng Lightroom để điều chỉnh sắc thái và nhiệt độ màu. Việc thành thạo kỹ thuật phân loại màu (color grading) cũng đã giúp tôi đạt được nhiệt độ màu chuẩn xác trong các bức ảnh của mình.
Lạm Dụng AI Có Thể Làm Mất Đi Niềm Vui Sáng Tạo Từ Chỉnh Sửa Ảnh
Tôi thấy khá buồn cười khi mọi người nói rằng họ ghét chỉnh sửa ảnh, trong khi cá nhân tôi thực sự rất thích điều đó. Nhiều lần, tôi đã dành cả ngày để chỉnh sửa ảnh mà không hề hay biết thời gian trôi đi nhanh đến thế nào. Tôi nghĩ rằng việc làm những điều mang lại niềm vui cho bạn là rất quan trọng, và vì lý do đó, tôi rất cẩn thận khi sử dụng AI trong các công đoạn chỉnh sửa của mình.
Một nhiếp ảnh gia đang tỉ mỉ chỉnh sửa ảnh bằng tay trong giao diện Lightroom Classic
Ngay cả khi có thể chỉ cần một cú nhấp chuột là có được bức ảnh chỉnh sửa chính xác như mong muốn (mà thực tế thì không thể), tôi vẫn có lẽ muốn tự mình thực hiện ít nhất một vài điều chỉnh. Hiệu quả là quan trọng, nhưng bạn không nên hy sinh niềm vui mà công việc mang lại. Để tối đa hóa niềm vui này, tôi sử dụng AI để chỉnh sửa những khía cạnh mà tôi không muốn làm thủ công. Ví dụ, tôi không thích tự sửa các vết mụn hoặc khuyết điểm nhỏ; AI làm khá tốt việc này, nên tôi không ngại dùng. Nhưng đối với những thứ như điều chỉnh ánh sáng, tôi thường không thích dùng AI.
Khả Năng Xử Lý Màu Sắc Của AI Chưa Thực Sự Tối Ưu
Ngoài việc tôi thích tự chỉnh sửa màu sắc trong ảnh của mình, tôi cũng nhận thấy rằng AI chưa thực sự giỏi trong việc này. Khi tôi sử dụng tính năng “Auto Enhance”, các bức ảnh thường trông quá bão hòa, trong khi có lúc kết quả lại có vẻ khá phẳng và thiếu chiều sâu.
Minh họa màu sắc trong ảnh bị tăng cường tự động bằng AI trong Lightroom, đôi khi gây lệch màu
Tôi đã nhận thấy những hiệu ứng tương tự không chỉ xảy ra trong Lightroom mà còn ở hầu hết các công cụ chỉnh sửa khác mà tôi sử dụng. Lý thuyết của tôi là các tính năng điều chỉnh tự động của phần mềm chỉnh sửa ảnh chỉ đưa bạn đến gần hơn một bức ảnh “chuẩn kỹ thuật”, chứ không hơn thế. Phải thừa nhận rằng, tôi cũng có thể đang quá khắt khe ở đây vì tôi muốn kiểm soát các bức ảnh của mình chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, tôi vẫn ưu tiên thực hiện các điều chỉnh thủ công. Nếu AI trở nên thực sự xuất sắc trong việc chỉnh sửa ảnh vào một thời điểm nào đó, tôi sẵn lòng xem xét lại quan điểm của mình.
AI Đôi Khi Khiến Bức Ảnh Trở Nên “Giả Tạo” và Thiếu Tự Nhiên
Một vấn đề khác mà tôi gặp phải khi quá phụ thuộc vào AI là đôi khi nó khiến những bức ảnh của tôi trông giả tạo. Điều này đặc biệt xảy ra khi tôi dựa vào AI để điều chỉnh độ rõ nét (clarity), khử mù (dehaze) và texture trong ảnh. Tôi nhận thấy AI thường đánh giá quá cao mức độ rõ nét cần thiết.
Hình ảnh một thành phố được AI chỉnh sửa, có thể gây cảm giác giả tạo hoặc thiếu tự nhiên
Tôi cũng có một cách chỉnh sửa ảnh riêng; mặc dù tôi thích những bức ảnh có độ tương phản cao, nhưng tôi cảm thấy AI đôi khi đã thêm quá nhiều độ tương phản. Vấn đề này trở nên đặc biệt nghiêm trọng vào những ngày tuyết rơi, và tôi cũng gặp rắc rối vào những ngày trời u ám.
Chỉnh Sửa Bằng AI Có Thể Làm Ảnh Trông Quá Hoàn Hảo Đến Mức Mất Cảm Xúc
Khi chỉnh sửa ảnh, mục đích của tôi không phải là làm cho chúng trở nên hoàn hảo tuyệt đối. Thay vào đó, tôi muốn những bức ảnh của mình khơi gợi lại những cảm xúc mà tôi đã trải qua khi chụp chúng. Tôi muốn nắm bắt được bầu không khí tổng thể tại thời điểm đó.
Một bức ảnh được AI chỉnh sửa trong Lightroom, với vẻ ngoài quá "hoàn hảo" và thiếu đi tính nghệ thuật tự nhiên
Việc quá phụ thuộc vào AI đôi khi dẫn đến việc hình ảnh của tôi trông quá “trau chuốt” và bóng bẩy. Cá nhân tôi không thích điều này; nó làm mất đi nét độc đáo của những bức ảnh. Ngay cả khi tôi thử tính năng tự động tăng cường (auto-enhance) ảnh của mình, tôi vẫn sẽ điều chỉnh ít nhất một vài thanh trượt để đảm bảo rằng tác phẩm cuối cùng vẫn mang dấu ấn cá nhân và cảm xúc chân thực.
Mặc dù AI có một số ưu điểm trong chỉnh sửa ảnh, nhưng khi tôi có thêm kinh nghiệm, tôi không còn phụ thuộc vào nó để thực hiện hầu hết các điều chỉnh của mình. AI rất tốt cho việc sửa chữa các phần nhỏ của bức ảnh hoặc các tác vụ kỹ thuật đơn giản, nhưng tôi không tin tưởng AI trong việc điều chỉnh màu sắc, cân bằng trắng hay các yếu tố sáng tạo khác. Hơn nữa, những mối lo ngại liên quan đến dữ liệu và quyền riêng tư đồng nghĩa với việc tôi rất kén chọn trong việc lựa chọn công cụ AI mà tôi sử dụng.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về vai trò của AI trong chỉnh sửa ảnh hiện nay. Bạn có gặp phải những vấn đề tương tự không, hay bạn đã tìm thấy cách để tối ưu hóa việc sử dụng AI cho quy trình làm việc của mình?
