Việc chuyển đổi từ hệ điều hành Windows sang Linux có thể khiến nhiều người dùng cảm thấy e ngại. Tuy nhiên, nỗi lo này sẽ giảm đi đáng kể nếu bạn chọn đúng bản phân phối Linux. Mặc dù có rất nhiều bản distro Linux có thể mang lại cảm giác thân thuộc ngay từ đầu, nhưng Linux Mint nổi bật hơn cả và được đánh giá là lựa chọn tốt nhất để bắt đầu hành trình khám phá thế giới mã nguồn mở.
7 Lý Do Hàng Đầu Khiến Linux Mint Vượt Trội Hơn Windows
1. Hiệu Suất Vượt Trội và Thời Lượng Pin Tối Ưu
Điểm khác biệt đầu tiên mà bạn sẽ nhận thấy khi chuyển sang Linux Mint là hiệu suất hoạt động tốt hơn đáng kể, ít nhất là khi điều hướng hệ điều hành. Linux Mint chạy nhanh hơn Windows trong hầu hết các tình huống. Lượng tài nguyên hệ thống bị tiêu tốn ít hơn đáng kể có nghĩa là bạn có nhiều không gian hơn để chạy các chương trình nặng, dẫn đến tổng thể hiệu suất được cải thiện.
Giao diện Linux Mint hiển thị hiệu năng vượt trội, tượng trưng cho khả năng vận hành mượt mà hơn so với Windows.
Do Mint không liên tục “ngốn” điện năng trong nền, bạn cũng sẽ có thời lượng pin tốt hơn. Tuy nhiên, tùy thuộc vào dung lượng và tuổi thọ pin laptop của bạn, sự gia tăng thời lượng pin có thể không đáng kể như sự khác biệt về hiệu suất. Trong một số trường hợp, Windows thậm chí có thể mang lại thời lượng pin tốt hơn Mint – mặc dù những trường hợp đó thường xảy ra với pin bị hỏng hoặc hao mòn, nơi Windows có khả năng phát hiện trạng thái pin và điều chỉnh mức tiêu thụ điện năng tốt hơn.
Vấn đề với cách tiếp cận của Windows là nó có thể làm hiệu suất giảm xuống mức cực kỳ chậm. Bạn có thể dễ dàng kiểm chứng điều này nếu sở hữu một chiếc laptop Windows 11: Ngắt kết nối nguồn điện, đặt máy ở chế độ tiết kiệm pin và bạn sẽ nhận thấy giao diện trở nên giật cục và chậm chạp hơn đáng kể. Ngược lại, Linux Mint làm tốt hơn trong việc quản lý thời lượng pin mà không làm PC của bạn trở nên vô dụng khi chạy bằng pin. Thời lượng pin cuối cùng có thể không bằng Windows trong mọi trường hợp, nhưng việc có hiệu suất ổn định vẫn là ưu tiên hàng đầu.
2. Giao Diện Người Dùng Thân Thiện, Tương Đồng Với Windows
Một trong những vấn đề lớn nhất thường thấy khi người dùng Windows lâu năm cố gắng chuyển sang Linux là sự thiếu quen thuộc với giao diện. Mặc dù nhiều bản phân phối Linux có giao diện người dùng tuyệt vời, nhưng bạn vẫn sẽ mất một thời gian làm quen trước khi cảm thấy thoải mái với UI của chúng.
Màn hình desktop của Linux Mint với thanh tác vụ, menu Start và các biểu tượng quen thuộc, tương tự giao diện Windows.
Linux Mint giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng giao diện desktop rất tương tự Windows. Nó không phải là một bản sao hoàn chỉnh, nhưng tất cả các điều khiển và cài đặt của bạn đều nằm ở những vị trí quen thuộc. Mint có thanh tác vụ, menu Start, khay hệ thống và các biểu tượng có thể nhấp chuột giống hệt Windows.
Các tác vụ cơ bản hàng ngày khác như ghim cửa sổ, sao chép và dán, chụp ảnh màn hình, xóa/đổi tên tệp và thư mục đều được thực hiện theo cách gần như giống hệt Windows. Giao diện của Mint sạch sẽ, hiện đại và rất dễ tùy chỉnh sau khi bạn đã quen.
3. Tiện Ích Hệ Thống Mạnh Mẽ và Ít Bloatware Hơn
Một trong những lý do lớn nhất khiến Windows có thể chạy chậm ngay từ khi mới cài đặt là do lượng bloatware (phần mềm không mong muốn) khổng lồ mà nó mang theo. Bạn có thể sử dụng các công cụ như Windows 11 Debloater để loại bỏ các tính năng không cần thiết, nhưng đó vẫn là công việc bổ sung trên một hệ điều hành đã phức tạp để thiết lập ban đầu.
Linux Mint, mặt khác, đi kèm với một bộ tiện ích hệ thống mạnh mẽ được cài đặt sẵn để thực hiện mọi thứ bạn cần. Nền tảng này sẵn sàng để sử dụng ngay sau khi cài đặt, có nghĩa là bạn sẽ không phải tìm kiếm codec hoặc công cụ để chạy các tệp của mình.
Ngoài ra, các công cụ như Software Manager và Update Manager cũng tốt hơn đáng kể so với các đối tác của chúng trên Windows – Microsoft Store và Windows Update. Việc cài đặt chương trình trên Windows vẫn còn rời rạc, với các chương trình được phân phối qua trình cài đặt từ các trang web chính thức cũng như các ứng dụng từ Microsoft Store.
Giao diện Software Manager của Linux Mint, công cụ quản lý ứng dụng tập trung giúp cài đặt và gỡ bỏ phần mềm dễ dàng.
So với đó, Software Manager của Linux Mint cho phép bạn tìm và tải xuống thực tế bất kỳ chương trình tương thích nào cho máy Linux của bạn, cập nhật nó và gỡ cài đặt nếu cần – tất cả từ một cửa sổ duy nhất. Nó thậm chí còn bao gồm danh sách phần mềm được phân loại và đánh giá của người dùng. Những tiện ích hệ thống này là một trong số ít các tính năng mà Windows nên học hỏi từ Linux.
Bạn cũng có Driver Manager để quản lý driver cho tất cả phần cứng của mình, và nó thân thiện với người dùng hơn nhiều so với Device Manager của Windows. Ngoài ra còn có một công cụ chia sẻ tệp cục bộ tích hợp, tương tự AirDrop, được gọi là Warpinator.
4. Khả Năng Tương Thích Và Khả Dụng Chương Trình, Game Đa Dạng
Việc thiếu phần mềm và trò chơi luôn là một điểm yếu của Linux trong một thời gian khá dài. Tuy nhiên, giờ đây Steam sử dụng Proton – một lớp tương thích có thể chạy game Windows trên Linux – bạn có thể tải Steam từ Software Manager và bắt đầu chơi game.
Hãy nhớ rằng đây vẫn là giả lập, vì vậy hiệu suất sẽ không tốt bằng việc chạy game nguyên bản trên Windows. Tuy nhiên, tùy thuộc vào cấu hình PC của bạn, bạn có thể chơi ngay cả các tựa game AAA với hiệu suất tương tự.
Trong khi chơi game trên Linux vẫn còn nhiều rủi ro, may mắn thay, các ứng dụng lại phát triển tốt hơn. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy các lựa chọn thay thế cho một số chương trình phổ biến nhất được sử dụng bởi các chuyên gia, chẳng hạn như Photoshop, Lightroom và Microsoft Office. Khả năng tương thích phần mềm đã tiến bộ rất nhiều so với trước đây, và có cả Wine để chạy phần mềm Windows trên Ubuntu hoặc các phiên bản Linux khác.
5. Yêu Cầu Phần Cứng Thấp, Tối Ưu Cho Máy Cũ
Cài đặt Linux là một trong những cách tốt nhất để tái sử dụng một chiếc laptop cũ, vì các yêu cầu phần cứng thường không quá cao. Linux Mint chỉ yêu cầu 2GB RAM (khuyến nghị 4GB), 20GB dung lượng ổ đĩa (khuyến nghị 100GB) và một màn hình độ phân giải 1024×768. Thực tế bất kỳ PC nào còn hoạt động đều đáp ứng được các yêu cầu đó.
Ngược lại, Windows yêu cầu ít nhất 4GB RAM, 64GB bộ nhớ, hỗ trợ UEFI Secure Boot, TPM 2.0 và màn hình độ phân giải cao hơn một chút (ít nhất 720p). Đó là một bộ yêu cầu tối thiểu mạnh mẽ hơn đáng kể, ngăn cản nhiều PC chạy Windows 11 (ngay cả khi chúng có thể, nhờ các yêu cầu giả tạo).
Bạn càng gần với yêu cầu tối thiểu thì trải nghiệm của bạn càng tệ. Tuy nhiên, Windows hoạt động kém hơn đáng kể khi chạy gần với phần cứng tối thiểu được khuyến nghị so với Linux Mint. Điều này gần như đảm bảo rằng bất kỳ PC nào gặp khó khăn khi chạy Windows sẽ xử lý Linux tốt hơn nhiều.
6. Cập Nhật Hệ Thống Ổn Định, Không Gây Lỗi
Các bản cập nhật Windows, đặc biệt là cách chúng được phân phối, là một nỗi phiền toái lớn trong hệ điều hành của Microsoft. Cách tiếp cận của Linux Mint ưu tiên sự ổn định và đáng tin cậy. Hệ thống cập nhật được xây dựng bằng các bản phát hành Hỗ trợ Dài hạn (LTS) của Ubuntu, có nghĩa là bạn sẽ nhận được các bản cập nhật thường xuyên và các bản vá bảo mật mà không gặp phải vô số lỗi mỗi khi bạn cập nhật PC của mình.
Công cụ Timeshift tích hợp trên Linux Mint, giúp tạo bản sao lưu hệ thống định kỳ, đảm bảo an toàn khi cập nhật.
Update Manager của Linux Mint cũng hoạt động song song với Timeshift – một công cụ tích hợp sẵn giúp chụp ảnh hệ thống định kỳ theo cách tốt hơn nhiều so với System Restore trên Windows. Điều này hứa hẹn sự ổn định hệ thống tốt hơn trong trường hợp có sự cố sau khi cập nhật, và đề xuất thời điểm tốt nhất để áp dụng các bản cập nhật thay vì áp dụng tự động giữa ngày làm việc bận rộn của bạn.
7. Bảo Mật Cao Hơn và Quyền Riêng Tư Được Đảm Bảo Tối Đa
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, sự khác biệt lớn nhất giữa Windows và Linux Mint (hoặc gần như bất kỳ phiên bản Linux nào) nằm ở việc Linux Mint cung cấp quyền riêng tư và bảo mật tốt hơn đáng kể.
Đầu tiên, Mint không có bất kỳ tính năng thu thập dữ liệu từ xa (telemetry) tích hợp sẵn như Windows. Nó cũng không gửi bất kỳ dữ liệu nào trở lại nhà sản xuất theo mặc định, so với Windows hoặc thậm chí macOS, nơi dữ liệu phân tích nền thường được thu thập với số lượng lớn. Bạn hoàn toàn không bị theo dõi (ít nhất là từ chính hệ thống) nếu bạn đang sử dụng Linux Mint.
Thứ hai, Linux Mint là mã nguồn mở, có nghĩa là mã nguồn được kiểm toán thường xuyên để tìm các vấn đề bảo mật hoặc quyền riêng tư. Bạn có thể không tự đọc mã và kiểm tra các tiêu chuẩn bảo mật của Linux Mint, nhưng việc mã nguồn mở có nghĩa là các chuyên gia có thể thử nghiệm nó và phơi bày bất kỳ vấn đề hoặc mối lo ngại nào.
Màn hình máy tính hiển thị giao diện dòng lệnh Linux với logo Linux, tượng trưng cho tính bảo mật và mã nguồn mở của hệ điều hành.
Về mặt bảo mật, bạn cũng nhận được một bộ công cụ tích hợp để bảo vệ tốt hơn. Chúng có thể bao gồm ClamAV, một phần mềm diệt virus mã nguồn mở và AppArmor, giới hạn quyền của chương trình. Ngoài ra, Software Manager của Mint chỉ cho phép cài đặt phần mềm từ các kho ứng dụng chính thức, đảm bảo bạn luôn nhận được các chương trình hợp pháp mỗi khi tải xuống thứ gì đó.
Việc chuyển đổi hệ điều hành, đặc biệt trên PC của bạn, không phải là nhiệm vụ dễ dàng. Tuy nhiên, với các yêu cầu phần cứng ngày càng tăng của Windows 11, sự quá tải về AI và các lỗi, sự cố liên tục, Linux Mint có thể giúp quá trình chuyển đổi trở nên dễ dàng và thuận lợi hơn bao giờ hết.
Bạn đã từng trải nghiệm Linux Mint hay có ý định chuyển đổi sang hệ điều hành này chưa? Hãy chia sẻ ý kiến và kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
