Hiệu suất của Windows luôn là một chủ đề được quan tâm. Microsoft không ngừng nỗ lực cung cấp các tính năng giúp tăng tốc hệ thống, và một trong số đó là SysMain – một dịch vụ nền ít được biết đến nhưng có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể cho trải nghiệm máy tính của bạn. Tuy nhiên, liệu SysMain có thực sự là “vị cứu tinh” hay đôi khi lại gây ra những vấn đề không mong muốn, đặc biệt trên các PC cũ hơn? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về SysMain và cách quản lý nó để tối ưu hóa hiệu suất PC của mình.
SysMain Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào Để Tăng Tốc PC Của Bạn?
SysMain, trước đây được biết đến với tên gọi Superfetch, là một dịch vụ chạy ngầm trong hệ điều hành Windows. Chức năng chính của nó là liên tục theo dõi các chương trình và ứng dụng bạn sử dụng thường xuyên, sau đó tải trước chúng vào bộ nhớ RAM. Mục tiêu là giúp máy tính của bạn khởi động các ứng dụng đó nhanh hơn khi bạn cần đến. Dịch vụ này chạy dưới quyền LocalSystem bên trong tiến trình svchost.exe.
Ví dụ, nếu bạn thường xuyên mở trình duyệt web, SysMain sẽ tự động tải các tệp cần thiết của trình duyệt đó vào bộ nhớ hệ thống. Lần tiếp theo bạn mở trình duyệt, nó sẽ khởi động nhanh hơn đáng kể vì Windows đã có sẵn các tệp cần thiết, mang lại cảm giác máy tính phản hồi nhanh và mượt mà hơn. Rõ ràng, SysMain không thể biến một chiếc PC ì ạch thành một cỗ máy siêu tốc, nhưng nó có thể cải thiện trải nghiệm sử dụng Windows hàng ngày của bạn.
Tuy nhiên, việc tải trước các chương trình vào bộ nhớ cũng có mặt trái. Nó sử dụng tài nguyên hệ thống (CPU và RAM) trước khi chúng thực sự cần thiết, có thể gây ra hiện tượng tăng đột biến mức sử dụng CPU và bộ nhớ. Nếu bạn đang chạy một chương trình nặng tài nguyên khác trong khi SysMain đang tải dữ liệu vào bộ nhớ, PC của bạn có thể bị giật lag hoặc phản hồi chậm chạp. Một vấn đề khác có thể phát sinh nếu máy tính của bạn có bộ xử lý và bộ nhớ giới hạn. Trong trường hợp CPU hoặc RAM đã gần như đạt mức tối đa ngay cả khi máy tính đang ở chế độ chờ, SysMain sẽ cạnh tranh tài nguyên với các chương trình đang hoạt động, dẫn đến tác dụng ngược và khiến máy tính có vẻ chậm hơn.
Hầu hết các PC hiện đại đều có thể xử lý tính năng này mà không gặp trở ngại nào, do đó, nếu bạn đang sử dụng phần cứng mới hơn, bạn sẽ hầu như không nhận thấy SysMain đang chạy ngầm. Tuy nhiên, hiệu quả có thể khác nhau trên các PC cũ hơn, những thiết bị vốn đã chật vật khi chạy Windows 11.
Cửa sổ thuộc tính dịch vụ SysMain trong Windows Services trên Windows 11, hiển thị tùy chọn dừng và thay đổi loại khởi động
SysMain được đặt để khởi động cùng với Windows theo mặc định. Vì đây không phải là một tính năng cốt lõi của Windows, bạn có thể vô hiệu hóa nó mà không gây ra bất kỳ vấn đề ổn định nào cho hệ thống. Hãy làm theo các bước sau để quản lý SysMain:
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run, sau đó nhập services.msc và nhấn Enter. Bạn cũng có thể tìm kiếm “Services” trong menu Start.
- Tìm dịch vụ SysMain trong danh sách và nhấp đúp vào nó.
- Nhấp vào nút Stop để dừng dịch vụ nếu nó đang chạy.
- Bạn cũng có thể thay đổi tùy chọn trong menu thả xuống Startup type thành Manual (Thủ công) hoặc Disable (Vô hiệu hóa) để ngăn dịch vụ tự động khởi động khi bạn bật máy tính.
Khi Nào Nên Vô Hiệu Hóa SysMain Để Cải Thiện Hiệu Suất?
Tùy thuộc vào cấu hình phần cứng của PC, đôi khi việc vô hiệu hóa SysMain lại mang lại hiệu quả tốt hơn. Trên các phần cứng cũ, nỗ lực của SysMain nhằm tăng tốc PC có thể gây hại nhiều hơn là có lợi.
SysMain lần đầu tiên được thêm vào Windows vào năm 2007 cùng với sự ra mắt của Windows Vista, khi đó tính năng này được gọi là Superfetch. Nó ban đầu được thiết kế để hoạt động với ổ cứng HDD, vốn chậm hơn đáng kể so với các ổ cứng SSD mà hầu hết các PC hiện nay đều được trang bị. Với tốc độ lưu trữ và bộ nhớ đều ngày càng nhanh hơn, SysMain đang đi theo con đường tương tự như ReadyBoost – một tính năng khác cũng ra mắt cùng Windows Vista và hiện đã lỗi thời vì vấn đề mà nó được thiết kế để giải quyết không còn tồn tại. Mặc dù điều này chưa hoàn toàn đúng với SysMain, nhưng nó chắc chắn ít gây ra vấn đề hơn so với thời điểm Vista ra mắt.
Nếu bạn có một ổ đĩa lưu trữ khá nhanh và nhiều bộ nhớ hệ thống trống, lợi ích của việc tải trước chương trình chỉ còn lại vài trăm mili giây là tốt nhất. PC của bạn càng được trang bị tốt để xử lý các tác vụ nặng, SysMain càng ít tác động đến hiệu suất tổng thể của nó.
Mặt khác, nếu bạn đang sử dụng PC với tài nguyên hệ thống hạn chế hoặc thường xuyên thấy mức sử dụng CPU và bộ nhớ tăng đột biến một cách ngẫu nhiên, việc vô hiệu hóa SysMain có thể giúp cải thiện hiệu suất. Việc bạn giữ tính năng này bật hay tắt phụ thuộc vào cách bạn sử dụng PC và lượng CPU cùng RAM bạn có thể dành ra.
Như đã đề cập trước đó, việc vô hiệu hóa SysMain sẽ không làm hỏng hệ thống của bạn, vì vậy chúng tôi khuyến khích bạn tự mình thử nghiệm. Việc liên tục tải các chương trình vào bộ nhớ mà bạn có thể không sử dụng cũng có thể làm giảm tuổi thọ của ổ SSD. Nếu ổ SSD của bạn bị một tiến trình hệ thống đọc nhiều lần mỗi ngày mà bạn không hề sử dụng các tiến trình đã tải, điều này có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ của ổ đĩa và dẫn đến chi phí sửa chữa cao hơn trong tương lai.
Kết Luận
SysMain (Superfetch) là một tính năng hữu ích được Microsoft thiết kế để tăng tốc độ khởi động ứng dụng trên Windows, đặc biệt hiệu quả trên các hệ thống cũ sử dụng ổ HDD. Tuy nhiên, trên những PC hiện đại với SSD tốc độ cao và RAM dồi dào, lợi ích của nó có thể không còn đáng kể, thậm chí có thể gây ra những vấn đề nhỏ về tài nguyên. Lời khuyên tốt nhất là hãy thử nghiệm: nếu bạn đang gặp tình trạng máy tính chậm, lag không rõ nguyên nhân, đặc biệt là khi mở nhiều ứng dụng hoặc có cấu hình phần cứng không quá mạnh, hãy thử vô hiệu hóa SysMain và theo dõi sự thay đổi. Ngược lại, nếu PC của bạn đủ mạnh và không gặp vấn đề về hiệu suất, việc giữ SysMain bật có thể vẫn mang lại một chút lợi ích về tốc độ phản hồi.
Bạn đã từng thử tắt SysMain/Superfetch trên máy tính của mình chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm và ý kiến của bạn về tính năng này trong phần bình luận bên dưới!
