Khi bạn xem TV, có thể bạn không nhận ra rằng chiếc TV thông minh của mình cũng đang “theo dõi” lại bạn. Mọi cú nhấp chuột, mỗi chương trình bạn xem, và mỗi tìm kiếm đều được ghi lại một cách lặng lẽ để định hình những gì sẽ xuất hiện tiếp theo trên màn hình của bạn. TV của bạn càng thông minh, khả năng thu thập dữ liệu về bạn càng lớn. Điều này khiến nhiều người băn khoăn: liệu chiếc Smart TV của tôi thực sự biết gì về mình?
Hệ Thống Đề Xuất AI Trên Smart TV Hoạt Động Ra Sao?
Mỗi khi bạn duyệt kênh, xem “liên tục” một chương trình (binge-watch) hay chuyển đổi giữa các ứng dụng phát trực tuyến, Smart TV của bạn đều ghi lại hoạt động. Nó ghi chú những thể loại bạn yêu thích, thời lượng bạn xem một chương trình cụ thể, và thậm chí cả những ngày bạn có xu hướng xem các loại nội dung nhất định. Theo thời gian, chiếc Smart TV của bạn sử dụng tất cả thông tin này để xây dựng một hồ sơ kỹ thuật số về sở thích của bạn. Điều này cho phép các nhà sản xuất đề xuất các chương trình và bộ phim phù hợp với sở thích của bạn.
Sơ đồ minh họa công nghệ nhận dạng nội dung tự động (ACR) trên Smart TV và cơ chế thu thập dữ liệu người dùng
Trước đây, TV sử dụng các kỹ thuật giám sát đơn giản để đưa ra đề xuất. Tuy nhiên, hiện nay chúng sử dụng một công nghệ gọi là Nhận dạng Nội dung Tự động (ACR – Automatic Content Recognition). Công nghệ này cho phép Smart TV của bạn chụp lại các ảnh màn hình của bất kỳ nội dung nào đang hiển thị. Những ảnh chụp màn hình này sau đó được gửi đến nhà sản xuất Smart TV và các đối tác bên thứ ba để phân tích, từ đó tạo ra hồ sơ của bạn nhằm phục vụ các đề xuất và quảng cáo cá nhân hóa.
Quá trình này diễn ra cực kỳ kỹ lưỡng. Ví dụ, một báo cáo từ DATUREX cho thấy TV Samsung có thể chụp ảnh màn hình cứ mỗi nửa giây, trong khi các mẫu LG có thể làm điều đó mười lần mỗi giây. Bất kể bạn đang sử dụng ứng dụng hay thiết bị nào – nếu nó hiển thị trên màn hình, TV của bạn có thể ghi lại và phân tích nó bằng AI. Hơn nữa, TV thông minh LG sẽ sớm có khả năng theo dõi cảm xúc của bạn. Khi kết hợp những điều này với các phương pháp thu thập dữ liệu khác như định vị địa lý, nhận dạng giọng nói và lịch sử tìm kiếm của bạn, rõ ràng là Smart TV của bạn có thể biết về bạn nhiều hơn những gì bạn nghĩ ban đầu.
Smart TV Thực Sự “Biết” Gì Về Bạn?
Ngay từ khi bạn thiết lập chiếc Smart TV của mình, nó đã bắt đầu thu thập các chi tiết về bạn – thường là nhiều hơn những gì bạn nhận ra. Việc thu thập dữ liệu này diễn ra liên tục, cho dù bạn đang xem truyền hình cáp, phát trực tuyến các chương trình yêu thích hay thậm chí sử dụng TV làm màn hình cho một thiết bị khác. Dưới đây là những gì TV của bạn thu thập “trong hậu trường”:
- Thông tin cá nhân: TV thu thập các thông tin như địa chỉ email, địa chỉ nhà, ngày sinh và thông tin thẻ tín dụng của bạn trong quá trình thiết lập hoặc mua hàng. Sau đó, nó liên kết những thông tin này với địa chỉ IP của bạn để theo dõi bạn trên các thiết bị và giúp nhà quảng cáo nhắm mục tiêu hiệu quả hơn.
- Thói quen xem: TV theo dõi mọi thứ bạn xem, bao gồm các ứng dụng phát trực tuyến, truyền hình cáp, máy chơi game và laptop. Nó ghi lại các thể loại bạn yêu thích và thời lượng bạn xem, sau đó gửi dữ liệu này về nhà sản xuất cứ sau vài giây hoặc vài phút để xây dựng một hồ sơ chi tiết về thói quen của bạn.
- Dữ liệu giọng nói: Nếu bạn sử dụng lệnh thoại, TV của bạn sẽ ghi âm và xử lý các yêu cầu được nói ra, phân tích mẫu giọng nói của bạn, và thậm chí có thể lắng nghe phản hồi trong các quảng cáo. Điều này đặt ra câu hỏi về việc khi nào TV đang lắng nghe, ngay cả khi bạn không chủ động sử dụng các tính năng thoại.
- Dữ liệu kỹ thuật và đo lường: TV của bạn thu thập thông tin về Wi-Fi, các thiết bị kết nối khác và cách bạn sử dụng chúng, cùng với các chỉ số hiệu suất như thời gian tải ứng dụng và mức tiêu thụ điện năng. Nó gửi dữ liệu này về nhà sản xuất để cải thiện sản phẩm và tìm hiểu về thói quen sinh hoạt của gia đình bạn.
Một người đàn ông đang cầm các camera an ninh, tượng trưng cho việc Smart TV thu thập dữ liệu giám sát
Tất cả việc thu thập dữ liệu này không chỉ đơn thuần là để mang lại sự tiện lợi cho bạn. Lý do thực sự mà Smart TV thu thập nhiều thông tin như vậy vượt xa việc chỉ làm cho các đề xuất của bạn chính xác hơn.
Dữ Liệu Của Bạn Được Sử Dụng Như Thế Nào và Tại Sao Điều Đó Quan Trọng?
Không giống như các dịch vụ phát trực tuyến, các nhà sản xuất Smart TV theo truyền thống không nổi tiếng về việc cung cấp đề xuất nội dung hay phục vụ quảng cáo cho bạn. Vậy tại sao họ lại phát triển và triển khai công nghệ ACR?
Sự thay đổi này phần lớn được thúc đẩy bởi cơ hội để các nhà sản xuất Smart TV tạo ra các nguồn doanh thu liên tục, vượt ra ngoài việc chỉ bán phần cứng. Mặc dù Smart TV không phải là thiết bị trực tiếp hiển thị tất cả quảng cáo cho bạn, nhưng chúng vẫn có thể kiếm tiền bằng cách bán dữ liệu xem của bạn cho các nhà quảng cáo và các bên môi giới dữ liệu. Nếu bạn đã xem các chương trình về cải tạo nhà cửa, bạn rất có thể sẽ thấy các quảng cáo về cửa hàng vật liệu xây dựng và nhà cung cấp nội thất. Dù bạn có mua sản phẩm hay không, nhà sản xuất vẫn nhận được tiền từ dữ liệu họ đã thu thập.
Bốn chiếc Smart TV hiển thị logo dịch vụ streaming và tiền rơi xuống, minh họa việc dữ liệu người dùng được dùng để tạo doanh thu
Quảng cáo mục tiêu không nhất thiết là một điều xấu. Bạn vẫn sẽ nhận được quảng cáo dù chúng có được nhắm mục tiêu hay không. Tuy nhiên, điều tiêu cực về quảng cáo mục tiêu trên Smart TV là các dịch vụ phát trực tuyến được khuyến khích mạnh mẽ để phát triển các cách thức khiến bạn dán mắt vào màn hình. Họ muốn tăng thời gian xem của bạn để có thể tiếp tục phục vụ quảng cáo. Đây là lý do tại sao các hệ thống đề xuất đã cải thiện đáng kể trong thập kỷ qua, chúng trở nên tốt đến mức luôn có thứ gì đó để xem.
Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và năng suất tổng thể của một người. Thời gian sử dụng màn hình quá mức đã được liên kết với sự gia tăng lo âu và các vấn đề về giấc ngủ. Và việc các công ty cố ý tạo ra nội dung gây nghiện nhất có thể không chỉ làm cho vấn đề tồi tệ hơn mà còn khuếch đại nó.
Ngoài việc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và gia đình, các hệ thống đề xuất này còn kiểm soát loại nội dung bạn xem. Các nền tảng phát trực tuyến ưu tiên các chương trình dựa trên lịch sử xem của bạn, điều này có thể hạn chế khả năng tiếp cận của bạn với các nội dung đa dạng mà bạn có thể quan tâm. Điều này tạo ra một vòng lặp phản hồi có thể thu hẹp các lựa chọn xem của bạn theo thời gian, giữ bạn trong một “bong bóng lọc” gồm các nội dung tương tự.
Một vấn đề khác là với chính hệ thống ACR. Không giống như các kỹ thuật đo lường cơ bản, ACR khá xâm lấn, với nhiều người phát hiện ra rằng TV của họ đang theo dõi họ. Với việc Smart TV liên tục “để mắt” đến màn hình của bạn vài lần mỗi giây, không khó để hình dung lượng thông tin cá nhân mà chúng có thể thu thập qua những ảnh chụp màn hình đó. Chiếc Smart TV bạn mua để xem chương trình riêng tư giờ đây đã trở thành một thiết bị giám sát trong phòng khách của bạn.
Hệ thống đề xuất Smart TV hiện đại đang ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, sở thích và quyền riêng tư của bạn. Liệu có lý do nào để tiếp tục sử dụng tính năng này không?
Bạn Có Nên Tắt Tính Năng Đề Xuất AI Của Smart TV?
Các đề xuất AI trên Smart TV thực sự có thể nâng cao trải nghiệm xem của bạn bằng cách giúp bạn khám phá nội dung phù hợp với sở thích. Tuy nhiên, điều này đi kèm với cái giá là quyền riêng tư của bạn. Vậy, bạn có nên sử dụng các đề xuất AI của Smart TV không?
Nếu bạn coi trọng quyền riêng tư và không muốn thói quen xem của mình trở thành một điểm dữ liệu khác được bán cho các nhà quảng cáo, việc tắt các tính năng này là điều hiển nhiên. Hãy nhớ rằng, mọi chương trình bạn xem, mọi bộ phim bạn hoàn thành, mọi lần tạm dừng và tua lại đều đang được theo dõi và phân tích. Nếu bạn không muốn bị giám sát trên một chiếc TV mà mình đã trả tiền để sở hữu, bạn nên tắt các đề xuất AI.
Mặt khác, nếu bạn thích việc TV của mình gợi ý các chương trình và phim mà bạn có thể sẽ thích, việc để các đề xuất AI bật có thể hợp lý. Nhưng hãy nhớ rằng, các dịch vụ phát trực tuyến vẫn cung cấp các đề xuất khá tốt ngay cả khi không có các tính năng mới hơn này trên TV của bạn. Ngoài ra, bạn không cần phải cắt hoàn toàn kết nối internet của TV. Bạn chỉ cần tắt các tính năng theo dõi xâm lấn nhất trên TV của mình, chẳng hạn như ACR, nhận dạng giọng nói luôn bật và tùy chọn chia sẻ dữ liệu luôn được bật theo mặc định trên một chiếc TV mới. Với những tính năng này bị tắt, bạn vẫn sẽ nhận được một số đề xuất khá tốt mà vẫn giữ được một phần quyền riêng tư.
Cuối cùng, các đề xuất của Smart TV chỉ mang lại sự tiện lợi bổ sung – chúng giúp bạn tìm thấy thứ gì đó để xem, nhưng chúng không phải là yếu tố thiết yếu để tận hưởng chiếc TV của mình. Trước khi đánh đổi quyền riêng tư của bạn để đổi lấy một vài gợi ý bổ sung, hãy cân nhắc xem điều đó có thực sự đáng giá không. Hãy nhớ rằng, bạn vẫn có thể khám phá các chương trình tuyệt vời mà không cần phải từ bỏ quá nhiều dữ liệu cá nhân.
