Trong kỷ nguyên số, việc tạo một mật khẩu mạnh là một trong những bài học đầu tiên chúng ta được dạy để bảo vệ các tài khoản trực tuyến của mình. Chúng ta thường nghe lời khuyên rằng việc kết hợp chữ hoa, số và ký tự đặc biệt có thể giúp tài khoản của bạn an toàn. Mặc dù đây là một lời khuyên đúng đắn và cần thiết, điều quan trọng là phải nhận ra rằng ngay cả những mật khẩu tưởng chừng như mạnh nhất cũng không phải là “bất khả xâm phạm”. Mối hiểm họa từ các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi đòi hỏi một chiến lược bảo mật toàn diện hơn, vượt ra ngoài khả năng của một mật khẩu đơn thuần.
Thế Nào Là Một Mật Khẩu “Mạnh”?
Một mật khẩu mạnh thường bao gồm sự kết hợp của các chữ cái (viết hoa và viết thường), số và ký hiệu. Ý tưởng là tạo ra một chuỗi khó đoán hoặc khó bị phá vỡ bằng phương pháp vét cạn (brute force – thử tất cả các tổ hợp ngẫu nhiên). Thông thường, các mật khẩu dài hơn (từ 12 ký tự trở lên) được coi là mạnh hơn vì chúng làm tăng theo cấp số nhân số lượng tổ hợp mà kẻ tấn công phải thử. Tuy nhiên, chúng tôi khuyên bạn nên đặt mục tiêu khoảng 16 ký tự, điều này sẽ tăng đáng kể độ khó cho bất kỳ ai muốn đoán mật khẩu của bạn.
Cách tốt nhất để tạo các mật khẩu mạnh, duy nhất mà bạn không cần phải ghi nhớ là sử dụng trình quản lý mật khẩu. Chúng tôi khuyến nghị sử dụng các công cụ như NordPass, Dashlane và Proton Pass, trong khi Bitwarden cũng là một lựa chọn tuyệt vời. Với các trình quản lý mật khẩu này, bạn chỉ cần ghi nhớ một mật khẩu duy nhất thật mạnh để bảo vệ kho mật khẩu của mình, điều này chắc chắn giúp cuộc sống dễ dàng hơn khi tạo ra các mật khẩu phức tạp.
6 Kiểu Tấn Công Mật Khẩu Mạnh Cũng Khó Ngăn Chặn
Mặc dù bạn đã tạo ra một mật khẩu cực kỳ phức tạp, nó vẫn có thể bị tổn thương nếu kẻ tấn công sử dụng các phương pháp nhắm mục tiêu vượt ra ngoài việc đoán hoặc vét cạn.
Tấn Công Lừa Đảo (Phishing Attacks)
Mật khẩu yếu và mật khẩu mạnh: Minh họa sự khác biệt và tầm quan trọng của độ phức tạp bảo mật.
Tấn công lừa đảo là khi kẻ tấn công lừa bạn tự nguyện cung cấp mật khẩu của mình. Thông thường, điều này liên quan đến các email hoặc trang web giả mạo trông giống hệt các trang web hợp pháp. Ngay cả khi mật khẩu của bạn là “T8$9gH@!” và cực kỳ phức tạp, việc nhập nó vào một trang đăng nhập giả mạo đồng nghĩa với việc kẻ tấn công ngay lập tức có được quyền truy cập.
Thật không may, các cuộc tấn công lừa đảo rất đa dạng, vì vậy bạn thực sự phải luôn cảnh giác cao độ khi trực tuyến hoặc mở tài khoản email của mình.
Keylogger (Phần Mềm Ghi Lại Thao Tác Bàn Phím)
Keylogger âm thầm ghi lại mọi thứ bạn gõ trên thiết bị của mình. Các công cụ độc hại này có thể là phần mềm được cài đặt thông qua mã độc hoặc thiết bị phần cứng ẩn. Nếu thiết bị của bạn bị nhiễm, một keylogger sẽ thu thập mật khẩu mạnh của bạn ngay khi bạn gõ, qua đó bỏ qua sự phức tạp của nó.
May mắn thay, có một vài cách để kiểm tra xem keylogger có được cài đặt trên thiết bị của bạn hay không. Tuy nhiên, chúng không hoàn toàn an toàn. Các phần mềm độc hại nâng cao sẽ hoạt động cực kỳ khó khăn để ẩn mình, vì vậy bạn có thể cần thử nhiều phương pháp.
Tấn Công Nhồi Nhét Thông Tin Đăng Nhập (Credential Stuffing)
Giao diện website của KeePass Password Safe, ứng dụng quản lý mật khẩu giúp tránh tấn công nhồi nhét thông tin đăng nhập.
Tấn công nhồi nhét thông tin đăng nhập sử dụng các mật khẩu đã bị rò rỉ từ các vụ vi phạm dữ liệu trước đó. Nếu bạn tái sử dụng một mật khẩu (ngay cả mật khẩu mạnh) trên nhiều tài khoản, kẻ tấn công có thể thử nghiệm các mật khẩu bị rò rỉ trên các nền tảng khác nhau, từ đó giành quyền truy cập mà không cần phải đoán.
Kiểu tấn công này đòi hỏi một chút công sức; nó không đơn giản như việc ngồi trước màn hình đăng nhập với một danh sách mật khẩu và thử từng cái một. Nhưng nó làm nổi bật vấn đề của việc tái sử dụng mật khẩu trên nhiều tài khoản: khi một tài khoản bị xâm nhập, tất cả các tài khoản khác cũng có nguy cơ.
Kỹ Thuật Xã Hội (Social Engineering)
Kẻ tấn công khai thác kỹ thuật xã hội tập trung vào việc thao túng con người hơn là hệ thống. Ví dụ, ai đó giả vờ là nhân viên hỗ trợ kỹ thuật có thể gọi điện và thuyết phục bạn cung cấp mật khẩu. Vì điều này dựa vào sự lừa dối, độ phức tạp của mật khẩu của bạn không còn quan trọng.
Các cuộc tấn công kỹ thuật xã hội có liên quan đến lừa đảo, ở chỗ bạn có thể không nhận ra mình đang tự tay trao mật khẩu cho kẻ xấu cho đến khi quá muộn. Có một vài cách để bảo vệ chống lại các cuộc tấn công kỹ thuật xã hội, nhưng biện pháp bảo vệ chính là sự cảnh giác.
Phần Mềm Độc Hại và Virus Đánh Cắp Thông Tin (Malware and Infostealing Viruses)
Phần mềm độc hại, như Trojan và phần mềm đánh cắp thông tin (infostealer), đặc biệt nhắm mục tiêu vào các mật khẩu được lưu trữ hoặc mật khẩu được nhập vào trình duyệt và ứng dụng. Ngay cả các mật khẩu được mã hóa đôi khi cũng có thể bị xâm phạm nếu hệ thống của bạn bị nhiễm. Nếu bạn vô tình cài đặt phần mềm độc hại vào hệ thống của mình, bạn đang tự mở ra một thế giới rắc rối.
Sự khác biệt lớn nhất giữa phần mềm độc hại “cũ” và các biến thể mới hơn là khả năng tàng hình. Phần mềm độc hại hiện đại được thiết kế để ẩn mình, âm thầm thu thập dữ liệu của bạn để sử dụng vào mục đích khác, chẳng hạn như thông tin đăng nhập ngân hàng, mật khẩu mạng xã hội, v.v. Đó là lý do tại sao phần mềm độc hại đánh cắp thông tin đã trở thành một trong những vấn đề lớn nhất mà internet hiện đại phải đối mặt, vì nó không chỉ đánh cắp dữ liệu của bạn mà còn khiến bạn dễ bị tấn công lừa đảo, lừa đảo và thậm chí cả các cuộc tấn công mã độc tống tiền sau này.
Ngó Trộm Vai hoặc Tấn Công Dựa Trên Camera (Shoulder Surfing or Camera-Based Attacks)
Đơn giản nhưng hiệu quả đáng ngạc nhiên, kẻ tấn công có thể trực tiếp quan sát bạn gõ mật khẩu hoặc thông qua các camera ẩn. Dù mật khẩu của bạn có phức tạp đến đâu, việc nhìn trộm hoặc quay lén vẫn có thể vô hiệu hóa sức mạnh của nó ngay lập tức. Một mật khẩu phức tạp khó nhớ hoặc khó ghi lại nhanh chóng, nhưng những kỹ thuật này vẫn được sử dụng rất nhiều, đặc biệt là xung quanh máy ATM và những nơi tương tự.
Bảo Vệ Bản Thân Vượt Ra Ngoài Mật Khẩu Mạnh
Việc tạo mật khẩu mạnh là quan trọng, nhưng chúng chỉ là một lớp phòng thủ. Dưới đây là cách bạn có thể tăng cường bảo vệ bản thân hơn nữa:
- Bật Xác thực Đa yếu tố (MFA): MFA bổ sung một lớp bảo mật phụ bằng cách yêu cầu một phương pháp xác minh khác ngoài mật khẩu của bạn, chẳng hạn như mã gửi đến điện thoại, địa chỉ email hoặc ứng dụng xác thực.
- Sử dụng Trình quản lý Mật khẩu: Trình quản lý mật khẩu lưu trữ và tự động điền mật khẩu của bạn một cách an toàn, giảm thiểu rủi ro bị lộ thông tin trên các trang web lừa đảo và khỏi keylogger.
- Luôn Cảnh giác với Lừa đảo: Học cách nhận biết email và tin nhắn đáng ngờ. Khi nghi ngờ, đừng nhấp vào liên kết—hãy tự gõ địa chỉ web.
- Cập nhật Phần mềm Thường xuyên: Giữ cho thiết bị và ứng dụng luôn được cập nhật để giảm thiểu các lỗ hổng mà phần mềm độc hại có thể khai thác.
- Bảo mật Kết nối của Bạn: Sử dụng VPN khi kết nối Wi-Fi công cộng và đảm bảo các trang web bạn truy cập đều sử dụng HTTPS.
- Không bao giờ Tái sử dụng Mật khẩu: Sử dụng mật khẩu duy nhất cho mỗi tài khoản để ngăn chặn tấn công nhồi nhét thông tin đăng nhập. Nếu một mật khẩu bị rò rỉ, nó sẽ không làm ảnh hưởng đến các tài khoản khác của bạn.
Có một mật khẩu mạnh là điều cần thiết, nhưng nó không phải là giải pháp cuối cùng. Bằng cách hiểu rõ các mối đe dọa mà mật khẩu của bạn phải đối mặt, bạn có thể thực hiện các bước để tự bảo vệ mình. Kết hợp các mật khẩu mạnh mẽ với các thực hành an ninh mạng tốt, và bạn sẽ giảm đáng kể nguy cơ trở thành nạn nhân của các cuộc tấn công này. Hãy luôn nâng cao kiến thức và áp dụng các biện pháp bảo mật toàn diện để giữ an toàn cho dữ liệu và tài khoản trực tuyến của bạn.
