Là một người thường xuyên làm việc với laptop và màn hình rời để tối ưu năng suất, tôi đã từng rất bất ngờ khi thấy chiếc laptop của mình hao pin một cách khó hiểu chỉ sau một đêm, thậm chí khi máy đã chuyển sang chế độ ngủ. Tuổi thọ pin dường như cũng bắt đầu giảm sút nhanh chóng. Sau nhiều ngày tự hỏi nguyên nhân, cuối cùng tôi cũng phát hiện ra thủ phạm chính: chính là việc giữ màn hình ngoài luôn kết nối với laptop, ngay cả khi thiết bị đã được đặt ở chế độ ngủ.
Dấu Hiệu Pin Laptop Bạn Đang Tụt Bất Thường?
Nếu bạn sở hữu một chiếc MacBook chạy chip Apple silicon, bạn chắc chắn đã quá quen thuộc với thời lượng pin “khủng” của chúng. Thế nên, việc trở lại bàn làm việc vào mỗi sáng và phát hiện chiếc MacBook đang ngủ của mình đã hao pin đáng kể qua đêm là một điều khiến tôi vô cùng ngạc nhiên.
Nguyên nhân là gì? Sau một tuần suy nghĩ về vấn đề này, tôi chợt nhận ra—đó chính là màn hình ngoài. Tôi chắc chắn điều này vì chiếc MacBook của tôi chưa bao giờ hao pin qua đêm khi tôi mang nó ra khỏi bàn làm việc. Để kiểm chứng, tôi đã ngắt kết nối tất cả các thiết bị ngoại vi và để laptop ở bàn làm việc qua đêm. Quả nhiên, mức pin gần như không thay đổi so với lúc tôi để đó. Từ đó, tôi nhận ra rằng màn hình ngoài chính là nguyên nhân đang làm hao mòn pin laptop của tôi.
Tại Sao Màn Hình Ngoài Lại Là “Kẻ Hủy Diệt” Pin Laptop Thầm Lặng?
Màn hình ngoài và MacBook kết nối qua hub
Nguyên lý khoa học đằng sau việc tiêu hao năng lượng thêm này tương đối đơn giản: để xử lý hình ảnh cho một màn hình phụ, GPU (Bộ xử lý đồ họa) của laptop cần phải hoạt động nhiều hơn, tiêu tốn thêm năng lượng. Lượng điện năng tiêu thụ sẽ khác nhau tùy thuộc vào tác vụ bạn đang thực hiện trên màn hình thứ hai và cấu hình hệ thống của bạn. Ví dụ, laptop có GPU rời sẽ tiêu thụ nhiều điện hơn so với những chiếc chỉ có GPU tích hợp. Tương tự, màn hình 4K HDR yêu cầu nhiều năng lượng từ laptop của bạn hơn so với các màn hình HD thông thường.
Tất nhiên, điều này nghe có vẻ hiển nhiên. Màn hình ngoài chắc chắn sẽ sử dụng nhiều sức mạnh xử lý hơn và làm pin laptop cạn nhanh hơn. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ hiện tượng này vẫn tiếp diễn ngay cả khi laptop của bạn đang ở chế độ ngủ. Từ thử nghiệm của tôi, miễn là hệ điều hành phát hiện có một màn hình thứ hai được kết nối, nó sẽ cố gắng xử lý tín hiệu cho màn hình đó—ngay cả khi máy đang ngủ hoặc màn hình đã tắt nguồn. Hơn nữa, việc sử dụng màn hình ngoài để làm việc, xem video hay chơi game sẽ khiến pin laptop cạn nhanh hơn hoặc buộc bạn phải cắm sạc liên tục, điều này lại là “án tử” cho pin lithium-ion.
Đối với những ai chưa rõ về cách hoạt động của pin lithium-ion, loại pin này có một số lượng chu kỳ sạc nhất định trước khi được coi là không còn sử dụng được (thường khoảng 1.000 chu kỳ đối với laptop). Một chu kỳ được tính mỗi khi pin laptop của bạn đạt 0% từ 100%. Do đó, việc sử dụng màn hình phụ sẽ làm pin cạn nhanh hơn, khiến số chu kỳ sạc bị đốt cháy chóng vánh. Bạn có thể kiểm tra số chu kỳ sạc pin laptop đã hoàn thành để nắm được tình trạng sức khỏe pin tổng thể.
Một yếu tố khác cực kỳ gây hại cho pin là nhiệt độ, và tất cả quá trình xử lý hình ảnh cùng việc sạc liên tục đều tạo ra một lượng nhiệt đáng kể. Như bạn có thể thấy, đây là một vòng luẩn quẩn của việc hao pin, sạc lại và sinh nhiệt. Tóm lại, việc liên tục sử dụng màn hình ngoài với laptop là một cách “đẩy nhanh” tuổi thọ pin.
Vì Sao Người Dùng MacBook Lại Gặp Vấn Đề Nặng Hơn?
MacBook trên đế laptop cạnh màn hình
Nếu bạn đã từng kết nối MacBook với màn hình ngoài khi gập nắp máy, bạn có thể nhận thấy rằng nó sẽ không hoạt động trừ khi đang được sạc. Bạn còn nhớ tôi đã nói rằng việc sạc laptop tạo ra nhiệt, và quá trình xử lý GPU của màn hình cũng tạo ra nhiệt chứ? Apple lại buộc bạn phải chịu cả hai điều này khi bạn gập nắp máy. Tôi không chắc tại sao họ lại thiết kế MacBook như vậy, nhưng đó là thực tế.
Laptop của Apple được thiết kế để tản nhiệt qua bàn phím. Việc gập nắp máy không cho phép laptop làm mát hiệu quả. Dù muốn hay không, điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe pin về lâu dài—bất kể hệ thống điều hòa nhiệt độ tuyệt vời của Apple, vì các tác động tiêu cực có xu hướng tích tụ theo thời gian.
Tệ hơn nữa, mặc dù có thể bạn đã nghe những tin đồn khác, việc giữ pin MacBook sạc liên tục ở 100% thực sự không tốt. Việc giữ pin lithium-ion ở mức 100% sẽ gây áp lực lên pin và khiến nó hao mòn nhanh hơn. Bạn sẽ thấy rằng MacBook của mình có thể gặp khó khăn trong việc giữ pin sau một thời gian dài sử dụng theo cách này.
Giải Pháp Hiệu Quả Giúp Bảo Vệ Pin Laptop Của Bạn Khi Dùng Màn Hình Ngoài
Thành thật mà nói, cách tốt nhất để ngăn màn hình ngoài “hủy diệt” pin laptop của bạn là không sử dụng laptop với màn hình ngoài. Nếu buộc phải dùng, hãy sử dụng một cách tiết kiệm, chỉ khi thực sự cần thiết. Giải pháp của tôi là sử dụng máy tính để bàn cho tất cả các tác vụ nặng và để laptop dành cho những khi tôi muốn làm việc di động.
Tuy nhiên, có một số mẹo tôi có thể chia sẻ với bạn nếu việc không sử dụng màn hình ngoài không phải là một lựa chọn:
- Sử dụng đế tản nhiệt hoặc kê laptop: Nghe có vẻ nhỏ nhặt, nhưng luồng không khí lưu thông bên dưới laptop sẽ giúp làm mát thiết bị hiệu quả hơn.
- Ngắt kết nối vật lý màn hình khỏi laptop khi không sử dụng: Ngay khi kết thúc phiên làm việc, hãy đảm bảo không có dây cáp nào kết nối laptop với màn hình.
- Để laptop cắm sạc liên tục nếu có tính năng sạc thông minh: Nhờ các tính năng tiết kiệm pin thông minh của các thế hệ laptop mới hơn, như “Sạc pin tối ưu” (Optimized Battery Charging) của Apple hoặc “Sạc thông minh” (Smart Charging) của Windows, việc để laptop cắm nguồn liên tục sẽ tốt hơn. Các tính năng này cố gắng ngăn laptop đạt 100%; ngay cả khi đạt đến mức đó, chúng cũng sẽ giảm thiểu các tác động bất lợi. Vì vậy, bạn có thể cân nhắc đầu tư vào một màn hình USB-C và cáp hỗ trợ vừa truyền tải video vừa sạc cho laptop của bạn.
- Sử dụng các thiết lập màn hình ít tiêu tốn điện năng hơn: Thay đổi độ phân giải xuống cài đặt thấp hơn hoặc chỉ sử dụng một màn hình nhỏ cho laptop của bạn.
Kết hợp những mẹo này với thói quen sạc pin laptop đúng cách sẽ giúp pin laptop của bạn khỏe mạnh lâu hơn, tiết kiệm chi phí thay pin tốn kém và bất tiện.
