Mỗi khi tải một ứng dụng mới, tôi đều cẩn thận kiểm tra các quyền mà nó yêu cầu. Nhiều ứng dụng thực sự cần quyền truy cập vào các tính năng cụ thể như vị trí, danh bạ, v.v., để hoạt động, nhưng một số khác lại đòi hỏi vượt xa giới hạn này. Dành một chút thời gian để kiểm tra quyền ứng dụng có thể giúp bạn tránh được vô số vấn đề về quyền riêng tư và bảo mật về sau.
Quyền Ứng Dụng – Mối Đe Dọa Tiềm Ẩn Đến Quyền Riêng Tư Cá Nhân
Quyền ứng dụng về cơ bản là các yêu cầu để truy cập vào các phần khác nhau của thiết bị của bạn – như camera, micro, vị trí, danh bạ và nhiều hơn nữa. Mặc dù thoạt nhìn chúng có vẻ vô hại, nhưng những quyền này có thể trở thành một công cụ để truy cập dữ liệu cá nhân của bạn nếu bạn không cẩn thận hoặc không hiểu rõ cách thức hoạt động của chúng.
Tôi đã từng thấy các ứng dụng đèn pin yêu cầu quyền truy cập danh bạ và các ứng dụng thư viện ảnh lại muốn biết vị trí chính xác. Điều này hoàn toàn vô lý, nhưng rất nhiều người trong chúng ta vẫn chấp nhận chúng một cách mù quáng mà không suy nghĩ kỹ. Sự bất cẩn này chính là điều mà một số nhà phát triển đang trông cậy vào.
Thực tế là nhiều ứng dụng yêu cầu quyền truy cập nhiều hơn đáng kể so với những gì chúng thực sự cần để hoạt động. Một ứng dụng thời tiết đơn giản có thể cần vị trí của bạn, nhưng liệu nó có thực sự cần truy cập lịch sử cuộc gọi của bạn không? Tôi không nghĩ vậy. Khi các ứng dụng có được quyền truy cập không cần thiết vào thông tin cá nhân của bạn, chúng có thể thu thập dữ liệu để bán cho các nhà quảng cáo hoặc, tệ hơn, có khả năng bị sử dụng cho mục đích trộm cắp danh tính.
Điều đáng lo ngại là cách một số nhà phát triển cố tình thiết kế ứng dụng để thu thập càng nhiều dữ liệu người dùng càng tốt. Mục đích không chỉ là cải thiện trải nghiệm của bạn mà còn là kiếm tiền từ thông tin của bạn. Cá nhân tôi đã gỡ cài đặt một số ứng dụng sau khi phát hiện ra chúng đang thu thập dữ liệu hoàn toàn không liên quan đến chức năng cốt lõi của chúng.
Những rủi ro không chỉ dừng lại ở các vấn đề về quyền riêng tư. Việc cấp quá nhiều quyền ứng dụng có thể làm hao pin, tiêu tốn dung lượng dữ liệu di động của bạn hoặc thậm chí làm giảm bảo mật của thiết bị. Vì vậy, việc cảnh giác về quyền ứng dụng không chỉ là một thói quen tốt; đó là điều cực kỳ quan trọng.
Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Kiểm Tra Quyền Ứng Dụng Trước Khi Cài Đặt
Tôi đã phát triển một thói quen để kiểm tra kỹ các ứng dụng trước khi cài đặt chúng, và điều này giúp tôi tránh được nhiều rắc rối về quyền riêng tư. Kiểm tra quyền chỉ mất một phút nhưng có thể bảo vệ bạn khỏi hàng tháng trời thu thập dữ liệu không mong muốn. Dưới đây là quy trình trên Google Play, bạn có thể áp dụng tương tự cho các kho ứng dụng khác.
Trên Google Play Store (Android)
- Mở Google Play và tìm ứng dụng bạn muốn tải xuống.
- Cuộn xuống phần Giới thiệu về ứng dụng này.
- Tìm Quyền ứng dụng hoặc An toàn dữ liệu.
- Nhấn Xem thêm để mở rộng toàn bộ danh sách các quyền.
- Xem xét kỹ những gì ứng dụng đang yêu cầu quyền truy cập.
- Tự hỏi bản thân: “Ứng dụng này có thực sự cần quyền này để hoạt động không?”.
Mô tả phần "Giới thiệu về ứng dụng này" của Facebook trên Google Play Store, nơi hiển thị thông tin về quyền và an toàn dữ liệu.
Trên App Store (iOS)
Nếu bạn sử dụng iOS, App Store hoạt động hơi khác một chút, nhưng nguyên tắc thì tương tự – luôn kiểm tra những gì bạn đồng ý trước khi nhấn nút cài đặt. Tuy nhiên, hệ sinh thái ứng dụng của Apple nhìn chung an toàn hơn Android. Dù vậy, việc kiểm tra các quyền của ứng dụng trên iPhone và iPad vẫn luôn đáng giá.
Khi xem xét quyền, tôi ngay lập tức nghi ngờ bất kỳ ứng dụng nào yêu cầu quyền truy cập vào các tính năng hoàn toàn không liên quan đến chức năng của nó. Bất kỳ ứng dụng nào muốn truy cập tin nhắn SMS, nhật ký cuộc gọi hoặc vị trí chính xác đều nên khiến bạn tạm dừng và cân nhắc lại – trừ khi có lý do rõ ràng tại sao nó cần thông tin này.
Danh sách chi tiết các quyền truy cập mà ứng dụng Facebook yêu cầu trên Google Play Store, bao gồm cả quyền truy cập danh bạ và vị trí.
Quyền truy cập bộ nhớ và camera thường an toàn hơn, đặc biệt nếu mục đích của ứng dụng yêu cầu chúng. Tuy nhiên, tôi luôn cân nhắc xem liệu một ứng dụng có cần quyền truy cập liên tục hay tôi chỉ có thể cấp quyền khi cần thiết.
Cách Quản Lý Quyền Của Ứng Dụng Đã Cài Đặt: Luôn Giữ Dữ Liệu An Toàn
Cài đặt một ứng dụng với các quyền phù hợp chỉ là một nửa cuộc chiến. Nhiều ứng dụng có thể âm thầm yêu cầu thêm quyền sau các bản cập nhật, hy vọng bạn sẽ không để ý. Ví dụ, một trò chơi ban đầu chỉ cần quyền truy cập bộ nhớ có thể đột nhiên muốn truy cập vị trí và danh bạ của bạn sau một bản cập nhật. Đó là lý do tại sao tôi thường xuyên kiểm tra lại các quyền của những ứng dụng đã cài đặt.
Tôi đặt lịch nhắc nhở sáu tháng một lần để kiểm tra các quyền mà ứng dụng của mình hiện có. Dưới đây là quy trình từng bước cho các thiết bị Android:
Trên Thiết Bị Android
- Mở ứng dụng Cài đặt trên thiết bị của bạn.
- Cuộn xuống và nhấn vào Quyền riêng tư (hoặc Bảo vệ quyền riêng tư trên một số thiết bị).
- Chọn Trình quản lý quyền hoặc Quyền ứng dụng.
- Xem xét quyền theo danh mục (Camera, Vị trí, Micro, v.v.).
- Nhấn vào bất kỳ quyền nào để xem ứng dụng nào có quyền truy cập.
- Tắt quyền truy cập cho bất kỳ ứng dụng nào không thực sự cần nó.
Màn hình cài đặt quyền riêng tư trên Android, hiển thị tùy chọn "Trình quản lý quyền" để người dùng kiểm soát các quyền truy cập ứng dụng.
Trên Thiết Bị iOS
Đối với người dùng iPhone, quy trình tương tự – chỉ cần vào Cài đặt > Quyền riêng tư & Bảo mật, sau đó chọn từng loại quyền để xem xét những ứng dụng nào có quyền truy cập.
Điều tôi thấy hiệu quả nhất là chuyển quyền từ “Cho phép mọi lúc” sang “Chỉ cho phép khi đang dùng ứng dụng” bất cứ khi nào có thể. Việc giới hạn theo dõi vị trí đặc biệt quan trọng, vì một số ứng dụng theo dõi chuyển động ở chế độ nền mà không có lý do chính đáng.
Danh sách các ứng dụng được phép truy cập lịch trên thiết bị Android, minh họa cách kiểm tra và quản lý quyền truy cập dữ liệu cá nhân.
Tôi đã học được rằng cách tiếp cận an toàn nhất là lựa chọn cực kỳ kỹ lưỡng. Tôi ưu tiên tùy chọn “Hỏi mỗi lần” nếu có sẵn cho một số quyền nhạy cảm như quyền truy cập camera và micro. Đúng là điều này có nghĩa là phải nhấn thêm một thông báo nhắc nhở thỉnh thoảng, nhưng nó ngăn chặn bất kỳ ứng dụng nào truy cập camera của tôi mà tôi không biết. Thực hiện vài bước để giữ cho việc sử dụng điện thoại của mình an toàn đã mang lại cho tôi sự yên tâm mà không gặp nhiều bất tiện.
Cuối cùng, bạn sẽ phát triển được trực giác về những quyền nào là hợp lý. Vài giây thêm để xem xét các quyền trước khi nhấn cài đặt có thể giúp bạn tránh trở thành một điểm dữ liệu vô tình trong mô hình lợi nhuận của người khác.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn về việc quản lý quyền ứng dụng trong phần bình luận bên dưới!