Nếu bạn cảm thấy việc tìm kiếm trên Google ngày càng chậm chạp, lộn xộn và kém tin cậy hơn trước đây, thì đó không phải là cảm giác sai. Thực tế là kết quả tìm kiếm của Google giờ đây đang bị chi phối bởi các nội dung được tạo bằng AI, quảng cáo dày đặc và sự nhiễu loạn do tối ưu SEO quá mức, chôn vùi những thông tin đáng tin cậy mà bạn thực sự cần.
Tổng quan AI (AI Overview) thường “trượt” mục tiêu
Các tổng quan được tạo bằng AI của Google, vốn được kỳ vọng sẽ cung cấp câu trả lời nhanh chóng ở đầu trang kết quả tìm kiếm, thường không thực sự hữu ích. Những bản tóm tắt này có xu hướng quá đơn giản, thiếu sắc thái và lấy thông tin từ các nguồn không đáng tin cậy, gây ra nhiều nhầm lẫn cho người dùng.
Ví dụ, khi tìm kiếm “Cách làm sạch chảo gang mà không làm hỏng”, tôi mong đợi một hướng dẫn cụ thể dựa trên các phương pháp nấu ăn tốt nhất. Thay vào đó, AI Overview lại đưa ra một danh sách chung chung: tránh chà mạnh, rửa bằng nước xà phòng, dùng muối chà xát, và thậm chí làm sạch gỉ sét bằng khoai tây và baking soda.
Tổng quan AI của Google hiển thị kết quả tìm kiếm cho cách làm sạch chảo gang
Thông tin này không chỉ mâu thuẫn (ban đầu khuyến cáo tránh xà phòng, sau đó lại đề xuất dùng), mà còn lấy phần lớn dữ liệu từ các chủ đề trên Reddit, bài đăng Quora và video YouTube. Đáng chú ý, không có nguồn nào trong số này được công nhận là chuyên gia về chăm sóc dụng cụ nấu nướng.
Kiểu tóm tắt AI này tạo ra một ảo tưởng về quyền uy trong khi lại đưa ra lời khuyên không nhất quán hoặc quá đơn giản hóa. Thay vì làm nổi bật các kỹ thuật được chuyên gia hậu thuẫn hoặc liên kết đến các nguồn ẩm thực uy tín, nó lại chắp vá nội dung mà không có quy trình kiểm duyệt rõ ràng. Kết quả là một câu trả lời hời hợt, có thể gây hại nhiều hơn lợi, đặc biệt đối với những người đang tìm kiếm hướng dẫn đáng tin cậy.
Kết quả tìm kiếm ưu tiên nhà quảng cáo hơn người dùng
Trải nghiệm sử dụng Google ngày nay thường giống như việc điều hướng qua một “phòng trưng bày bảng quảng cáo” hơn là một công cụ tìm kiếm thực thụ, khiến nhiều người dùng phải tìm đến các công cụ tìm kiếm thay thế để có kết quả phù hợp hơn. Các liên kết được tài trợ chiếm ưu thế ở đầu gần như mọi trang kết quả và được thiết kế để trông giống như các câu trả lời thực. Rất khó để phân biệt giữa kết quả trả phí và kết quả tự nhiên, điều này làm cho việc tìm kiếm thông tin trở nên khó khăn hơn.
Bên dưới quảng cáo, Google lấp đầy không gian bằng các tính năng như “Những người khác cũng hỏi” (People also ask), câu trả lời được tạo bằng AI và các băng chuyền sản phẩm (product carousels). Những yếu tố này có thể trông hữu ích, nhưng chúng được xây dựng để giữ chân bạn trên nền tảng của Google, tăng cường khả năng hiển thị quảng cáo và theo dõi hành vi người dùng.
Nội dung thực sự, không trả phí—thứ mà hầu hết mọi người đang cố gắng tiếp cận—thì bị đẩy xuống rất xa. Trên màn hình điện thoại di động, thường phải cuộn nhiều lần mới thấy được kết quả tự nhiên đầu tiên. Ngay cả khi đó, trang web mà bạn truy cập cũng thường chứa đầy các liên kết tiếp thị liên kết (affiliate links), ưu tiên doanh số hơn chất lượng nội dung.
Điều từng được coi là một công cụ để khám phá web giờ đây giống như một kênh hướng bạn đến nội dung được kiếm tiền. Mô hình kinh doanh của Google phụ thuộc vào quảng cáo, và cách bố trí kết quả tìm kiếm ngày càng phản ánh ưu tiên này, thường phải trả giá bằng thời gian, sự tin cậy và khả năng tìm thấy thông tin đáng tin cậy của người dùng.
Sự trỗi dậy của clickbait và tiêu đề gây hiểu lầm
Khi thuật toán tìm kiếm của Google ngày càng ưu tiên nội dung được thiết kế để tạo ra lượt nhấp hơn là giá trị thực sự, các tiêu đề giật tít (clickbait headlines) đã tràn lan. Những tiêu đề giật gân này thường hứa hẹn nhiều hơn những gì có thể mang lại, dẫn bạn đến các kết quả không liên quan, nông cạn hoặc hoàn toàn sai lệch.
Gần đây, tôi tìm kiếm “Fast 11” với hy vọng tìm thấy thông tin đáng tin cậy về bộ phim sắp tới. Thay vào đó, tôi bị dội bom bởi các tiêu đề clickbait. Các kết quả hàng đầu là những đoạn trailer giả, được tạo bằng AI với tiêu đề như “TRAILER MỚI”, có sự góp mặt của Vin Diesel và Cody Walker. Ngay bên dưới các hình thu nhỏ video là những tiêu đề gây chú ý như “Liệu có bị hủy hoại không?”—mặc dù thực tế là việc quay phim thậm chí còn chưa bắt đầu. Đó là một bức tường của thông tin sai lệch và nội dung rác được tạo bằng AI, không có gì đáng tin cậy hay hữu ích.
Kết quả tìm kiếm của Google cho "Fast 11" hiển thị nhiều tiêu đề clickbait và nội dung sai lệch
Kết quả của Google giờ đây tập trung vào các “mẹo SEO” như cụm từ hấp dẫn, tiêu đề nặng từ khóa và hình thu nhỏ bắt mắt hơn là nội dung thực tế. Điều này biến một câu hỏi đơn giản thành một cuộc săn lùng câu trả lời thực sự đầy khó chịu.
Thêm “Reddit” vào tìm kiếm đã trở thành điều cần thiết
Tại một thời điểm nào đó, nhiều người dùng bắt đầu thêm từ “Reddit” vào các tìm kiếm của họ. Đây không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên; đó là một hình thức phòng vệ. Nếu bạn đang tìm kiếm lời khuyên về sản phẩm, mẹo khắc phục sự cố hoặc lời khuyên dựa trên kinh nghiệm thực tế, việc thêm “Reddit” giúp bạn bỏ qua hầu hết các nội dung rác.
Vì sao ư? Bởi vì sâu trong các chủ đề trên Reddit và các diễn đàn cũ là những cuộc trò chuyện thực tế giữa những con người thật. Bạn nhận được những ý kiến thực sự với cảm xúc và phân tích của con người, không phải các liên kết tiếp thị liên kết khô khan hay nội dung đã được tối ưu SEO. Bạn thấy mọi người giải thích điều gì hiệu quả, điều gì không và tại sao. Đây là loại ngữ cảnh mà các bản tóm tắt được tạo bằng AI và các blog chung chung không thể tái tạo được.
Đây không còn là một kỹ thuật “ngoại vi” nữa; nó đã trở thành một hành vi phổ biến. Điều này tiết lộ một sự thật đơn giản: mọi người không tin tưởng phần đầu của trang kết quả của Google—họ tin tưởng cộng đồng người dùng thực sự. Chúng ta giờ đây bị buộc phải sử dụng các mẹo để điều hướng Google hiệu quả hơn. Đó là một chỉ số nghiêm trọng về những gì Google Search đã trở thành.
Meta Descriptions thường gây hiểu lầm
Thoạt nhìn, các đoạn tóm tắt ngắn gọn bên dưới mỗi liên kết có thể nhấp trong Google Search—được gọi là meta descriptions—có vẻ hữu ích. Chúng được thiết kế để cung cấp bản xem trước nhanh chóng về nội dung của một trang web, cho phép bạn quyết định có nên nhấp vào hay không. Tuy nhiên, trên thực tế, chúng thường gây khó hiểu, mâu thuẫn hoặc hoàn toàn sai lệch.
Những đoạn trích này không phải lúc nào cũng được viết bởi tác giả của trang web. Trong nhiều trường hợp, Google tự động tạo chúng dựa trên nội dung trang, đôi khi lấy các câu ra khỏi ngữ cảnh hoặc trình bày sai ý định của trang. Điều đó trở thành một vấn đề khi bạn coi những bản tóm tắt này là câu trả lời đáng tin cậy.
Lấy ví dụ về việc tôi tìm kiếm “Động vật nhanh nhất trên cạn”. Gần như mọi kết quả đều chỉ ra báo gêpa, nhưng các meta description lại rất khác nhau. Một liên kết khẳng định báo gêpa đạt 60 dặm/giờ (khoảng 96.5 km/h), một liên kết khác lại khẳng định 75 dặm/giờ (khoảng 120.7 km/h)—một con số chưa từng được ghi nhận.
Mô tả meta của Google hiển thị sự mâu thuẫn về tốc độ của báo gêpa
Thậm chí vô lý hơn, một bản tóm tắt bài đăng trên Reddit còn nói đùa rằng một con bò bị thả từ máy bay trực thăng ở độ cao 3.500 feet về mặt kỹ thuật là động vật trên cạn nhanh nhất. Mặc dù rõ ràng là châm biếm, dòng này lại xuất hiện bên cạnh các nguồn nghiêm túc, làm lu mờ ranh giới giữa sự thật và hư cấu.
Thuật toán của Google không được thiết kế để đánh giá độ chính xác; nó chỉ đánh giá mức độ liên quan và mức độ tương tác. Khi AI ngày càng thúc đẩy những bản tóm tắt này, người dùng phải nhận ra rằng những gì xuất hiện bên dưới mỗi liên kết không phải lúc nào cũng là sự thật đã được kiểm chứng. Các mô tả này thường là những dự đoán tự động, thiếu sắc thái và ngữ cảnh.
SEO đã bị biến thành một “vũ khí”
Ban đầu, tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) được tạo ra để giúp các công cụ tìm kiếm hiểu và xếp hạng nội dung hữu ích. Nguyên tắc đó đã biến mất từ lâu. Vào năm 2025, SEO đã trở thành một trò chơi thao túng và ưu tiên các công ty có tiền, phần mềm và sức ảnh hưởng.
Thay vì làm nổi bật những trang cung cấp thông tin hoặc cái nhìn sâu sắc nhất, Google giờ đây ưu tiên những trang tuân thủ tốt nhất các “quy tắc”. Nhồi nhét từ khóa, tiêu đề phụ chứa đầy cụm từ tìm kiếm, phần giới thiệu dài dòng được thiết kế để kéo dài các chỉ số tương tác, và các phần Hỏi & Đáp (FAQ) chứa đầy văn phong robot, tất cả đều lấp đầy phần đầu của kết quả Google.
Những trang này thường được tạo bằng công cụ AI, được tinh chỉnh bởi các chuyên gia SEO và được xuất bản trên quy mô lớn bởi các công ty tiếp thị kỹ thuật số. Mục tiêu không phải là thông báo, mà là thống trị kết quả tìm kiếm và chuyển đổi lượt nhấp thành tiền. Các blog cá nhân, chuyên gia ngách và nhà báo độc lập đã chứng kiến lưu lượng truy cập của họ sụt giảm, không phải vì nội dung của họ không hữu ích, mà vì họ thiếu các nguồn lực kỹ thuật để cạnh tranh. Cái nhìn sâu sắc có giá trị của con người giờ đây bị chôn vùi dưới nhiều lớp “tiếng ồn” chiến lược.
Google đã tạo ra chiến trường này, sau đó trao vũ khí lớn hơn cho những kẻ sẵn sàng khai thác nó một cách hung hăng nhất. Trong thời đại này, chất lượng không phải là yếu tố chiến thắng. Mà là bất kỳ ai có thể “lách luật” hiệu quả nhất.
Google Search đang cố gắng “ôm đồm” mọi thứ—và thất bại ở những điều cốt lõi
Trong nỗ lực trở thành một thứ gì đó hơn một công cụ tìm kiếm, Google đã “nhồi nhét” các trang kết quả của mình với vô số thứ lộn xộn. Bạn không còn đơn thuần được trình bày một danh sách các liên kết rõ ràng. Thay vào đó, bạn phải đối mặt với một giao diện rộng lớn chứa đầy các tiện ích mua sắm, tin tức hàng đầu, hộp trả lời, “Góc nhìn” (Perspectives) từ những người có ảnh hưởng và thậm chí cả các điểm nổi bật trên YouTube.
Mục đích ban đầu của Search là sự đơn giản: nhập một câu hỏi, nhận được câu trả lời phù hợp. Giờ đây, Google cố gắng đoán trước nhu cầu của bạn bằng các lớp phủ và tính năng dự đoán thường xuyên trượt mục tiêu.
Tôi tìm kiếm “ý tưởng du lịch Ý”, nghĩ rằng mình sẽ nhận được các đề xuất khách sạn, mẹo đóng gói hành lý và tổng hợp các địa điểm phải ghé thăm. Thay vào đó, tôi bị dội bom bởi các gói du lịch và lịch trình cứng nhắc được bán bởi các công ty du lịch lớn. Kiểu lời khuyên hữu ích, trực tiếp mà tôi thực sự đang tìm kiếm lại bị chôn vùi sâu dưới nhiều trang.
Kết quả tìm kiếm của Google cho "ý tưởng du lịch Ý" bị lấp đầy bởi các gói du lịch thương mại
Trong nỗ lực trở thành một nền tảng “tất cả trong một” cho thông tin, mua sắm và giải trí, Google đã làm loãng đầu ra chính xác và đáng tin cậy mà nó từng có.
Google Search không chết, nhưng nó không còn cảm giác là công cụ đáng tin cậy như trước đây. Thay vì dễ dàng tìm thấy câu trả lời, giờ đây bạn buộc phải né tránh quảng cáo, sàng lọc nội dung chất lượng thấp và định hình lại các truy vấn để có kết quả tốt hơn. Quỹ đạo của sự thay đổi này vẫn chưa rõ ràng khi Google tập trung vào chế độ AI mới, vốn sẽ thay thế một số khía cạnh của Google Search.
Trong năm 2025, Search giống như một công việc vặt hơn, được định hình bởi các nhà quảng cáo và “nhà máy nội dung” hơn là sự hữu ích thực sự. Internet không thiếu thông tin giá trị; Google chỉ đơn giản là đã khiến việc tìm thấy chúng trở nên khó khăn hơn.
