Giữa vô vàn tin nhắn, những dòng tin tức không hồi kết và những lần lướt web vô định, tôi cứ nghĩ mình vẫn đang kiểm soát tốt mọi thứ. Cho đến khi tôi mở tính năng Digital Wellbeing trên chiếc điện thoại Samsung của mình và nhận ra tôi đã lãng phí bao nhiêu thời gian trong ngày chỉ vì nó. Sự thật phũ phàng hiện ra, và đó là lúc tôi biết mình cần phải thay đổi thói quen sử dụng điện thoại để lấy lại quyền làm chủ thời gian, hướng tới một sức khỏe số cân bằng hơn.
Phát hiện sự thật qua Digital Wellbeing: Hơn cả một con số
Tôi không chủ động tìm kiếm sự can thiệp từ bên ngoài. Tôi mở phần Digital Wellbeing (Sức khỏe kỹ thuật số) chỉ vì tò mò, nghĩ rằng nó sẽ chỉ hiển thị tổng thời gian tôi đã sử dụng điện thoại trong ngày. Nhưng những gì tôi tìm thấy lại vượt xa mong đợi.
Bảng điều khiển Digital Wellbeing hiển thị mọi thứ một cách rõ ràng đến bất ngờ. Nó không chỉ cho tôi biết mình đã dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại mà còn chỉ rõ thời gian đó đã đi đâu. Tôi có thể thấy ứng dụng nào tôi dùng nhiều nhất, số lần tôi mở khóa điện thoại, và số lượng thông báo đã hiện lên suốt cả ngày.
Tuy nhiên, chính số lần mở khóa điện thoại mới là điều khiến tôi giật mình đầu tiên. Hàng chục lần mở khóa trong một ngày, rất nhiều trong số đó tôi thậm chí không hề để ý. Sau đó, tôi nhận ra mình đã nhận hơn một trăm thông báo, chủ yếu từ các ứng dụng nhắn tin và mua sắm, liên tục kéo tôi quay trở lại với màn hình.
Bảng điều khiển Digital Wellbeing trên điện thoại Samsung hiển thị thời gian sử dụng và ứng dụng
Mỗi ứng dụng đều có phân tích chi tiết về thời gian sử dụng của riêng nó, và không mất nhiều thời gian để tôi nhận ra những “thủ phạm” quen thuộc. Các ứng dụng mạng xã hội và video chiếm vị trí hàng đầu. Những gì tôi tưởng chỉ là vài lần lướt nhanh chóng đã lặng lẽ cộng dồn thành nhiều giờ đồng hồ.
Khi tôi chuyển sang chế độ xem danh mục, mọi thứ càng trở nên rõ ràng hơn. Phần lớn thời gian sử dụng màn hình của tôi không dùng cho bất kỳ hoạt động nào có ích. Gần như tất cả đều được đánh dấu là “Xã hội” (Social) hoặc “Giải trí” (Entertainment).
Những con số biết nói và thói quen khó bỏ
Đây không phải là một sự đột biến nhất thời hay một sự cố. Khi tôi cuộn qua dòng thời gian của cả tuần, một mô hình rõ ràng hiện ra. Có những ngày, thời gian sử dụng màn hình của tôi vượt quá bảy giờ. Điều tồi tệ nhất là tôi thậm chí không nhớ mình đã làm gì trong suốt khoảng thời gian đó.
Báo cáo hàng tuần còn chia nhỏ hơn nữa. Nó cho thấy mức trung bình hàng ngày của tôi, làm nổi bật những giờ cao điểm sử dụng và chỉ ra những ngày tôi dùng điện thoại nhiều nhất. Hóa ra, tôi đã sử dụng điện thoại đến quá 2 giờ sáng hầu như mỗi đêm. Điều đó giải thích tại sao tôi liên tục cảm thấy mệt mỏi vào buổi sáng. Tôi lướt điện thoại trong khi đáng lẽ ra tôi phải ngủ.
Rồi đến số lượng thông báo. Chỉ riêng một ngày đã có hơn 229 cảnh báo, mỗi cảnh báo là một cú huých nhỏ kéo tôi ra khỏi khoảnh khắc hiện tại. Dữ liệu mở khóa cũng kể một câu chuyện tương tự. Tôi nhấc điện thoại lên cứ khoảng 10 phút một lần trong suốt cả ngày. Nó không còn là thỉnh thoảng nữa. Nó đã trở thành một phản xạ vô điều kiện.
Biểu đồ thời gian sử dụng điện thoại trung bình hàng ngày trong tính năng Digital Wellbeing của Samsung
Chi tiết thời gian sử dụng ứng dụng mạng xã hội trong Digital Wellbeing Samsung
Chiếc điện thoại của tôi đã trở thành một lối thoát mặc định, một thói quen tôi dựa dẫm vào mà không hề nhận ra. Và một khi tôi nhìn thấy tất cả được thể hiện rõ ràng trước mắt, một điều trở nên rõ ràng. Tôi cần phải lấy lại quyền kiểm soát.
Hành trình kiểm soát: Đặt mục tiêu và giới hạn ứng dụng
Nhận biết vấn đề là một chuyện, nhưng hành động mới là nơi sự thay đổi bắt đầu. Tôi bắt đầu với một mục tiêu về thời gian sử dụng màn hình. Digital Wellbeing cho phép bạn chọn tổng thời gian sử dụng màn hình tối đa mà bạn muốn duy trì mỗi ngày, sau đó theo dõi nó bằng một vòng tròn tiến độ trên bảng điều khiển. Tôi đã đặt mục tiêu của mình dưới ba giờ.
Việc theo dõi vòng tròn tiến độ đầy dần lên khiến tôi nhận thức rõ ràng hơn theo một cách chưa từng có. Nếu tôi đạt 75% giới hạn của mình vào giữa trưa, tôi biết mình cần phải giảm tốc độ. Lời nhắc trực quan đó đã giúp tôi dừng lại trước khi mở một ứng dụng khác theo thói quen, và đó là một trong những cách dễ nhất để kiểm soát thời gian sử dụng điện thoại.
Danh sách các ứng dụng được đặt hẹn giờ giới hạn trong Digital Wellbeing Samsung
Mục tiêu thời gian sử dụng màn hình hàng ngày hiển thị trên bảng điều khiển Digital Wellbeing
Sau đó, tôi chuyển sang Hẹn giờ ứng dụng (App Timers), tính năng cho phép giới hạn thời gian sử dụng một số ứng dụng nhất định trong ngày. Tôi đã nhắm mục tiêu vào những yếu tố gây xao nhãng lớn nhất của mình, đặt ra giới hạn thời gian nghiêm ngặt: 30 phút cho X (trước đây là Twitter) và một giờ cho YouTube. Một khi tôi đạt đến giới hạn, biểu tượng ứng dụng sẽ chuyển sang màu xám, khóa tôi lại cho đến ngày hôm sau.
Lúc đầu, điều đó thật khó chịu. Tôi theo phản xạ cố gắng mở một ứng dụng chỉ để được nhắc nhở rằng tôi đã dùng đủ cho ngày hôm nay. Nhưng nó thực sự hiệu quả. Dần dần, tôi ngừng nhấc điện thoại lên chỉ để lấp đầy những khoảnh khắc rảnh rỗi, và bắt đầu trân trọng lại những khoảng thời gian yên tĩnh, không bị gián đoạn.
Bạn có thể dễ dàng thêm hoặc xóa hẹn giờ, và tôi đã điều chỉnh một vài cái trong tuần đầu tiên để tìm được sự cân bằng phù hợp. Theo thời gian, những bộ hẹn giờ đó đã trở thành rào cản giúp tôi phá vỡ những thói quen xấu mà không cần phải từ bỏ hoàn toàn bất cứ điều gì.
Danh sách các ứng dụng được đặt hẹn giờ giới hạn trong Digital Wellbeing Samsung
Màn hình thiết lập hẹn giờ cụ thể cho một ứng dụng trong tính năng Digital Wellbeing
Việc đạt được mục tiêu thời gian sử dụng màn hình hàng ngày thực sự mang lại cảm giác thỏa mãn. Digital Wellbeing làm nổi bật những ngày bạn thành công, và việc nhìn thấy những dấu hiệu tiến bộ nhỏ đó đã thúc đẩy tôi duy trì sự nhất quán.
Tạo ranh giới với chế độ Tập trung và Giờ đi ngủ
Tôi không hề có ý định từ bỏ điện thoại của mình. Tôi vẫn cần nó cho công việc, nhắn tin, nghe nhạc, bản đồ và mọi thứ quan trọng khác. Vì vậy, tôi bắt đầu khám phá thêm các tính năng mà Digital Wellbeing cung cấp để tạo ra những ranh giới tốt hơn.
Chế độ Tập trung (Focus Mode) trở thành một trong những tính năng yêu thích của tôi. Chỉ với một lần chạm, nó tạm dừng các ứng dụng gây xao nhãng để tôi có thể tập trung vào công việc, đọc sách, hoặc đơn giản là hiện diện với khoảnh khắc. Mạng xã hội, trò chơi và các ứng dụng thu hút sự chú ý khác đều im lặng. Và nếu tôi cố gắng mở một ứng dụng theo thói quen, điện thoại sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở tôi rằng nó đang tạm dừng.
Thay đổi nhỏ đó đã giúp tôi tập trung vào bất cứ điều gì mình đang làm. Cho dù tôi đang làm việc hay nghỉ ngơi khỏi màn hình, Chế độ Tập trung đã mang lại cho tôi không gian mà tôi không hề biết mình cần.
Kích hoạt chế độ Tập trung (Focus Mode) trong Cài đặt Chế độ và Thói quen trên điện thoại Samsung
Vào buổi tối, tôi bắt đầu sử dụng Chế độ Giờ đi ngủ (Bedtime Mode). Mỗi đêm vào lúc 11 giờ, điện thoại của tôi chuyển sang màn hình đơn sắc và tắt tất cả các thông báo. Màu sắc mờ dần, tiếng rung biến mất, và điện thoại của tôi trở nên ít hấp dẫn hơn. Sự thay đổi tinh tế đó đã giúp tôi dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Kích hoạt Chế độ Giờ đi ngủ (Bedtime Mode) trên điện thoại Samsung để giảm xao nhãng ban đêm
Tùy chọn bật Chế độ Không làm phiền (Do not disturb) trong cài đặt Giờ đi ngủ của Digital Wellbeing
Tôi liên tục kiểm tra báo cáo hàng tuần để xem mọi thứ thay đổi như thế nào. Nó cho thấy thời gian sử dụng màn hình trung bình của tôi, những ứng dụng tôi vẫn còn dựa vào, và những khoảng thời gian trong ngày tôi hoạt động nhiều nhất. Việc chứng kiến xu hướng giảm dần một cách chậm rãi thực sự rất đáng khích lệ. Đó không phải là việc đạt được một con số hoàn hảo. Đó là về việc ghi nhận sự tiến bộ.
Theo thời gian, tôi ngừng kiểm tra điện thoại ngay khi vừa thức dậy vào buổi sáng. Tôi ngừng với tay lấy nó mỗi khi có một giây rảnh rỗi. Và không cần phải ép buộc, tôi đã tự nhiên dành ít thời gian cho điện thoại hơn và lấp đầy những khoảng trống nhỏ đó bằng những điều thực tế trở lại, như tập thể dục, đi bộ, trò chuyện, đọc sách, hoặc đơn giản là suy nghĩ.
Digital Wellbeing của Samsung không chỉ là một công cụ thống kê mà còn là một người bạn đồng hành giúp bạn nhận ra, điều chỉnh và thiết lập lại mối quan hệ lành mạnh với chiếc điện thoại của mình. Hãy khám phá ngay tính năng hữu ích này trên thiết bị Samsung của bạn để lấy lại quyền làm chủ thời gian và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn hơn.
