Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thâm nhập vào nhiều khía cạnh của cuộc sống hiện đại, và âm nhạc cũng không phải là ngoại lệ. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, việc nhận biết và phân biệt giữa âm nhạc được tạo ra bởi con người và âm nhạc do AI tổng hợp ngày càng trở nên khó khăn. Tuy nhiên, nếu bạn muốn kiểm soát danh sách phát của mình và ưu tiên những tác phẩm âm nhạc có chiều sâu cảm xúc, được tạo ra bởi những tâm hồn nghệ sĩ đích thực, việc trang bị kiến thức để nhận diện và tránh nhạc AI là vô cùng cần thiết. Bài viết này của thuthuatonline.net sẽ cung cấp những dấu hiệu quan trọng giúp bạn nhận ra nhạc AI và các bước thiết thực để duy trì trải nghiệm âm nhạc chân thực.
Cách nhận diện một bài hát được tạo ra bởi AI
Âm nhạc do AI tạo ra đang ngày càng trở nên khó phân biệt với âm nhạc đích thực khi công nghệ hỗ trợ nó không ngừng tiến bộ. Tuy nhiên, nếu lắng nghe kỹ, hầu hết các bản nhạc vẫn sẽ tiết lộ những manh mối tinh tế về nguồn gốc nhân tạo của chúng, và với một chút thực hành, bạn sẽ dễ dàng nhận ra “phù thủy” đằng sau bức màn.
1. Lời bài hát hoặc tiêu đề có vẻ chung chung hoặc lặp đi lặp lại?
Yếu tố con người thường là dấu hiệu rõ ràng nhất khi nhận diện âm nhạc được tạo ra bởi AI. Sau cùng, nhiều bản nhạc hiện đại đều kết hợp công nghệ âm nhạc theo cách này hay cách khác, dù đó là một vòng lặp trống được định lượng hay một đường bass tổng hợp. Tuy nhiên, lời bài hát của AI thường thiếu chiều sâu và sắc thái cảm xúc, trong khi sắc thái là chìa khóa để tạo ra âm nhạc thuyết phục và gần gũi.
Lời bài hát do AI tạo ra thường chung chung và đi theo các motif quen thuộc, không đi sâu vào ý nghĩa hoặc kể chuyện sâu sắc hơn. Hãy tìm kiếm các tiêu đề bài hát quen thuộc, lời lẽ mơ hồ, sáo rỗng và các đoạn vocal lặp đi lặp lại một cách bất thường. Mặc dù lời bài hát thường mơ hồ theo bản chất, nhưng những bản được viết bởi con người thường dựa vào phép ẩn dụ, ý nghĩa kép và kinh nghiệm trong quá khứ, những điều mà AI không thể tái tạo một cách chân thực.
2. Giọng hát thiếu cảm xúc?
Phải thừa nhận rằng, tôi rất ấn tượng với khả năng của AI trong việc bắt chước và thậm chí cải thiện giọng nói thật của con người. Tôi thậm chí đã thử “xử lý” giọng hát khá tệ của mình bằng AI và đạt được kết quả có thể sử dụng được. Tuy nhiên, các màn trình diễn giọng hát của con người thường bắt nguồn từ kinh nghiệm hoặc ý nghĩa mang chiều sâu cảm xúc đáng kể. Do đó, chìa khóa để nhận diện giọng hát AI không phải là tìm kiếm sự hoàn hảo mà là tìm kiếm những “khiếm khuyết” nhỏ.
AI gặp khó khăn trong việc tái tạo những sắc thái đi kèm với một màn trình diễn giọng hát, bao gồm những thay đổi về ngữ điệu, những lỗi nhỏ tự phát, kiểm soát hơi thở hoặc âm thanh xì hơi không mong muốn lọt vào bản phối. Nếu một bài hát nghe quá hoàn hảo về cao độ và độ trong trẻo, với cách thể hiện không tì vết, hoặc thiếu sự đa dạng về tông và cách ngắt câu giữa các đoạn, rất có thể nó được tạo ra bởi AI.
3. Kiểm tra thông tin tiểu sử và mạng xã hội của nghệ sĩ
Hình ảnh trang Instagram của Lenny Kravitz, một nghệ sĩ người thật với sự tương tác phong phú, minh chứng cho sự khác biệt với các tài khoản nghệ sĩ AI.
Trang Instagram của Rizzle Kicks, một nhóm nhạc có hoạt động xã hội sôi nổi, minh họa cách các nghệ sĩ thực tương tác với người hâm mộ.
Ảnh chụp màn hình trang Instagram của ban nhạc Muse, thể hiện sự hiện diện trực tuyến mạnh mẽ và thông tin minh bạch của các nghệ sĩ con người.
Trang Instagram của The Velvet Sundown, ban nhạc AI nổi tiếng trên Spotify, cho thấy sự thiếu hụt thông tin cá nhân và tương tác thực.
Mạng xã hội song hành với các hoạt động sáng tạo, và hầu hết mọi nghệ sĩ có lượng người theo dõi đáng kể đều sử dụng nó để kết nối với cộng đồng người hâm mộ của mình. Nếu một người có sự hiện diện trực tuyến tối thiểu, không tương tác với người hâm mộ và không công khai thông tin về nguồn gốc hoặc ảnh hưởng của họ, đây là một dấu hiệu cảnh báo lớn.
Các nghệ sĩ do AI tạo ra thường có tiểu sử chung chung, chỉ xoay quanh các bản phát hành âm nhạc của họ và rất ít thông tin khác. Nếu bạn kiểm tra trang web cá nhân, các cuộc phỏng vấn trên YouTube, lịch biểu diễn trực tiếp, hợp tác với các nhạc sĩ khác hoặc trang Wikipedia và không tìm thấy gì, nghệ sĩ đó rất có thể là AI. Điều này đã quá rõ ràng với hiện tượng AI lan truyền trên Spotify, The Velvet Sundown, đã thu hút 500.000 người nghe hàng tháng trước khi được tiết lộ là một dự án hoàn toàn do AI tạo ra.
4. Lắng nghe các mẫu sản xuất âm nhạc bất thường
Ngay cả khi bạn không tự tạo nhạc, bạn có lẽ đã quen thuộc với các công thức và cấu trúc tạo nên một bài hát. Bạn không cần phải là Mozart để có thể nhận ra nếu có điều gì đó “không ổn.”
Nếu bạn nghe thấy một sự chuyển tiếp kỳ lạ, một sự tiến triển âm nhạc không thực sự được giải quyết, hoặc sự không nhất quán trong các mẫu nhịp điệu, có thể là do AI đang gặp khó khăn trong việc tạo ra một bức tranh âm nhạc liền mạch. Mặt khác, con người rất giỏi trong việc tạo ra sự căng thẳng và giải tỏa trong âm nhạc, và tìm cách kết nối các phần tạo nên một bài hát một cách liền mạch. Nếu một bài hát không gợi lên bất kỳ cảm xúc nào hoặc thiếu động lực, đó có thể là dấu hiệu cho thấy âm nhạc được tạo ra bằng máy móc.
5. Kiểm tra thông tin người sáng tác và những người đóng góp
Kể từ khi phương tiện âm nhạc vật lý suy giảm, hiếm khi chúng ta nghĩ về những người đứng sau các bản nhạc mà chúng ta nghe, nhưng đây là một dấu hiệu nhận biết quan trọng liệu một bài hát có được tạo ra bởi AI hay không. Hãy kiểm tra phần thông tin tác giả trên dịch vụ phát nhạc của bạn để tìm các bút danh, biệt danh hoặc tên công ty không phản ánh danh tính thật của nghệ sĩ, vì những thứ này thường đi kèm với các bản nhạc AI.
Ngược lại, nếu một bài hát được tạo ra bởi con người, bạn thường có thể tìm thấy danh sách đầy đủ những người tham gia vào quá trình tạo ra nó, bao gồm nhà sản xuất, kỹ sư âm thanh, người sáng tác, người hòa âm phối khí và các nhạc sĩ khách mời. Một tìm kiếm nhanh trên cơ sở dữ liệu ngành công nghiệp âm nhạc như AllMusic hoặc Discogs sẽ giúp bạn xác nhận nếu bạn vẫn không chắc liệu một bài hát có phải là AI hay không.
Kiểm soát trải nghiệm âm nhạc của bạn
Nếu bạn không muốn ủng hộ âm nhạc được tạo ra bởi AI, có những biện pháp bạn có thể thực hiện để hỗ trợ các nghệ sĩ thực và duy trì sự sáng tạo chân chính trong ngành công nghiệp âm nhạc.
1. Tự quản lý danh sách phát (playlist) của riêng bạn
Tôi yêu thích sự tiện lợi của các danh sách phát được Spotify tuyển chọn và việc chúng giới thiệu cho tôi rất nhiều nhạc mới. Tuy nhiên, tốt nhất là bạn nên tránh những danh sách được tạo bởi thuật toán hoặc tự động tạo nếu bạn không muốn nghe các bản nhạc do AI tạo ra.
2. Sử dụng các nền tảng ưu tiên sự minh bạch
Biểu ngữ website Bandcamp, một nền tảng âm nhạc ưu tiên sự minh bạch và hỗ trợ nghệ sĩ độc lập, giúp người dùng dễ dàng tránh nhạc AI.Một số nền tảng, như Bandcamp và SoundCloud, ưu tiên cung cấp thông tin nghệ sĩ chi tiết và hỗ trợ âm nhạc độc lập. Tôi thấy Bandcamp là một nguồn tài nguyên tuyệt vời để tìm nhạc mới theo thể loại, và cho đến nay, nó không có nội dung do AI tạo ra. Deezer là một trong những nền tảng phát nhạc đầu tiên chủ động dán nhãn âm nhạc AI, giúp bạn nhận diện và tránh nó nếu bạn muốn.
3. Theo dõi các nhạc sĩ thật
Luôn có một câu chuyện lớn hơn đằng sau âm nhạc. Bằng cách tương tác với chính các nghệ sĩ, thông qua mạng xã hội, các buổi biểu diễn trực tiếp hoặc các cuộc phỏng vấn, bạn sẽ có được sự hiểu biết sâu sắc hơn về những ảnh hưởng của họ và hành trình sáng tạo mà họ đang đi.
4. Thể hiện sự quan tâm đến luật pháp và tiêu chuẩn đạo đức
Với tư cách là một người hâm mộ âm nhạc, tôi cố gắng cập nhật thông tin về các quy định của ngành liên quan đến âm nhạc AI. Việc thể hiện sự ủng hộ đối với tính minh bạch trong thông tin tác giả và việc dán nhãn chính xác âm nhạc do thuật toán tạo ra giúp đảm bảo rằng mọi người có quyền lựa chọn xem họ có muốn nghe âm nhạc do AI tạo ra hay không.
Mặc dù không thể phủ nhận trí tuệ nhân tạo là đáng kinh ngạc trong những gì nó có thể làm, tôi vẫn mong muốn nó chỉ được sử dụng trong những cách sáng tạo hạn chế cho âm nhạc, tương tự như cách chúng ta sử dụng autotune để cải thiện giọng hát. Bằng cách nhận ra các dấu hiệu của AI trong âm nhạc và cập nhật thông tin về các ứng dụng rộng hơn của AI trong ngành, tôi vẫn có quyền lựa chọn những gì mình nghe, ủng hộ các nghệ sĩ thực và giúp đảm bảo rằng sự sáng tạo của con người không bị pha loãng cho các thế hệ tương lai.
Nhận thức về những tác động tiêu cực của nhạc AI
Âm nhạc không ngừng phát triển, và với tư cách là một nhạc sĩ, tôi đã tận mắt chứng kiến sự chuyển đổi từ việc ghi âm bằng băng DAT trong phòng thu, đến ghi âm kỹ thuật số tại nhà, và bây giờ là sự đổi mới của việc tạo nhạc bằng AI. Một điều chắc chắn là: âm nhạc do AI tạo ra sẽ tồn tại, điều này làm dấy lên những lo ngại về tương lai của ngành công nghiệp âm nhạc và bối cảnh âm nhạc rộng lớn hơn.
Chúng ta nên nhận thức rằng, mặc dù AI có thể tạo ra những kết quả đáng hài lòng, nhưng nó ngày càng len lỏi vào các danh sách phát được tuyển chọn, các phương tiện truyền thông và các bản phát hành thương mại như một cách tiện lợi để tạo ra âm thanh mà không phải trả tiền bản quyền cho nghệ sĩ. Tuy nhiên, sự tiện lợi luôn đi kèm với một cái giá, và trong trường hợp này, nó có nghĩa là các nhạc sĩ mất đi thu nhập và cơ hội tiếp cận, khi máy móc thay thế vị trí của họ.
Kết quả là, tương lai của âm nhạc chất lượng cao đang gặp nguy hiểm. Những gì từng là một trải nghiệm độc đáo của con người giờ đây đã được thay thế bằng một sự bắt chước rẻ tiền, mặc dù ấn tượng, nhưng lại thiếu đi tất cả những gì làm cho âm nhạc trở nên đặc biệt, đặc biệt là ở cấp độ cảm xúc. Sự sáng tạo của chúng ta đang bị lọc qua một lăng kính tổng hợp, và chúng ta có nguy cơ làm ngập thị trường bằng những sản phẩm rập khuôn và vô cảm.
