Mua một chiếc máy tính đã qua sử dụng có thể là lựa chọn thông minh nếu bạn có ngân sách hạn chế. Tuy nhiên, một thiết bị Windows giá rẻ dù có vẻ hấp dẫn, nhưng điều quan trọng là phải thận trọng và thực hiện một vài bài kiểm tra cần thiết để tránh những vấn đề không mong muốn sau này. Bài viết này từ thuthuatonline.net sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra laptop cũ và PC cũ một cách toàn diện, giúp bạn đưa ra quyết định mua hàng sáng suốt nhất.
1. Kiểm Tra Màn Hình, Bàn Phím Và Trackpad
Màn hình, bàn phím và trackpad là những thành phần quan trọng hàng đầu cần được kiểm tra khi mua một chiếc laptop cũ. Những bộ phận này thiết yếu cho việc sử dụng hàng ngày, và bất kỳ vấn đề nào cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sử dụng của thiết bị.
Để kiểm tra màn hình, bạn hãy truy cập một trang web như Test My Screen và kiểm tra xem có điểm chết (dead pixel), hiện tượng đổi màu, hay nhấp nháy không. Bạn có thể sử dụng các nền màu đơn sắc (trắng, đen, đỏ, xanh lá, và xanh dương) để dễ dàng phát hiện các điểm ảnh bất thường. Ngoài ra, hãy thử điều chỉnh độ sáng để đảm bảo chức năng này hoạt động bình thường và kiểm tra xem có hiện tượng hở sáng hoặc ánh sáng không đều không.
Kiểm tra điểm chết màn hình bằng công cụ Test My Screen
Đối với bàn phím, sử dụng một công cụ trực tuyến như Keyboard Tester để xác nhận rằng tất cả các phím đều phản hồi. Để kiểm tra trackpad, bạn chỉ cần di chuyển con trỏ để đảm bảo nó di chuyển mượt mà và thử các cử chỉ đa chạm như cuộn, chụm để phóng to (pinch-to-zoom), và chạm nhiều ngón tay nếu được hỗ trợ. Thêm vào đó, hãy kiểm tra các nút bấm vật lý (trái và phải) xem chúng có phản hồi tốt, không bị kẹt hoặc quá cứng không.
2. Kiểm Tra Webcam, Micro, Loa Và Cổng Kết Nối
Nếu bạn đang mua một chiếc laptop, việc kiểm tra webcam là rất quan trọng. Bạn có thể thực hiện điều này bằng cách đơn giản là mở ứng dụng Camera tích hợp trên Windows. Bạn sẽ thấy một hình ảnh rõ nét và hoạt động tốt. Nếu camera bị mờ hoặc không phản hồi, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề.
Tiếp theo, kiểm tra micro bằng cách vào Settings > System > Sound (Cài đặt > Hệ thống > Âm thanh). Trong phần Input (Đầu vào), chọn thiết bị micro tích hợp, sau đó nhấp vào Start test (Bắt đầu kiểm tra). Bắt đầu nói, sau đó sử dụng nút Play (Phát) để nghe lại âm thanh đã ghi và kiểm tra độ rõ, méo tiếng hoặc vấn đề về âm lượng.
Thực hiện kiểm tra micro trên Windows 11 qua ứng dụng Settings
Đối với loa, quay lại menu Sound (Âm thanh), đi tới phần Output (Đầu ra), và chọn loa tích hợp. Nhấp vào nút Test (Kiểm tra) để phát một âm thanh và đảm bảo âm thanh rõ ràng, không bị rè hoặc méo tiếng.
Ngoài những điều trên, điều quan trọng là phải kiểm tra các cổng của laptop hoặc PC của bạn, chẳng hạn như HDMI, USB, jack tai nghe 3.5mm, và các cổng khác. Bạn sẽ muốn cắm thử các thiết bị khác nhau như ổ USB, tai nghe, hoặc màn hình ngoài để xác nhận rằng mỗi cổng đều phản hồi và hoạt động như mong đợi.
3. Kiểm Tra Bộ Nhớ RAM Của Máy
Sự cố RAM xảy ra khi một tiến trình ghi dữ liệu vào RAM, nhưng RAM lại trả về dữ liệu khác khi truy xuất cùng một thông tin đó. Nếu bạn mua một chiếc máy tính với RAM bị lỗi, bạn rất có thể sẽ gặp phải các sự cố như treo máy, đồ họa bị biến dạng, hiệu suất chậm chạp và vô số lỗi khác.
Do đó, kiểm tra RAM trước khi mua một chiếc PC đã qua sử dụng là rất quan trọng. Mặc dù có nhiều công cụ của bên thứ ba để kiểm tra RAM, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng công cụ Windows Memory Diagnostic tích hợp sẵn. Trước khi chạy thử nghiệm, hãy lưu lại mọi tiến trình chưa lưu, vì công cụ này sẽ yêu cầu máy tính của bạn khởi động lại.
- Nhấn Win + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ mdsched vào ô văn bản và nhấn Enter.
- Nhấp vào Restart now and check for problems (recommended) (Khởi động lại ngay và kiểm tra sự cố (được khuyến nghị)).
Sau khi làm theo các hướng dẫn trên, Windows sẽ khởi động lại một lần, và công cụ Memory Diagnostic sẽ bắt đầu chạy sau khi khởi động. Khi kiểm tra hoàn tất, Windows sẽ khởi động lại một lần nữa.
Sau lần khởi động lại thứ hai, bạn có thể thấy kết quả kiểm tra ngay lập tức, hoặc bạn có thể cần mở Windows Event Viewer để tìm chúng.
- Nhấp chuột phải vào nút Start của Windows và vào Event Viewer.
- Vào Windows Logs và điều hướng đến System.
- Nhấp vào Find trong Actions ở ngăn bên phải.
- Gõ MemoryDiagnostic và nhấp vào Find Next.
Xem kết quả kiểm tra RAM bằng Windows Memory Diagnostic trong Event Viewer
Chờ Event Viewer tìm kiếm chuỗi trong dữ liệu của nó và hiển thị kết quả chạy thử nghiệm.
4. Đánh Giá Sức Khỏe Ổ Cứng (HDD/SSD)
Thông thường, ổ cứng máy tính, dù là SSD hay HDD, đều được thiết kế để có tuổi thọ lâu dài và hiếm khi hỏng hóc. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo chúng có tình trạng sức khỏe tốt, nhiệt độ nằm trong phạm vi chấp nhận được, và không có các sector (đối với HDD) hoặc khối (đối với SSD) bị lỗi.
Một ổ cứng bị lỗi có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau, như không thể đọc hoặc ghi vào ổ đĩa, máy tính thường xuyên bị treo, tải file chậm và các sự cố khác.
Bạn có thể kiểm tra sức khỏe của ổ cứng bằng một công cụ như CrystalDiskInfo. Tải xuống và chạy công cụ CrystalDiskInfo trên máy tính của bạn, và bạn sẽ thấy các thống kê về tất cả các ổ đĩa trên máy tính. Nếu bạn có nhiều hơn một ổ cứng, bạn có thể chuyển đổi giữa chúng bằng cách nhấp vào nút mũi tên ở góc trên bên phải.
Kiểm tra tình trạng sức khỏe ổ cứng bằng CrystalDiskInfo trên Windows
Trong tất cả các thống kê mà công cụ này hiển thị, tình trạng sức khỏe (Health Status) và nhiệt độ là quan trọng nhất. Tình trạng sức khỏe của ổ cứng của bạn phải là Good (Tốt), và nhiệt độ của nó nên nằm trong khoảng từ 30 °C đến 50 °C. Trong trường hợp xấu nhất, nhiệt độ không nên vượt quá 70 °C.
5. Kiểm Tra Tình Trạng Pin Laptop
Dung lượng sạc của pin laptop giảm dần theo thời gian. Nếu pin trong chiếc laptop bạn đang cân nhắc mua đã bị hao mòn đáng kể, bạn có thể không nhận được nhiều thời gian sử dụng, và thậm chí có thể cần thay thế.
Để tránh chi phí phát sinh này sau khi mua, việc kiểm tra tình trạng pin trước đó là rất quan trọng. Thực hiện các bước sau để tạo báo cáo pin:
- Mở menu tìm kiếm của Windows và gõ cmd vào ô văn bản.
- Nhấp chuột phải vào ứng dụng Command Prompt và nhấp vào Run as administrator (Chạy với quyền quản trị).
- Trong cửa sổ console, gõ powercfg /batteryreport và nhấn Enter.
Tạo báo cáo pin laptop bằng Command Prompt
Quá trình trên sẽ tạo một báo cáo pin và lưu nó vào một thư mục cụ thể, trong hầu hết các trường hợp sẽ là C:Users[UserName]battery-report.
Phân tích mức sử dụng pin và ước tính tuổi thọ pin bằng cách kiểm tra kỹ báo cáo pin. Bạn nên đảm bảo rằng tuổi thọ pin ước tính sau khi sạc đầy là đủ. Nếu pin cần được thay thế, hãy tính chi phí đó vào quyết định của bạn khi mua một chiếc laptop đã qua sử dụng.
6. Thực Hiện Stress Test CPU Và GPU
Một bước quan trọng khác là đảm bảo rằng CPU và GPU đủ mạnh để xử lý các tác vụ bạn dự định giao cho chúng. Cách tốt nhất để xác định khả năng của chúng là thực hiện stress test cả hai thành phần này.
Stress test đẩy phần cứng của máy tính (CPU, GPU) đến hiệu suất tối đa và giám sát xem nó xử lý tải cực cao như thế nào. Nếu PC vẫn ổn định trong quá trình stress test, bạn đã đưa ra một lựa chọn tốt, vì điều đó cho thấy hệ thống sẽ không bị treo hoặc trục trặc dưới tải nặng. Việc thực hiện stress test CPU và GPU một cách an toàn đòi hỏi bạn phải sử dụng các phần mềm chuyên dụng và theo dõi chặt chẽ nhiệt độ, hiệu suất để tránh hư hỏng linh kiện.
7. Theo Dõi Nhiệt Độ CPU Và GPU Trong Quá Trình Sử Dụng
Khi máy tính của bạn tắt đột ngột trong quá trình stress test, đó là do nó bị quá nhiệt ở nhiệt độ tới hạn, chứ không phải do bị quá tải. Nếu điều này xảy ra, bạn có thể quyết định xem mình có cần thêm quạt case, bộ làm mát, hoặc bất cứ thứ gì khác để giữ nhiệt độ của các thành phần ở mức an toàn hay không.
Nếu bạn không nhận được dữ liệu nhiệt độ CPU và GPU trong quá trình chạy stress test, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng phần mềm chuyên dụng để kiểm soát nhiệt độ của chúng.
Giám sát nhiệt độ CPU và GPU bằng phần mềm NZXT CAM
Phần mềm NZXT CAM rất được khuyến nghị, vì giao diện trực quan của nó giúp dễ dàng điều chỉnh tốc độ xung nhịp và cài đặt quạt, đồng thời cho phép bạn giám sát nhiệt độ của các thành phần dưới tải ưu tiên của mình.
Dù bạn đang mua một chiếc PC đã có tuổi đời hàng chục năm hay nhận một chiếc máy cũ từ người thân, việc thực hiện các bài kiểm tra này sẽ giúp bạn đánh giá tình trạng phần cứng của máy tính. Vì vậy, hãy dành thời gian thực hiện những kiểm tra đơn giản này để đảm bảo bạn đang đầu tư vào một thiết bị đáng tin cậy và hoạt động đầy đủ.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn khi kiểm tra máy tính cũ trong phần bình luận bên dưới nhé!
