Tiếng ồn từ quạt laptop có thể gây khó chịu đáng kể, đồng thời tiềm ẩn những vấn đề bên trong thiết bị của bạn. Dù là do bụi bẩn tích tụ, các tiến trình chạy nền quá tải, hay linh kiện cũ kỹ, bạn hoàn toàn có thể giảm tiếng ồn quạt trên laptop bằng những mẹo hữu ích sau đây, giúp kéo dài tuổi thọ và nâng cao hiệu suất máy.
Loại Bỏ Các Tiến Trình Nền Không Cần Thiết
Khi CPU hoặc GPU của bạn phải chịu tải nặng, quạt trong laptop sẽ quay nhanh hơn để làm mát các linh kiện, ngăn chặn tình trạng giảm hiệu năng do quá nhiệt (thermal throttling) hoặc hư hỏng tiềm ẩn. Đây là điều hoàn toàn bình thường trong các tác vụ đòi hỏi nhiều tài nguyên như chơi game hoặc chỉnh sửa video, vì vậy không cần lo lắng trong những trường hợp này.
Tuy nhiên, các tiến trình chạy nền không cần thiết có thể gây thêm tải cho laptop của bạn, khiến quạt phải hoạt động mạnh hơn mức cần thiết. Để giải quyết vấn đề này, bạn có thể bắt đầu bằng cách xác định và tắt bất kỳ tiến trình nào mà bạn không sử dụng.
Nếu bạn dùng laptop Windows, bạn có thể đóng các tiến trình chạy nền không cần thiết bằng Task Manager, nơi bạn có thể kiểm soát bất kỳ ứng dụng nào đang chiếm dụng quá nhiều tài nguyên. Tương tự, người dùng MacBook có thể làm điều này qua Activity Monitor. Đối với người dùng Linux, cũng có nhiều thủ thuật để quản lý và tắt các tiến trình không phản hồi.
Giao diện quản lý tiến trình (Processes) trong Task Manager trên Windows
Điều Chỉnh Đường Cong Quạt Bằng Phần Mềm Chuyên Dụng
Nếu quạt laptop vẫn kêu to, bạn có thể điều chỉnh tốc độ quay của nó theo cách thủ công bằng một ứng dụng của bên thứ ba, nhưng hãy lưu ý rằng việc này có những nhược điểm. Vì việc giảm đường cong quạt ảnh hưởng đến khả năng làm mát của laptop, bạn có thể phải đối mặt với tình trạng giảm hiệu năng do quá nhiệt của CPU hoặc GPU. Thiết bị của bạn sẽ tự động giảm tốc độ để tự bảo vệ khỏi quá nóng, bảo vệ phần cứng khỏi hư hại.
Chúng tôi chỉ khuyến nghị sử dụng phần mềm để điều chỉnh đường cong quạt laptop nếu bạn không sử dụng thiết bị cho các hoạt động đòi hỏi xử lý nặng như chỉnh sửa video, dựng hình, v.v. Nếu laptop của bạn chủ yếu dùng cho các tác vụ nhẹ như kiểm tra email và soạn thảo văn bản, việc điều chỉnh đường cong quạt để giảm tiếng ồn là một lựa chọn phù hợp.
Có rất nhiều ứng dụng kiểm soát quạt cho laptop Windows, nhưng khả năng tương thích có thể rất khác nhau giữa các nhà sản xuất, vì một số laptop có quạt không thể điều chỉnh thủ công. Một số thiết bị, đặc biệt là laptop gaming, cũng cho phép bạn điều khiển đường cong quạt trực tiếp từ BIOS, vì vậy đáng để kiểm tra ở đó trước khi tìm đến các ứng dụng của bên thứ ba.
Nếu bạn đang sử dụng MacBook, bạn có thể điều chỉnh đường cong quạt với Macs Fan Control. Trong khi đó, với laptop Linux, bạn có thể quản lý tốc độ quạt bằng tiện ích fancontrol.
Phần mềm ASUS Armoury Crate cho phép điều chỉnh đường cong quạt tùy chỉnh
Vệ Sinh Quạt Laptop Định Kỳ
Nếu quạt laptop của bạn liên tục kêu to, điều đó có nghĩa là laptop của bạn cũng liên tục chạy nóng. Bụi bẩn và tóc tích tụ là điều không thể tránh khỏi và chúng chỉ làm giảm luồng khí, buộc quạt laptop của bạn phải chạy thường xuyên hơn. Luồng khí giảm đồng nghĩa với việc tản nhiệt kém hiệu quả, vì vậy bạn sẽ cần vệ sinh laptop vật lý để cải thiện luồng khí, từ đó cải thiện khả năng tản nhiệt.
Lưu ý quan trọng: Nếu laptop của bạn vẫn còn bảo hành, việc tự ý mở máy có thể làm mất hiệu lực bảo hành (bao gồm cả bảo hành mở rộng sau bán hàng như AppleCare). Hơn nữa, bạn có thể làm hỏng các linh kiện nếu không biết cách thực hiện. Vì vậy, hãy cẩn thận hoặc tham khảo ý kiến của người có kinh nghiệm hơn.
Để vệ sinh quạt laptop, bạn sẽ cần một bình khí nén, một bàn chải nhỏ, một bộ tuốc nơ vít và sự kiên nhẫn để mở laptop của mình. Mặc dù khả năng gây hư hại là thấp, bạn cũng nên đeo vòng đeo tay chống tĩnh điện để ngăn bất kỳ phóng tĩnh điện nào làm hỏng các linh kiện.
Sau khi mở laptop, hãy vệ sinh quạt, đặc biệt nếu chúng bị tắc nghẽn bởi bụi. Sử dụng những luồng khí nén ngắn để thổi bay bụi, và nhẹ nhàng dùng bàn chải làm sạch các cánh quạt để loại bỏ bất kỳ mảnh vụn còn sót lại. Trong lúc đó, hãy tận dụng cơ hội để làm sạch các khe tản nhiệt và bộ tản nhiệt. Nếu bạn gặp phải cặn bẩn cứng đầu không thể loại bỏ, một lượng nhỏ cồn isopropyl có thể hữu ích. Đảm bảo khu vực này khô hoàn toàn trước khi kết nối lại laptop với nguồn điện.
Mặt sau laptop được tháo mở, hiển thị các linh kiện bên trong và quạt tản nhiệt
Thay Thế Quạt Laptop Bị Hỏng
Nếu quạt laptop của bạn đột nhiên phát ra tiếng kêu khác lạ như tiếng rè hoặc tiếng ù lớn, bạn đang gặp vấn đề. Bước đầu tiên là vệ sinh quạt và loại bỏ mọi vật cản. Nếu vấn đề vẫn tiếp diễn, bạn có thể cần phải thay thế quạt laptop.
Vấn đề có thể nằm ở bạc đạn (vòng bi) trong quạt. Khắc phục điều này gần như luôn là việc thay thế quạt. Mặc dù bạc đạn bị kẹt có thể sửa được, nhưng việc này có thể tốn thời gian hơn là mua và lắp đặt một chiếc quạt thay thế mới.
Việc thay quạt mới không quá khó, nhưng đây không phải là công việc dành cho những ai không quen thuộc với việc sửa chữa laptop. Mặc dù nguyên tắc cơ bản giống nhau trên tất cả các laptop, nhưng các mẫu máy khác nhau từ các nhà sản xuất khác nhau có quy trình tháo lắp khác nhau.
Tìm kiếm quạt thay thế cho các mẫu laptop cụ thể cũng có thể là một thách thức, và trong một số trường hợp hiếm hoi, lựa chọn duy nhất của bạn có thể là mang máy đến trung tâm bảo hành chính hãng.
Quạt tản nhiệt laptop rời, sẵn sàng để thay thế
Bôi Lại Keo Tản Nhiệt
Keo tản nhiệt là một hợp chất đặc biệt được bôi giữa CPU hoặc GPU và bộ tản nhiệt. Nó lấp đầy những khoảng trống nhỏ li ti, đảm bảo tiếp xúc tốt hơn và giúp truyền nhiệt ra khỏi bộ xử lý hiệu quả hơn.
Nếu bạn có một chiếc laptop cũ đã sử dụng nhiều, keo tản nhiệt có thể đã bị khô, làm giảm hiệu quả truyền nhiệt. Mặc dù việc thay thế keo tản nhiệt có thể giúp ích, chúng tôi chỉ khuyên bạn nên tự làm nếu bạn tự tin khi thao tác với các linh kiện bên trong laptop và đã từng làm điều tương tự trước đây. Nếu không, mang máy đến một cửa hàng sửa chữa và để các chuyên gia xử lý là một ý tưởng hay.
Tuy nhiên, một khi keo tản nhiệt mới được bôi, bạn sẽ nhận thấy khả năng quản lý nhiệt tốt hơn trên laptop của mình, điều này sẽ dẫn đến quạt laptop hoạt động êm ái hơn.
Thực hiện bôi keo tản nhiệt mới lên bề mặt chip GPU
Tìm Kiếm Sự Trợ Giúp Từ Chuyên Gia
Nếu các bước trên không hiệu quả, hoặc bạn cảm thấy không thoải mái khi tự mình mở laptop, tốt nhất là mang máy đến một trung tâm bảo hành hoặc sửa chữa uy tín. Đối với MacBook, bạn có thể đặt lịch hẹn tại Genius Bar, trong khi đối với laptop Windows hoặc Linux, bạn sẽ cần liên hệ với nhà sản xuất hoặc các trung tâm sửa chữa chuyên nghiệp, vì chính sách sửa chữa khác nhau tùy theo thương hiệu.
Trước khi quyết định sửa chữa, chúng tôi khuyến nghị bạn nên hỏi giá trước. Bạn có thể tìm thấy mức giá tốt hơn tại một cửa hàng sửa chữa của bên thứ ba đáng tin cậy, mặc dù kết quả có thể khác nhau, đặc biệt nếu bạn có MacBook vì linh kiện thay thế cực kỳ khó tìm.
Việc giảm tiếng ồn quạt laptop không chỉ mang lại trải nghiệm sử dụng dễ chịu hơn mà còn góp phần bảo vệ và kéo dài tuổi thọ cho thiết bị của bạn. Áp dụng những phương pháp trên một cách phù hợp với tình trạng laptop sẽ giúp bạn duy trì hiệu suất tối ưu. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những giải pháp này và kinh nghiệm của bạn trong việc làm cho chiếc laptop của mình hoạt động êm ái hơn!