Trong kỷ nguyên số, mua sắm trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến, nhưng đi kèm với đó là những rủi ro về lừa đảo, đặc biệt là sự xuất hiện của hình ảnh do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra. Những bức ảnh này thường trông vô cùng hoàn hảo, chuyên nghiệp đến mức khó tin, nhưng lại hiếm khi phản ánh đúng sản phẩm thực tế. Với vai trò là một người mua hàng thông thái trên các nền tảng thương mại điện tử, bạn hoàn toàn có thể trang bị cho mình những “mẹo” độc quyền để nhận diện và tránh xa các chiêu trò lừa đảo sử dụng hình ảnh AI này, đảm bảo trải nghiệm mua sắm online của bạn luôn an toàn và đáng tin cậy.
5. Đọc Mô Tả Sản Phẩm Kỹ Lưỡng
Cách hiệu quả nhất để tránh bị lừa bởi những bức ảnh giả mạo do AI tạo ra là hãy dành thời gian đọc thật kỹ phần mô tả sản phẩm. Ví dụ, nếu bạn định mua một chiếc áo phông với hình in đồ họa bắt mắt, hãy kiểm tra kỹ mô tả để đảm bảo rằng hình in đó chính xác là thứ bạn sẽ nhận được.
Nếu mô tả sản phẩm sử dụng các cụm từ mập mờ như “thiết kế có thể thay đổi” hoặc “chỉ mang tính chất minh họa”, đó là một dấu hiệu cảnh báo (red flag). Điều này cho thấy sản phẩm cuối cùng có khả năng không giống như trong ảnh. Bạn có thể cần phải đào sâu vào từng chi tiết nhỏ để phát hiện ra những ngôn ngữ mơ hồ hay các điều khoản phủ nhận “tinh ranh” này. Tuy nhiên, nếu hình ảnh sản phẩm có vẻ hơi đáng ngờ, việc tìm hiểu kỹ lưỡng là hoàn toàn xứng đáng. Việc nhận diện hình ảnh AI không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng có một số dấu hiệu nhận biết hữu ích cho thấy thứ bạn đang xem là do AI tạo ra.
Hình ảnh AI của một chú chó đi qua cửa dành cho thú cưng, minh họa sản phẩm không đúng thực tế
4. Xem Xét Đánh Giá và Ảnh của Khách Hàng
Các đánh giá từ khách hàng là nguồn thông tin chân thực nhất để bạn hình dung về sản phẩm mình sắp mua trong thực tế. Đây thực sự là một thói quen tốt cần hình thành nếu bạn thường xuyên mua sắm trực tuyến. Ngay cả khi một hình ảnh không hoàn toàn do AI tạo ra, nó vẫn có thể bị chỉnh sửa đáng kể. Tuy nhiên, các đánh giá và ảnh chụp do những người mua khác đăng tải có thể giúp bạn xác định sản phẩm thực tế trông như thế nào và hoạt động ra sao.
Mặc dù bạn nên tiếp nhận mọi thông tin đọc được trên mạng với thái độ hoài nghi, nhưng nhiều đánh giá tiêu cực liên tiếp là một chỉ số mạnh mẽ cho thấy có điều gì đó không ổn. Điều đáng lưu ý là các đánh giá giả mạo rất phổ biến trên các nền tảng mua sắm. Vì vậy, hãy cảnh giác với những dấu hiệu như cụm từ lặp đi lặp lại hay lỗi chính tả kỳ lạ, đây chỉ là một vài ví dụ.
Nếu danh sách sản phẩm mới và chưa có đánh giá nào, hãy thử thực hiện tìm kiếm hình ảnh ngược (reverse image search) với các bức ảnh sản phẩm để xem chúng có xuất hiện ở nơi nào khác trên internet hay không. Nếu bạn thấy cùng một bộ ảnh được nhiều người bán sử dụng, điều đó thường có nghĩa là các hình ảnh này hoặc là do AI tạo ra, hoặc là ảnh stock được sử dụng lại mà người bán không thực sự sở hữu món hàng đó.
3. Cân Nhắc Giá Cả
Nếu một món hàng có vẻ quá tốt để là sự thật, thì nhiều khả năng nó đúng là như vậy. Có một lý do khiến các sản phẩm chất lượng cao có mức giá nhất định: chúng sử dụng vật liệu tốt hơn, có tiêu chuẩn chất lượng cao hơn và có lẽ sẽ bền hơn. Khi bạn thấy hình ảnh một sản phẩm trông cao cấp nhưng lại có mức giá giảm sâu bất ngờ, rất có thể đó là một món hàng kém chất lượng được “đi kèm” bởi những hình ảnh lung linh do AI tạo ra.
AI đã tiến bộ vượt bậc và có thể tạo ra những bức ảnh rất chân thực, trông sạch sẽ và chuyên nghiệp. Tuy nhiên, sản phẩm thực tế lại có thể được sản xuất một cách cẩu thả. Mặc dù đôi khi bạn vẫn có thể tìm thấy những ưu đãi “thật” và chính hãng, nhưng những sản phẩm được giảm giá mạnh mà lại đi kèm với những bức ảnh kể một câu chuyện khác thì tốt nhất nên bỏ qua. Nếu bạn vẫn còn nghi ngờ, hãy so sánh giá của các sản phẩm tương tự trên nhiều nền tảng khác nhau; điều này sẽ cho bạn biết liệu ưu đãi đó có hợp lệ hay không.
Giao diện ứng dụng mua sắm Amazon, gợi ý cẩn trọng khi xem xét giá sản phẩm
2. Kiểm Tra Nhiều Ảnh Sản Phẩm (Lý Tưởng Là Từ Các Góc Độ Khác Nhau)
AI rất giỏi trong việc tạo ra hình ảnh, nhưng nó chưa thể làm tốt việc tạo ra nhiều hình ảnh của cùng một sản phẩm từ các góc độ khác nhau mà vẫn giữ được tính nhất quán của tất cả các chi tiết. Vì vậy, nếu bạn đang phân vân về một sản phẩm, hãy kiểm tra xem người bán có đăng tải nhiều ảnh sản phẩm từ các góc độ khác nhau hay không. Nếu danh sách chỉ bao gồm một hình ảnh duy nhất, đó là một dấu hiệu đáng ngờ.
Nếu bạn thấy nhiều hình ảnh, hãy kiểm tra kỹ lưỡng tính nhất quán của chúng. Đảm bảo rằng các chi tiết hậu cảnh không thay đổi và bản thân sản phẩm trông giống hệt nhau trong các bức ảnh khác nhau. Bất kỳ sự không nhất quán nào bạn phát hiện được đều là dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy danh sách sản phẩm không phải là chính hãng.
Hình ảnh do AI tạo ra cũng thường chứa các lỗi hình ảnh kỳ lạ hoặc sự không nhất quán, ví dụ như:
- Các họa tiết không khớp đúng cách (ví dụ: kết cấu vải bị biến dạng).
- Ngón tay, nút bấm hoặc nhãn mác trông không tự nhiên.
- Đối xứng quá hoàn hảo hoặc ánh sáng bất thường.
- Các vật thể trong hậu cảnh không hợp lý hoặc bị mờ/biến dạng.
Các công cụ tạo ảnh AI hiện nay đã tốt hơn rất nhiều so với thời điểm mới ra mắt, nhưng nhiều công cụ vẫn tạo ra hình ảnh với những vấn đề này.
1. Xem Lại Hồ Sơ Người Bán
Ngay cả khi tất cả các chi tiết khác đều có vẻ ổn, việc kiểm tra hồ sơ người bán trước khi mua hàng trực tuyến là điều vô cùng cần thiết. Một người bán có uy tín thường có xếp hạng tổng thể vững chắc, với phần lớn là các đánh giá tích cực. Nếu hồ sơ người bán còn mới hoặc có xếp hạng thấp, bạn nên tìm kiếm ở những nơi khác.
Bạn cũng có thể tiến thêm một bước nữa bằng cách kiểm tra các danh sách sản phẩm khác của họ. Điều này sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn liệu họ có bán các sản phẩm tương tự hay chỉ đang đăng tải các mặt hàng ngẫu nhiên với hình ảnh AI để kiếm lời nhanh chóng. Tuy nhiên, ngay cả điều này cũng không phải là hoàn toàn chắc chắn – có rất nhiều đánh giá giả mạo và lừa đảo để bạn phải đối phó.
Khi bạn tìm kiếm bất kỳ sản phẩm nào trên mạng, bạn sẽ tìm thấy vô số danh sách từ các người bán khác nhau. Với thực tế này, đừng mắc sai lầm khi vội vàng mua ngay món đồ đầu tiên trông có vẻ hấp dẫn. Hãy dành thời gian xem xét kỹ lưỡng chi tiết sản phẩm và đảm bảo so sánh các lựa chọn của bạn. Bạn càng có nhiều thông tin, khả năng tránh được những kẻ lừa đảo sử dụng hình ảnh AI để bán hàng kém chất lượng càng cao!
Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn về việc nhận diện hình ảnh AI khi mua sắm online trong phần bình luận bên dưới. Kiến thức chung của cộng đồng sẽ giúp tất cả chúng ta mua sắm an toàn hơn!
