Với vai trò là một chuyên gia về công nghệ âm nhạc, tôi đã sử dụng các công cụ AI tạo nhạc để khơi nguồn cảm hứng hoặc thậm chí để hoàn thiện các tác phẩm của mình. Tuy nhiên, qua quá trình trải nghiệm, tôi nhận ra rằng những công cụ này tiềm ẩn nhiều cạm bẫy không thể bỏ qua. Việc hiểu rõ những nhược điểm AI tạo nhạc này là rất quan trọng đối với bất kỳ ai đang cân nhắc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo vào quá trình sáng tạo âm thanh.
1. Sản Phẩm Chung Chung, Thiếu Cá Tính
Một trong những vấn đề đáng kể nhất khi sử dụng AI tạo nhạc là nguy cơ tạo ra các bản nhạc quá chung chung, theo khuôn mẫu. Mặc dù các công cụ AI có thể sản xuất nhạc ở nhiều thể loại và phong cách khác nhau, nhưng sản phẩm đầu ra thường thiếu đi yếu tố “chất người” để tạo nên sự mới mẻ và đột phá. Các trình tạo nhạc AI này thường dựa vào các mẫu có sẵn, các mô hình âm nhạc đã được thiết lập hoặc thư viện mẫu âm thanh. Do đó, âm nhạc chúng tạo ra thường có vẻ công thức và thiếu đi cá tính riêng.
Nếu bạn dùng AI để tạo một ca khúc thương mại, bản nhạc cuối cùng có thể nghe rất giống với các bài hát khác cùng thể loại, thiếu đi giọng điệu hay phong cách đặc trưng của riêng bạn để tạo sự khác biệt và đáng nhớ. Dù công nghệ đang được cải thiện, AI sẽ dần sản xuất ra âm nhạc phức tạp và đổi mới hơn. Tuy nhiên, nó vẫn khó lòng đạt được “linh hồn”, sự ngẫu hứng và tia lửa của biểu cảm nghệ thuật đích thực. Để làm cho âm nhạc AI có sức thuyết phục và độc đáo hơn, việc thêm vào các yếu tố con người là cần thiết, chẳng hạn như một đoạn vocal nổi bật hay một nhạc cụ gõ được chơi thủ công. Bạn có thể bổ sung các track âm thanh và MIDI bằng trình chỉnh sửa âm thanh trực tuyến miễn phí hoặc phần mềm sản xuất âm nhạc (DAW).
2. Các Vấn Đề Về Bản Quyền Âm Nhạc AI
AI tạo nhạc giả giọng Drake và The Weeknd gây tranh cãi bản quyền
Với việc sử dụng ngày càng tăng của âm nhạc được tạo bằng AI, những lo ngại về bản quyền và sở hữu trí tuệ đang ngày càng lớn. Các công cụ AI tạo nhạc được đào tạo để bắt chước các bài hát, mô hình, giai điệu và nhịp điệu hiện có từ các tài liệu có bản quyền. Điều này đặt ra các câu hỏi pháp lý và đạo đức quan trọng về quyền sở hữu và sử dụng hợp lý.
Một ví dụ điển hình về vấn đề này xảy ra vào năm 2023 với âm nhạc của các nghệ sĩ Canada The Weeknd và Drake, sau khi các bài hát do AI tạo ra sao chép giọng hát của họ xuất hiện trực tuyến. Những bài hát này được tạo ra bởi các mô hình AI dựa trên các tác phẩm hiện có của nghệ sĩ và đã gây ra báo động về việc vi phạm bản quyền cũng như sử dụng trái phép hình ảnh và giọng nói của họ. Điều này, đến lượt nó, đã làm dấy lên một cuộc tranh luận về việc liệu âm nhạc do AI tạo ra có nên được coi là bản gốc hay không, khi nó được tạo ra dựa trên tài liệu có bản quyền hiện có.
Nếu bạn phát hành âm nhạc do AI tạo ra, nó có thể giống đáng kinh ngạc với các tác phẩm đã được bảo vệ bản quyền. Mặc dù AI không “sao chép” theo nghĩa truyền thống, nhưng nó có thể điều chỉnh các yếu tố từ âm nhạc hiện có theo những cách có thể dẫn đến các biến chứng pháp lý. Do đó, bạn phải thận trọng về các nguồn dữ liệu và đảm bảo rằng âm nhạc bạn sản xuất bằng AI không vi phạm luật bản quyền để tránh đối mặt với các vụ kiện hoặc hình phạt tài chính.
3. Lo Ngại Về Chất Lượng Âm Nhạc
Giao diện phần mềm Logic Pro trên DAW thể hiện quá trình sáng tạo âm nhạc
Một hạn chế đáng kể khác của âm nhạc được tạo bằng AI là nó thường thiếu chiều sâu cảm xúc, sự phức tạp, tinh tế và tính nghệ sĩ của tác phẩm được tạo ra theo cách truyền thống. Mặc dù AI có thể nhanh chóng tạo ra giai điệu, nhịp điệu và chuỗi hợp âm, nhưng nó lại khó lòng tái tạo những sắc thái tinh tế khiến âm nhạc thực sự chạm đến người nghe.
Với tư cách là một người làm âm nhạc, tôi đã dành cả đời để làm việc cùng những nghệ sĩ đã đổ mồ hôi công sức và kinh nghiệm cá nhân vào âm nhạc của họ. Dù đó là một bản vocal đầy cảm xúc, một chuỗi hợp âm phức tạp hay một bản phối khí công phu, sự sáng tạo của con người đã truyền cho âm nhạc một sự phong phú mà AI khó có thể sao chép.
Một công cụ AI tạo nhạc có thể tạo ra một giai điệu bắt tai, nhưng nó sẽ thiếu đi ý nghĩa hoặc biểu cảm cảm xúc đến từ tâm trí của một nhà soạn nhạc con người. Những tinh tế về nhịp điệu, cách diễn đạt và ứng biến – những thành phần quan trọng làm cho âm nhạc thực sự hấp dẫn – thường quá phức tạp để AI có thể nắm bắt. Do đó, điều cần thiết là phải nhận thức rõ những hạn chế của AI khi sử dụng nó để sáng tạo âm nhạc.
4. Những Vùng Xám Đạo Đức Trong AI Âm Nhạc
Ngay cả khi một bài hát do AI tạo nhạc ra nghe rất tuyệt vời, vẫn có những khía cạnh đạo đức và cảm xúc cần được xem xét. Đối với nhiều nhạc sĩ, việc sáng tạo âm nhạc là cả một hành trình từ một tia cảm hứng ban đầu đến bản nhạc hoàn chỉnh cuối cùng. Trong khi AI có thể tạo ra một bài hát có kỹ thuật tốt, nó lại thiếu đi sự đầu tư cá nhân của việc tạo ra thứ gì đó từ con số không.
Hơn nữa, việc sử dụng AI để tạo nhạc có thể làm dấy lên các câu hỏi đạo đức về tính toàn vẹn nghệ thuật. Dựa vào máy móc để tạo ra một tác phẩm về cơ bản là gian lận, hoặc ít nhất là đi đường tắt. Bạn không thể tuyên bố rằng một dự án là một hình thức biểu đạt nghệ thuật đích thực khi một thuật toán đã thực hiện phần lớn công việc.
Nếu việc sáng tạo âm nhạc chuyển hướng quá nhiều sang tự động hóa, điều đó có thể làm giảm sự trân trọng đối với những nhạc sĩ đã dành nhiều năm để trau dồi nghề nghiệp và tạo ra các tác phẩm gốc. Mặc dù các công cụ tạo âm thanh AI mang đến những cơ hội thú vị cho sản xuất âm nhạc, nhưng việc quá phụ thuộc vào AI cuối cùng sẽ làm suy yếu bản chất làm nên ý nghĩa của âm nhạc.
Những rủi ro AI âm nhạc đáng kể liên quan đến việc sử dụng các công cụ AI tạo nhạc không nên bị bỏ qua. Khi công nghệ tiếp tục phát triển, các nhạc sĩ, nhà sản xuất và người tiêu dùng cần phải luôn nhận thức được những thách thức và cân nhắc lợi ích cũng như nhược điểm vì lợi ích chung của toàn bộ ngành công nghiệp. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về tương lai của AI trong âm nhạc.
