Ngày nay, phần lớn thời gian của chúng ta dành cho việc tương tác với màn hình hoặc chăm sóc vô số thiết bị công nghệ, điều này dễ dẫn đến sự mệt mỏi và căng thẳng kỹ thuật số. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn có thể thay đổi. Với những bí quyết phù hợp, bạn có thể phát triển một mối quan hệ lành mạnh với công nghệ và duy trì năng suất cá nhân.
1. Ưu Tiên Thiết Bị Có Dây và Pin Rời
Việc mua một thiết bị không dây mới đồng nghĩa với việc bạn phải thêm một món đồ nữa vào danh sách những tiện ích cần sạc. Càng sở hữu nhiều thiết bị không dây, chúng càng đòi hỏi nhiều sự chú ý và thời gian của bạn, buộc bạn phải theo dõi chu kỳ sạc và vô tình làm giảm đi lợi ích về tính di động mà chúng mang lại. Đây là một trong những lý do chính khiến tôi vẫn ưu tiên tai nghe có dây và bàn phím có dây.
Nếu việc sử dụng thiết bị có dây không phải là lựa chọn phù hợp, hãy cân nhắc mua các thiết bị không dây chạy bằng pin AA hoặc AAA có thể tháo rời, ví dụ như chuột không dây, loa Bluetooth hoặc thậm chí là bàn chải điện. Bằng cách này, bạn chỉ cần thay pin khi cạn và giảm sự phụ thuộc vào dây sạc hay đế sạc.
Khi lựa chọn các thiết bị có dây hoặc sử dụng pin rời, bạn không chỉ tiết kiệm được chi phí mà còn góp phần giảm thiểu rác thải điện tử, vì bạn sẽ không phải thay thế các tiện ích của mình thường xuyên.
2. Thiết Lập “Khu Vực Không Công Nghệ” Tại Nhà
Việc chỉ định một không gian trong nhà là “khu vực không công nghệ” có thể giúp bạn thiết lập ranh giới rõ ràng giữa cuộc sống số và cuộc sống thực tế. Hãy cam kết không đặt bất kỳ thiết bị điện tử nào vào không gian này. Điều đó có nghĩa là không điện thoại, máy tính bảng, đồng hồ thông minh, tai nghe, máy đọc sách điện tử hay bất kỳ tiện ích thông minh nào khác.
Không gian bạn chọn làm khu vực không công nghệ sẽ phụ thuộc vào lối sống và những người bạn sống cùng. Ví dụ, nếu bạn có con nhỏ, việc không cho phép sử dụng thiết bị gần bàn ăn hoặc trong phòng khách có thể khuyến khích các thành viên trong gia đình trò chuyện và tương tác nhiều hơn.
Đối với tôi, đó là ban công của mình. Đó là nơi tôi đến để ngắt kết nối, thư giãn, thiền định, đọc sách và đôi khi thậm chí là chợp mắt. Việc tạo ra một sự khác biệt trực quan cho khu vực không công nghệ so với phần còn lại của ngôi nhà, như thêm thảm cỏ, đồ trang trí hay đèn chiếu sáng theo tâm trạng, cũng có thể hữu ích.
3. Tắt Thông Báo Từ Các Ứng Dụng Không Cần Thiết
Tôi không biết bạn thế nào, nhưng việc bị bombard bởi thông báo liên tục mỗi ngày đến mức bạn trở nên thờ ơ với chúng thì không phải là ý tưởng về một mối quan hệ lành mạnh với công nghệ. Nếu bạn cũng cảm thấy mệt mỏi với điều đó, hãy cân nhắc tắt tiếng thông báo từ tất cả các ứng dụng không cần thiết.
Điều này bao gồm các ứng dụng mạng xã hội, trò chơi, YouTube, ứng dụng mua sắm, ứng dụng hẹn hò, ứng dụng tin tức, ứng dụng giao đồ ăn, ứng dụng gọi xe và nhiều hơn nữa. Ý tưởng ở đây là giữ cho thanh thông báo của bạn chỉ dành cho những thứ thực sự cần sự chú ý của bạn.
Bạn có thể truy cập lịch sử thông báo của mình để xem những ứng dụng nào gửi nhiều thông báo nhất.
4. Hủy Đăng Ký và Bỏ Theo Dõi Phương Tiện Không Thiết Yếu
Hãy dành một ngày để xem xét tất cả các trang web, kênh YouTube, bản tin, tài khoản mạng xã hội và podcast mà bạn đang theo dõi hoặc đăng ký, sau đó bắt đầu loại bỏ những thứ không mang lại nhiều giá trị cho cuộc sống của bạn.
Khi gặp khó khăn trong việc quyết định nên giữ lại hay loại bỏ cái gì, tôi thường tự hỏi: “Mình có thấy bản thân mình liên quan đến điều này không?”. Bạn sẽ ngạc nhiên về tốc độ mà bạn có thể dọn dẹp danh sách đăng ký và tài khoản theo dõi của mình, từ đó giảm bớt sự phân tâm không cần thiết.
5. Tránh Màn Hình Trước Giờ Ngủ và Khi Thức Dậy
Ảnh hưởng của màn hình trước khi ngủ
Những tác hại của việc sử dụng điện thoại ngay trước khi ngủ đã được ghi nhận khá rõ ràng. Ánh sáng xanh phát ra từ màn hình có thể làm gián đoạn nhịp sinh học của bạn bằng cách ức chế sản xuất melatonin, khiến bạn khó ngủ hơn và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy uể oải và khó chịu vào sáng hôm sau.
Giải pháp cho giấc ngủ chất lượng
Mặc dù bạn có thể sử dụng bộ lọc ánh sáng xanh để phần nào giảm thiểu tác động này, nhưng nó không giải quyết được vấn đề cơ bản là quá tải công nghệ. Để tránh điều này, hãy thiết lập quy tắc không sử dụng màn hình ít nhất 30 phút trước khi ngủ. Thay vào đó, hãy thư giãn bằng cách đọc sách, thiền định, viết nhật ký hoặc nghe các âm thanh ASMR nhẹ nhàng.
Khởi đầu ngày mới không màn hình
Tương tự, hãy kiềm chế mong muốn kiểm tra điện thoại ngay khi vừa thức dậy. Bắt đầu ngày mới với màn hình thường gây ra căng thẳng và tư duy phản ứng. Thay vào đó, hãy tạo một thói quen buổi sáng ưu tiên sự tỉnh thức – giãn cơ, nhâm nhi cà phê hoặc lập kế hoạch trong ngày. Những thói quen đơn giản này có thể giúp bạn cảm thấy thư thái và tập trung hơn suốt cả ngày.
6. Tạm Nghỉ Sử Dụng Mạng Xã Hội (Social Media Break)
Việc từ bỏ hoàn toàn mạng xã hội gần như là điều không thể đối với hầu hết chúng ta, nhưng chúng ta cũng nhận thức được tất cả những hệ quả tiêu cực của nó. Giải pháp là gì? Hãy dành một tháng tạm nghỉ. Cam kết không mở bất kỳ ứng dụng mạng xã hội nào trong cả tháng và tự thưởng cho mình vào ngày đầu tiên của tháng tiếp theo. Bằng cách đó, nó sẽ giống như một mục tiêu thay vì một hình phạt.
Tôi nhận thấy rằng việc xóa các ứng dụng không thực sự hiệu quả với nhiều người vì họ thường tải lại chúng trong vòng một tuần. Thay vào đó, hãy cân nhắc ẩn các ứng dụng khỏi ngăn kéo ứng dụng và màn hình chính để tránh bị cám dỗ mở chúng.
Quan trọng hơn, hãy lên kế hoạch trước xem bạn sẽ sử dụng khoảng thời gian rảnh rỗi này như thế nào, bởi vì bạn rất dễ tái nghiện nếu không có việc gì để làm và cảm thấy buồn chán. Bạn có thể thử dành nhiều thời gian hơn ở phòng tập thể dục, tìm một công việc phụ, lên kế hoạch cho một chuyến đi, hoặc dọn dẹp nhà cửa.
7. Chọn Các Thiết Bị “Không Thông Minh” (Dumb Alternatives)
Nhiều lúc, chúng ta mua một số tiện ích nhất định với suy nghĩ rằng chúng sẽ giúp thay đổi hành vi của mình, trong khi thực tế thì không. Ví dụ, việc mua một chiếc đồng hồ thông minh sẽ không đột nhiên khiến bạn có động lực tập luyện nếu bạn đã né tránh nó bấy lâu nay. Thay vào đó, nó sẽ chỉ khiến bạn cảm thấy tội lỗi vì trì hoãn và liên tục nhắc nhở bạn khi bạn không đạt được mục tiêu tập thể dục, từ đó gia tăng căng thẳng.
Hãy mua những thứ hữu ích ngay tại thời điểm mua hàng, chứ không phải dựa trên những cải thiện lối sống mà chúng hứa hẹn sau khi mua. Và nếu đó là mục tiêu, các thiết bị “không thông minh” thông thường thường ít rắc rối hơn và rẻ hơn so với các lựa chọn thông minh của chúng.
Màn hình chính iPhone tối giản với các ứng dụng cơ bản, giúp giảm sự phân tâm từ công nghệ
Cá nhân tôi, các thiết bị và đồ gia dụng thông minh chưa bao giờ thực sự hữu ích và thay vào đó có xu hướng gây ra một sự bất an nhất định, chủ yếu do lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật. Nhiều thiết bị nhà thông minh thu thập dữ liệu về thói quen, vị trí và sở thích của bạn, điều này có thể tạo ra cảm giác bị “theo dõi” hoặc giám sát.
Tôi không cần tủ lạnh của mình phải học thói quen ăn uống của tôi, và khóa cửa thông minh không có ý nghĩa gì đối với tôi vì một tên trộm có nhiều khả năng đập vỡ cửa sổ để vào nhà bạn hơn là mất công hack khóa thông minh của bạn. Vấn đề là việc quá phụ thuộc vào các thiết bị thông minh có thể khiến bạn dễ bị tấn công về bảo mật và làm tăng thêm gánh nặng tinh thần không cần thiết.
Mệt mỏi công nghệ là một vấn đề rất phổ biến, và việc không chú ý đến nó có thể dẫn đến tình trạng kiệt sức. Hãy thử áp dụng các giải pháp này để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh với công nghệ và khám phá những điều phù hợp nhất với bạn.
