Xu hướng điện thoại tối giản (minimalist phones) đang ngày càng nhận được sự chú ý, với sự xuất hiện của các thiết bị như Minimal Phone MP01. Dù ý tưởng sử dụng những chiếc điện thoại này để hạn chế chứng nghiện smartphone là vô cùng hấp dẫn, chúng ta vẫn chưa sẵn sàng hoàn toàn để chuyển đổi sang kiểu thiết bị này. Thị trường Việt Nam cũng không ngoại lệ khi người dùng vẫn còn nhiều e ngại về những hạn chế cố hữu của dòng sản phẩm này.
1. Chức Năng Hạn Chế
Vấn đề đầu tiên và cũng là một trong những điểm cốt lõi của điện thoại tối giản chính là chức năng bị hạn chế một cách đáng kể. Trớ trêu thay, đây lại là yếu tố chính tạo nên khái niệm “tối giản” của chúng. Các mẫu điện thoại này thường lược bỏ những tính năng cơ bản như điều hướng bản đồ hay camera chất lượng cao để nhấn mạnh triết lý tối giản của mình. Mặc dù việc hy sinh một số tính năng là điều hợp lý, nhưng đôi khi sự cắt giảm này lại quá mức, khiến thiết bị trở nên kém hấp dẫn cho mục đích sử dụng hàng ngày của người dùng hiện đại.
Lấy ví dụ điển hình như Light Phone III. Điểm nhấn chính của thiết bị này là màn hình đơn sắc nhỏ gọn, và nó chỉ cung cấp một số ít ứng dụng tiện ích như ghi chú, báo thức, điện thoại, máy tính, lịch, hẹn giờ, album, camera, chỉ đường, nghe nhạc và một vài ứng dụng khác. Người dùng bị giới hạn trong số các ứng dụng này vì Light Phone III không có quyền truy cập vào bất kỳ cửa hàng ứng dụng nào. Mudita Kompakt cũng đi theo một triết lý tương tự, chỉ cung cấp một số ứng dụng cơ bản.
Minimal Phone đã cố gắng khắc phục hạn chế này bằng cách cho phép truy cập vào Google Play Store. Tuy nhiên, nó lại thất bại ở những khía cạnh khác mà chúng ta sẽ phân tích sâu hơn bên dưới. Hiện tại, một số người dùng thuthuatonline.net vẫn chọn cách biến thiết bị Android của mình thành dumbphone để cai nghiện smartphone, thay vì chi tiền mua một chiếc điện thoại tối giản chuyên dụng. Chúng ta sẽ cần chờ đợi cho đến khi các thiết bị này đạt được sự cân bằng hoàn hảo giữa tính đơn giản và tiện ích.
2. Phần Cứng Kém và Trải Nghiệm Người Dùng Dưới Mức
Một điểm đáng thất vọng khác của điện thoại tối giản là phần cứng và trải nghiệm người dùng thường không đạt yêu cầu. Phần cứng của những chiếc điện thoại này có xu hướng dưới mức trung bình, khiến nhiều người tự hỏi liệu chúng có đang hiểu sai về sự đơn giản hay không. Đơn giản không có nghĩa là chỉ sử dụng phần cứng lỗi thời hoặc kém chất lượng.
Điện thoại tối giản Mudita Kompakt màu trắng đặt trên bề mặt phẳng, thể hiện thiết kế tối giản và màn hình đơn sắc của dòng điện thoại này
Chẳng hạn, Light Phone III được trang bị màn hình OLED mờ chỉ 3.92 inch. Minimal Phone và Mudita Kompakt có màn hình lớn hơn một chút với kích thước 4.3 inch. Nhưng chúng lại sử dụng màn hình e-paper, vốn không lý tưởng cho một chiếc smartphone đúng nghĩa.
Một nhược điểm lớn khác là camera. Minimal Phone có camera sau 16MP duy nhất, mà tạp chí WIRED đã mô tả là “tồi tệ một cách khủng khiếp” (abysmal). Camera của Light Phone III cũng không đạt tiêu chuẩn hiện đại, và tình trạng này lặp lại ở hầu hết các sản phẩm khác. Thậm chí tệ hơn, cảm biến vân tay của Light Phone III vẫn chưa hoạt động được. Ngoài ra, đã có nhiều phàn nàn về việc Minimal Phone gặp phải tình trạng lưu ảnh màn hình (screen ghosting) liên tục, chưa kể nó được thiết kế với khung vỏ nhựa rẻ tiền.
Thêm vào đó, thiết kế vật lý của hầu hết các điện thoại tối giản dường như chỉ là một ý tưởng phụ. Khi những thiết bị này được tiếp thị như là giải pháp thay thế tối giản, người dùng kỳ vọng một mức hiệu năng và khả năng sử dụng cơ bản nhất định, mà không có những yếu tố gây xao nhãng của smartphone hiện đại.
3. Tỷ Lệ Chi Phí/Giá Trị Không Hợp Lý
Khi nói về giá cả, Light Phone III là lựa chọn đắt đỏ nhất hiện nay, với mức giá lên tới 600 USD. Mudita Kompakt và Bigme HiBreak Pro mỗi chiếc có giá 439 USD, còn Minimal Phone được bán với giá 400 USD.
Những thiết bị này không hề rẻ, đặc biệt khi xem xét giá trị mà chúng mang lại. Bất kỳ chiếc điện thoại nào có giá trên 400 USD đều thuộc phân khúc smartphone tầm trung, nơi người dùng thường nhận được nhiều hơn về hiệu năng, chất lượng hoàn thiện và tính năng. Nhưng điều này lại không đúng với điện thoại tối giản.
Để làm rõ, hãy lấy Nothing CMF Phone 2 Pro làm ví dụ. Chiếc điện thoại này có giá khoảng 280 USD và tích hợp nhiều hơn đáng kể, bao gồm màn hình AMOLED 120Hz, chip Mediatek Dimensity 7300 Pro mạnh mẽ, cụm ba camera sau và nhiều tính năng khác. Google Pixel 9A cũng là một chiếc smartphone tầm trung đáng mơ ước với giá 499 USD, trong khi Samsung Galaxy A36 có giá 399 USD nhưng lại sở hữu những tính năng vượt trội so với mức giá.
Khi so sánh điện thoại tối giản với các smartphone phổ thông có mức giá tương đương, chúng thể hiện tỷ lệ giá trị/chi phí rất kém. Dù triết lý tối giản rất hấp dẫn, thật khó để biện minh cho việc bỏ ra một khoản tiền lớn cho một sản phẩm dường như là sự “giáng cấp” về trải nghiệm. Với các tính năng và mức giá hiện tại, có vẻ như các công ty đang bán một lối sống hơn là một chiếc điện thoại thực sự.
4. Thiếu Tương Thích Với Cuộc Sống Hiện Đại
Dù ý tưởng về điện thoại tối giản nghe có vẻ lý tưởng, chúng thường xung đột với những yêu cầu của cuộc sống hiện đại. Hầu hết các mẫu điện thoại tối giản hiện tại đã đẩy khái niệm này đi quá xa, loại bỏ cả những ứng dụng thiết yếu như ứng dụng ngân hàng, ứng dụng xác thực (authenticator), trình quản lý mật khẩu, ứng dụng gọi xe công nghệ (ridesharing) và ứng dụng nhắn tin.
Điện thoại Bigme HiBreak Pro với màn hình E-ink lớn màu đen, nổi bật như một lựa chọn điện thoại tối giản tập trung vào đọc sách và ghi chú
Chúng ta đều cần và sử dụng những ứng dụng thiết yếu này một cách có chủ đích trong cuộc sống hàng ngày. Tôi cũng cần một chiếc camera đủ tốt để chụp những bức ảnh kha khá khi đi du lịch hoặc ghi lại khoảnh khắc, điều mà các thiết bị này hoàn toàn thiếu sót.
Những sự đánh đổi như vậy đồng nghĩa với việc ngay cả khi bạn chi tiền mua một chiếc điện thoại tối giản, bạn vẫn sẽ cần một thiết bị thứ hai, có khả năng hơn để hoàn thành các công việc hàng ngày, điều này hoàn toàn đi ngược lại mục đích ban đầu của việc sở hữu một chiếc điện thoại tối giản.
Thuthuatonline.net đánh giá cao ý tưởng đằng sau các mẫu điện thoại tối giản. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, những chiếc điện thoại này còn tồn tại quá nhiều hạn chế khiến chúng không hấp dẫn cho nhu cầu sử dụng hàng ngày của đa số người dùng Việt Nam. Chúng cắt giảm phần cứng nhưng lại có giá bán cao, chức năng hạn chế và thiếu tính thực tiễn cho cuộc sống số. Với tình trạng hiện tại, chúng ta nên chờ đợi cho đến khi những vấn đề này được giải quyết triệt để. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về điện thoại tối giản trong phần bình luận bên dưới nhé!