Sự thật cuối cùng cũng được phơi bày: ban nhạc mới đang rất được yêu thích trên Spotify, The Velvet Sundown, hoàn toàn là một sản phẩm của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative AI), đúng như phần lớn chúng ta đã nghi ngờ từ lâu. Điều này mở ra một cuộc thảo luận sâu rộng về sự giao thoa giữa công nghệ và nghệ thuật, đặc biệt là trong ngành công nghiệp âm nhạc đang phát triển không ngừng.
The Velvet Sundown là ai/cái gì mà lại nổi như cồn trên Spotify?
Nếu bạn chưa từng nghe về The Velvet Sundown, đây là một nhóm nhạc mới đang gây bão trên Spotify, thu hút một con số đáng kinh ngạc – một triệu người nghe hàng tháng chỉ trong vài tháng. Đây là một thành tích phi thường đối với một nhóm nhạc có phong cách được mô tả là psych-rock chung chung pha lẫn âm hưởng folk-rock. Âm nhạc của họ không tệ, nhưng cũng không phải là xuất sắc đến mức gây chấn động. Tuy nhiên, The Velvet Sundown đã chiếm được cảm tình của đủ người dùng Spotify để đưa nhóm nhạc này vào tâm điểm chú ý một cách bất ngờ, và kéo theo đó là sự soi xét gắt gao về việc liệu ban nhạc này có phải hoàn toàn do AI tạo ra hay không.
Những bằng chứng xác thực The Velvet Sundown là ban nhạc AI
Mới đây, một cập nhật trên trang “About” của nghệ sĩ The Velvet Sundown trên Spotify đã xác nhận điều mà nhiều người đã nghi ngờ từ lâu. Nội dung trên trang mô tả rõ ràng:
The Velvet Sundown là một dự án âm nhạc tổng hợp được định hướng bởi sự chỉ đạo sáng tạo của con người, đồng thời được biên soạn, lồng tiếng và hình ảnh hóa với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo.
Mặc dù được tạo ra bởi AI, ban nhạc này được định hình là một dự án nghệ thuật “được thiết kế để thách thức các ranh giới về quyền tác giả, danh tính và tương lai của âm nhạc trong thời đại AI”.
Các dấu hiệu cho thấy The Velvet Sundown là sản phẩm của AI đã lộ rõ. Những hình ảnh của các thành viên trong ban nhạc dù đã được chỉnh sửa và tô điểm, vẫn mang một nét đặc trưng của AI tạo sinh: kết cấu đồng nhất, tông màu vàng hoặc nâu đỏ, và vẻ ngoài “quá con người” đến mức kỳ lạ. Những chỉnh sửa nhỏ có thể giảm bớt một số vấn đề của AI tạo sinh, nhưng bất cứ ai từng dùng AI để tạo hình ảnh con người đều nhận ra phong cách quen thuộc này. Hơn nữa, các thành viên trông hơi khác nhau trong mỗi bức ảnh, tương tự như việc giọng ca chính được cho là có âm sắc khác nhau ở mỗi bài hát.
Hình ảnh ban nhạc The Velvet Sundown được tạo bởi trí tuệ nhân tạo
Ngoài ra, việc ban nhạc này xuất hiện từ hư không chỉ sau một đêm và bằng cách nào đó đã sản xuất hai album chất lượng phòng thu đầy đủ là điều chưa từng thấy trong thời đại ngày nay, đặc biệt với chất lượng được cho là của The Velvet Sundown. Và sắp tới, sẽ có thêm một album nữa được ra mắt vào cuối tuần này, nâng tổng số lên ba album đầy đủ chỉ trong năm 2025.
The Velvet Sundown (và âm nhạc AI) sẽ tiếp tục phát triển không ngừng
Có vẻ như, bất chấp việc The Velvet Sundown đã được tiết lộ là hoàn toàn do AI tạo ra, “ban nhạc” này vẫn sẽ tiếp tục sản xuất và phát hành âm nhạc.
Sự nổi tiếng của một ban nhạc AI như thế này rất đáng để nghiên cứu vì nhiều lý do. Thứ nhất, The Velvet Sundown có phong cách nhạc rất “an toàn”, đến mức khó có lý do để người nghe tắt nó đi. Có thể bạn không chủ động bật nhạc của họ, nhưng nó đủ quen thuộc, với chất nhạc psych/folk rock cổ điển thập niên 1970, để bạn có thể nghe hàng giờ.
Lời bài hát của họ cũng đơn giản đến mức đáng kinh ngạc, dễ hiểu và dễ học. Lấy ví dụ bài hát được nghe nhiều nhất của The Velvet Sundown, “Dust on the Wind”:
[Verse 1] Dust on the wind/ Boots on the ground/ Smoke in the sky/ No peace found/ Rivers run red/ The drums roll slow/ Tell me brother, where do we go?
[Chorus] Raise your hand/ Don’t look away/ Sing out loud/ Make them pay/ March for peace/ Not for pride/ Let that flag turn with the tide
Lời bài hát khá chung chung, với một chút niềm tự hào dân tộc và âm hưởng quân đội, nhưng không gây khó chịu. Kết hợp với âm nhạc, đó là sự kết hợp hoàn hảo của sự quen thuộc nhẹ nhàng, thoảng một chút “không gì cả” ở hậu cảnh – điều này làm cho nó trở nên cực kỳ dễ nghe.
Nhưng còn một khía cạnh khác. Có không ít nghi ngờ rằng The Velvet Sundown cũng có thể đang hưởng lợi từ các bot nghe nhạc của Spotify, một vấn đề khác đang gây nhức nhối cho nền tảng này. Không khó để tưởng tượng người tạo ra một ban nhạc hoàn toàn bằng AI sử dụng bot nghe nhạc Spotify để thổi phồng số liệu thống kê của ban nhạc AI, từ đó đưa nó vào các playlist được tạo bởi Spotify đầy lợi nhuận.
Âm nhạc AI đã dần xuất hiện trong nhiều playlist của Spotify, với việc nền tảng này tích cực quảng bá một số nghệ sĩ AI nhất định. Ví dụ, một nghệ sĩ AI khác, Aventhis, đã từng xuất hiện trong playlist Discover Weekly của người viết bài này. Đó là một bản nhạc cực kỳ chung chung, và tôi đã bỏ qua nó, chỉ nhận ra rằng Spotify đã “phục vụ” tôi một bản nhạc do AI tạo ra sau đó. Vì vậy, dù bạn thích hay không, Spotify đang thúc đẩy âm nhạc AI đến người đăng ký của họ, và hiện tại không có cách nào để từ chối.
Sự trỗi dậy của The Velvet Sundown làm nổi bật một bước ngoặt cho việc khám phá âm nhạc. Khi các ban nhạc do AI tạo ra có thể đạt được hàng triệu lượt stream, lọt vào các playlist được tuyển chọn và làm mờ ranh giới giữa nghệ thuật thực và tổng hợp, điều đó có ý nghĩa gì đối với các nhạc sĩ con người đang cố gắng bứt phá? Nó cũng đặt ra câu hỏi về tính minh bạch: liệu các nền tảng như Spotify có nên dán nhãn rõ ràng nội dung do AI tạo ra? Và khi âm nhạc AI ngày càng khó phân biệt với âm nhạc thật, liệu người nghe có còn quan tâm ai – hay cái gì – đứng sau âm nhạc họ đang nghe? Một điều rõ ràng: đây không chỉ là một điều mới lạ. Đó là tương lai đang gõ cửa.
