Smartphone thường bị coi là những “cỗ máy giám sát” di động, thu thập dữ liệu cá nhân của chúng ta không ngừng. Tuy nhiên, trong thế giới công nghệ ngày nay, chính những chiếc điện thoại thông minh này lại có thể mang đến mức độ bảo mật quyền riêng tư vượt trội hơn hẳn so với việc không sử dụng chúng, nếu bạn biết cách tận dụng các tính năng và ứng dụng phù hợp. Chúng ta hãy cùng khám phá cách smartphone có thể trở thành công cụ đắc lực giúp bạn bảo vệ thông tin cá nhân trong kỷ nguyên số.
1. Ví Điện Tử An Toàn Hơn Thẻ Tín Dụng Vật Lý
Ban đầu, nhiều người có thể hoài nghi khi các hãng công nghệ lớn như Apple, Google và Samsung tích hợp tính năng thanh toán vào điện thoại thông minh của họ. Liệu điều này có khiến các công ty này biết thêm về mọi thứ chúng ta mua sắm? Tuy nhiên, trên thực tế, thông tin tài chính cá nhân của chúng ta luôn tiềm ẩn rủi ro bảo mật, và tình hình này chỉ trở nên phức tạp hơn theo thời gian.
Các ngân hàng và công ty thẻ tín dụng đương nhiên nắm giữ thông tin về mọi giao dịch mua sắm của chúng ta – đây là điều không thể tránh khỏi. Vấn đề nằm ở chỗ, các chuỗi bán lẻ cũng lưu trữ thông tin này, và không phải lúc nào họ cũng quản lý dữ liệu một cách hiệu quả. Nhiều vụ rò rỉ dữ liệu đã xảy ra, làm lộ số thẻ tín dụng và buộc người dùng phải trải qua quá trình thay thế thẻ đầy phiền phức.
Hướng dẫn thanh toán bằng Google Wallet trên ứng dụng điện thoại.
Mặc dù các ví điện tử như Google Wallet hay Apple Pay vẫn sử dụng thẻ tín dụng thực của bạn để thực hiện giao dịch, chúng tạo ra một số ảo hoặc mã hóa riêng biệt cho mỗi lần thanh toán. Điều này có nghĩa là khi dữ liệu của các cửa hàng bị rò rỉ, bạn không cần phải lo lắng về việc thay thế thẻ vì thông tin thẻ thật của bạn chưa bao giờ được lưu trữ trực tiếp tại cửa hàng đó. Dù có thể vẫn còn những lo ngại về việc chia sẻ thông tin mua sắm với các “ông lớn” công nghệ, nhưng ít nhất, họ đang giúp giảm thiểu số lượng các công ty khác có quyền truy cập vào dữ liệu nhạy cảm này của bạn.
2. Tôi Đã Bắt Đầu Sử Dụng Ứng Dụng Bí Danh Email
Ngày nay, tôi rất hiếm khi cung cấp địa chỉ email thật của mình cho các công ty. Thay vào đó, tôi sử dụng các dịch vụ tạo bí danh email, tức là những địa chỉ email tạm thời sẽ tự động chuyển tiếp thư về hộp thư chính của tôi.
Chức năng này không nhất thiết phải có smartphone để sử dụng. Tôi bắt đầu dùng SimpleLogin khi còn là người dùng Linux, cho phép tôi tạo bí danh trực tiếp trên trình duyệt. SimpleLogin sau đó đã được Proton mua lại và giờ đây là một phần tích hợp trong trình quản lý mật khẩu Proton Pass. Bất cứ khi nào tôi tạo thông tin đăng nhập mới cho một trang web hoặc ứng dụng, tôi sẽ tạo một địa chỉ email mới đi kèm với mật khẩu mới đó.
Giao diện ứng dụng Proton Pass hiển thị một bí danh email đã tạo.
Lợi thế của việc có smartphone là ứng dụng luôn có sẵn trên thiết bị của bạn. Nếu có ai đó yêu cầu địa chỉ email khi tôi ở bên ngoài (ví dụ tại một cửa hàng hoặc sự kiện), tôi có thể tạo ngay một email bí danh mới. Điều này giúp tôi nhận được phiếu giảm giá hoặc thông tin cần thiết, và sau đó tôi có thể vô hiệu hóa bí danh đó ngay khi thư rác bắt đầu xuất hiện, giúp kiểm soát tốt hơn các email không mong muốn.
3. Dễ Dàng Tạo Thẻ Thanh Toán Dùng Một Lần
Tương tự như sự ngần ngại khi cung cấp địa chỉ email, tôi cũng thận trọng với việc chia sẻ thông tin thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng của mình.
Nhờ ứng dụng Privacy (Privacy.com), tôi có thể tạo các thẻ thanh toán tạm thời bất cứ khi nào cần mua hàng trực tuyến. Đây có thể là một thẻ chỉ dùng một lần, hoặc tôi có thể liên kết một thẻ với một trang web cụ thể mà tôi thường xuyên mua sắm, chẳng hạn như Humble Bundle hay Bookshop.org. Bằng cách này, tôi không cần phải nhập lại thông tin thanh toán mỗi khi mua hàng, nhưng đồng thời cũng không gặp rắc rối nếu các trang web đó bị rò rỉ dữ liệu. Tôi chỉ cần vài thao tác chạm để tạo một thẻ mới.
Tạo thẻ thanh toán tạm thời trên ứng dụng Privacy để mua sắm trực tuyến.
Giống như bí danh email, Privacy cũng có thể hoạt động trên trình duyệt, vì vậy bạn không nhất thiết phải có điện thoại để bảo mật việc mua sắm trực tuyến. Tuy nhiên, việc có một chiếc điện thoại mang lại sự linh hoạt để thực hiện điều này ở bất cứ đâu. Dù Privacy không phải là ví điện tử và không hỗ trợ thanh toán NFC, nhưng ứng dụng trên điện thoại vẫn tiện lợi hơn trong mọi tình huống cần nhập thông tin thanh toán, hoặc khi ai đó yêu cầu cung cấp chi tiết qua điện thoại.
4. Rủi Ro Khi Tiếp Tục Gửi Tin Nhắn SMS Truyền Thống
Khi tôi chuyển từ smartphone sang điện thoại “cục gạch” và sau đó là Light Phone 2, tôi đã quay lại gửi tin nhắn SMS cho tất cả các liên hệ của mình. Điều đó dường như không phải là vấn đề lớn, vì tôi đã gửi tin nhắn kiểu này suốt thời niên thiếu và trưởng thành.
Tôi biết rằng tin nhắn SMS không được mã hóa, nghĩa là các nhà mạng có thể truy cập nội dung của chúng. Nhưng điều tôi không nhận ra là có bao nhiêu người khác cũng có thể tiếp cận được thông tin này. Không chỉ giới hạn ở việc giám sát của chính phủ trong nước. Theo NBC News, các công ty viễn thông Hoa Kỳ đôi khi bị xâm phạm đến mức chính phủ Hoa Kỳ đã khuyến nghị người Mỹ ngừng sử dụng SMS và chuyển sang các ứng dụng nhắn tin được mã hóa.
Giao diện tin nhắn Google Messages trên điện thoại Samsung Galaxy Z Fold 5.
Bất cứ điều gì chúng ta gửi qua tin nhắn SMS kiểu cũ đều có thể nằm trên máy tính của ai đó trong nhiều năm, chờ đợi để bị phơi bày vào thời điểm và cách thức có thể gây ra nhiều tổn hại nhất. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến các quan chức hoặc người nổi tiếng, mà còn tác động đến bất kỳ ai từng chia tay một người yêu cũ không đáng tin cậy hoặc từng gây thù chuốc oán với ai đó tại nơi làm việc cũ.
Trong thế giới hiện đại, nơi mà rất nhiều thông tin được trao đổi qua tin nhắn, điều quan trọng là phải có một chiếc điện thoại được tích hợp các tùy chọn nhắn tin an toàn (như Apple iMessage và Google Messages) hoặc cho phép bạn tải xuống các ứng dụng thay thế (như WhatsApp và Signal).
Tóm lại, mặc dù trước đây tôi đã từng chia sẻ về việc từ bỏ smartphone, nhưng hiện tại tôi vẫn sử dụng điện thoại thông minh. Và tôi luôn cố gắng thực hiện những bước đơn giản để đảm bảo việc sử dụng điện thoại của mình an toàn và riêng tư nhất có thể.
CTA: Bạn nghĩ sao về vai trò của smartphone trong việc bảo vệ quyền riêng tư? Hãy chia sẻ những mẹo bảo mật của riêng bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
