Trong những ngày đầu làm quen với nhiếp ảnh, việc chụp ảnh mà không quá chú trọng đến bố cục có thể giúp bạn có những bức ảnh tạm ổn. Tuy nhiên, nếu bạn bỏ qua việc sắp xếp bố cục một cách hợp lý, bạn đang bỏ lỡ cơ hội tạo ra những tác phẩm vượt trội. Hiểu rõ các quy tắc bố cục và cách áp dụng chúng là yếu tố then chốt để nâng tầm bức ảnh của bạn lên một đẳng cấp mới, dù bạn đang sử dụng máy ảnh chuyên nghiệp hay chỉ đơn thuần là chiếc smartphone yêu thích.
Với vai trò là chuyên gia công nghệ và nhiếp ảnh tại Thuthuatonline.net, chúng tôi cam kết mang đến những kiến thức sâu sắc và đáng tin cậy. Bài viết này sẽ đi sâu vào 9 kỹ thuật bố cục cơ bản nhưng vô cùng hiệu quả, giúp bạn định hình lại tư duy nhiếp ảnh và tạo ra những bức ảnh không chỉ đẹp mà còn truyền tải câu chuyện một cách mạnh mẽ.
9 Kỹ Thuật Bố Cục Nhiếp Ảnh Quan Trọng Nhất
1. Đường Dẫn (Leading Lines)
Đường dẫn là một trong những kỹ thuật bố cục đầu tiên mà các nhiếp ảnh gia học được, và điều này hoàn toàn có lý do. Đây là một cách đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để thu hút ánh mắt người xem đến một điểm thú vị trong bức ảnh. Đường sá, dòng sông, thung lũng, hoặc thậm chí là các đường kiến trúc trong đô thị đều là những lựa chọn tuyệt vời để tạo nên đường dẫn.
Kỹ thuật đường dẫn đặc biệt xuất sắc trong nhiếp ảnh phong cảnh, nhất là ở các vùng núi non hùng vĩ. Tuy nhiên, chúng cũng hoạt động rất tốt ở khu vực đô thị. Các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM hay New York là những địa điểm tuyệt vời để áp dụng kỹ thuật này, bởi vì luôn có những điểm nhấn thú vị ở cuối con phố hay ngõ hẻm.
Đường ray xe lửa tạo hiệu ứng đường dẫn trong nhiếp ảnh phong cảnh
Bạn có thể tự do lựa chọn điểm lấy nét chính trong đường dẫn. Mặt trời mọc hoặc lặn có thể là một lựa chọn hoàn hảo, hoặc bạn cũng có thể chọn những con người, vật thể làm trung tâm để kể câu chuyện.
2. Đối Xứng (Symmetry)
Đối xứng là một trong nhiều cách biến những ngày mưa thành cơ hội vàng để chụp ảnh bằng smartphone. Điều kiện thời tiết này rất lý tưởng để chụp ảnh phản chiếu trong vũng nước, tạo nên những bức ảnh đối xứng độc đáo và đầy nghệ thuật.
Hình ảnh hồ nước phản chiếu tạo sự đối xứng độc đáo
Tuy nhiên, bạn không nhất thiết phải có một ngày mưa để chụp được những bức ảnh đối xứng xuất sắc. Một số công trình kiến trúc được thiết kế với tính đối xứng cao, đặc biệt là những tòa nhà có hình tam giác, sẽ giúp bạn dễ dàng tạo ra bố cục này. Hơn nữa, bạn có thể tận dụng hình ảnh phản chiếu trên hồ nước và các mặt nước khác để tạo ra sự đối xứng tự nhiên.
Hãy sử dụng tính năng lưới (grid) trên camera của bạn để căn chỉnh khung hình một cách chính xác. Đảm bảo rằng cả hai phía của bức ảnh chiếm một lượng không gian tương đương để đạt được hiệu ứng đối xứng hoàn hảo.
3. Tập Trung Vào Một Chủ Thể (Focus on One Subject)
Sự chủ đích là một trong những khía cạnh quan trọng nhất để tạo nên một bức ảnh thú vị, và cách tốt nhất để đạt được điều này là tập trung vào một chủ thể duy nhất. Hãy sử dụng phần còn lại của cảnh vật làm khung nền để kể câu chuyện của bạn một cách hiệu quả hơn, nhưng hãy luôn hướng sự chú ý vào một khía cạnh chính.
Chủ thể chính của bạn có thể là bất cứ thứ gì. Những bức chân dung của con người luôn hoạt động hiệu quả, và nếu bạn đang chụp ảnh đường phố bằng smartphone, bạn có thể chọn những vật thể như chiếc ô hoặc chiếc xe đạp làm điểm nhấn.
Chân dung một người ngồi cạnh kênh, tập trung vào chủ thể chính
Việc lên kế hoạch cho buổi chụp sẽ giúp bạn xác định chủ thể chính nên là gì. Tuy nhiên, bạn cũng có thể dành thời gian quan sát xung quanh trước khi chọn một vật thể hoặc con người thú vị để làm điểm nhấn.
4. Sử Dụng Người Hoặc Vật Thể Để Thể Hiện Tỷ Lệ (Scale)
Khi chụp ảnh phong cảnh hoặc các địa điểm hùng vĩ khác, hãy cân nhắc thể hiện sự “epic” của những nơi này bằng cách sử dụng tỷ lệ. Ví dụ, bạn có thể đặt một người vào trong cảnh khi chụp một ngọn núi. Thay vì chụp chân dung, hãy làm cho họ trông nhỏ hơn bằng cách thu nhỏ hoặc đứng xa hơn.
Người đi bộ trên cầu thang cạnh núi, thể hiện tỷ lệ kích thước
Động vật cũng có thể là một cách tuyệt vời để thể hiện tỷ lệ của một khung cảnh. Thay vì sử dụng chế độ Chân dung (Portrait Mode) trên điện thoại, bạn nên dùng cài đặt chụp ảnh chính của smartphone. Làm như vậy sẽ giúp bạn lấy nét được nhiều cảnh hơn, từ đó càng nhấn mạnh được quy mô của bức ảnh.
5. Quy Tắc 1/3 (Rule of Thirds)
Quy tắc 1/3 là một trong những nguyên tắc bố cục nhiếp ảnh kinh điển. Đúng như tên gọi, bạn chia bức ảnh của mình thành ba phần bằng nhau theo cả chiều ngang và chiều dọc, tạo ra chín ô vuông. Các điểm giao nhau của các đường này là những vị trí lý tưởng để đặt chủ thể hoặc các yếu tố quan trọng trong ảnh. Mỗi khu vực nên kể một câu chuyện độc đáo nhưng vẫn hỗ trợ thông điệp tổng thể mà bạn muốn truyền tải.
Bạn có thể sử dụng quy tắc 1/3 trong mọi loại kịch bản, chẳng hạn như ảnh phong cảnh, chân dung và ảnh đường phố. Nó hoạt động hiệu quả tương tự trong nhiếp ảnh đen trắng cũng như ảnh màu. Bạn có thể chia hình ảnh từ trái sang phải hoặc từ trên xuống dưới; tùy thuộc vào ý đồ của bạn.
Đường phố áp dụng quy tắc 1/3 trong bố cục nhiếp ảnh
Hãy bật lưới camera trên điện thoại của bạn để căn chỉnh hình ảnh chính xác hơn. Mặc dù đơn giản để thực hiện, bạn có thể cần luyện tập để thực sự đặt các chủ thể thú vị vào đúng vị trí trong ảnh của mình.
6. Độ Tương Phản Cao Giữa Bóng Và Nền (High-Contrast Shadows and Background)
Mặc dù việc lạm dụng độ tương phản trong ảnh rất dễ xảy ra, nhưng việc sử dụng bóng và nền có độ tương phản cao có thể mang lại hiệu quả tuyệt vời nếu bạn thực hiện một cách khéo léo. Bạn có thể kiểm soát độ tương phản thông qua ánh sáng bên ngoài hoặc thông qua phần mềm hậu kỳ.
Nếu bạn định chụp ảnh theo phong cách này, bạn nên ra ngoài vào khoảng bình minh hoặc hoàng hôn. Ngoài ra, bạn cũng có thể chụp ảnh vào giữa ngày. Tuy nhiên, bạn cần biết cách tận dụng ánh sáng mạnh để tạo lợi thế cho mình chứ không phải để chống lại nó.
Ảnh thành phố và kênh đào với độ tương phản cao chụp bằng smartphone
Bạn có thể tăng cường độ tương phản bằng cách điều chỉnh các thanh trượt Bóng (Shadows) và Tương phản (Contrast) sau này. Bất kỳ ứng dụng chỉnh sửa ảnh nào, bao gồm cả ứng dụng mặc định trên điện thoại thông minh của bạn, đều hoạt động tốt.
7. Đặt Chủ Thể Ở Giữa Ảnh (Putting Your Subject in the Middle of the Picture)
Nhiều người cho rằng bạn không nên đặt chủ thể ở giữa bức ảnh, nhưng chúng tôi hoàn toàn không đồng ý. Trong nhiều trường hợp, làm như vậy có thể làm cho hình ảnh của bạn trông thú vị hơn rất nhiều. Tuy nhiên, điều cốt lõi là đảm bảo rằng chủ thể đó hòa hợp với cảnh vật xung quanh chứ không đối lập với nó.
Những chiếc thuyền di chuyển qua bến cảng, chủ thể ở giữa ảnh
Việc đặt chủ thể chính của bạn vào giữa bức ảnh có thể hoạt động hiệu quả như một phần của quy tắc 1/3. Đây cũng là một cách dễ dàng để tạo ra một điểm nhấn. Hãy đảm bảo rằng người xem có thể dễ dàng nhận ra điều gì đang diễn ra; ví dụ, bạn có thể cần giữ máy ảnh cao hơn một chút.
8. Chụp Từ Trên Cao (Photographing From Above)
Việc chụp cảnh quan đô thị hoặc các cảnh khác từ trên cao thường tốt hơn khi sử dụng máy ảnh DSLR hoặc mirrorless, nhưng bạn vẫn có thể đạt được kết quả tuyệt vời với smartphone của mình. Bạn chỉ cần hiểu rõ giới hạn của điện thoại. Mặc dù không tốt cho việc zoom xa, bạn có thể có những bức ảnh góc rộng tuyệt đẹp.
Ảnh đường chân trời thành phố chụp từ trên cao bằng điện thoại
Cảnh vật cũng cần phải thú vị, và bạn nên chọn một điểm để tập trung. Ví dụ, một tòa nhà cụ thể có thể nổi bật giữa cảnh quan. Chụp từ trên cao cũng có thể bao gồm việc hướng máy ảnh xuống một vật thể trên đường phố hoặc dưới tầm hông. Chẳng hạn, nếu bạn là một nhiếp ảnh gia, bạn có thể cầm máy ảnh trong tay và chụp một bức ảnh bằng điện thoại thông minh của mình.
9. Đường Chéo (Diagonal Lines)
Đường chéo như cầu thang thường ít được chụp hơn so với đường dẫn. Tuy nhiên, chúng vẫn rất đáng để cân nhắc. Khi kết hợp với ánh sáng, bạn có thể đạt được những kết quả siêu việt.
Cầu thang với các đường chéo tạo chiều sâu cho bức ảnh
Đường chéo có thể làm cho bức ảnh của bạn trông đa chiều hơn so với đường dẫn. Việc thực hiện đúng kỹ thuật này khó hơn đáng kể so với các loại bố cục khác và bạn sẽ cần luyện tập nhiều hơn.
Bên cạnh cầu thang, hãy tìm kiếm các đường chéo trong đường sá, các tòa nhà, và thậm chí là các họa tiết trên cỏ.
Học cách bố cục hình ảnh bằng smartphone là yếu tố cốt lõi để trở thành một nhiếp ảnh gia giỏi hơn. Theo thời gian, bạn sẽ nâng tầm những bức ảnh của mình từ “tốt” lên “tuyệt vời” và tìm thấy điều gì thực sự hấp dẫn bạn nhất. Hơn nữa, những kỹ năng này có thể áp dụng linh hoạt cho cả video và các lĩnh vực thị giác khác. Hãy bắt đầu thực hành ngay hôm nay và chia sẻ những tác phẩm của bạn với cộng đồng Thuthuatonline.net!
