Với thời điểm Microsoft ngừng hỗ trợ cho Windows 10 đang đến gần, việc nâng cấp lên Windows 11 càng sớm càng tốt là một quyết định thông minh. Tuy nhiên, trước khi bạn hoàn toàn làm quen với hệ điều hành mới này, có một vài điều quan trọng bạn cần thực hiện để đảm bảo trải nghiệm sử dụng mượt mà và hiệu quả nhất. Bài viết này của Thuthuatonline.net sẽ hướng dẫn chi tiết những bước tối ưu cần thiết sau khi bạn cài đặt hoặc nâng cấp lên Windows 11.
Giúp Thanh Tác Vụ Dễ Dùng Hơn
Điều đầu tiên bạn có thể nhận thấy sau khi chuyển sang Windows 11 chính là thanh tác vụ (Taskbar) đã được thiết kế lại. Mặc dù trông gọn gàng và hiện đại hơn, nhưng nếu bạn đã quen với Windows 10, có thể mất một chút thời gian để thích nghi.
Chẳng hạn, việc căn giữa các biểu tượng trên thanh tác vụ có thể gây mất phương hướng cho một số người dùng. Theo mặc định, thanh tác vụ cũng chứa đầy các phím tắt mà bạn có thể không bao giờ sử dụng, như Widgets, Microsoft Teams Chat và Copilot.
Tin tốt là bạn có thể điều chỉnh hầu hết các cài đặt này để mang lại trải nghiệm quen thuộc hơn. Hãy truy cập Settings (Cài đặt) > Personalization (Cá nhân hóa) > Taskbar (Thanh tác vụ). Từ đó, bạn có thể căn chỉnh lại vị trí thanh tác vụ, gỡ bỏ các phím tắt không cần thiết, và thậm chí bật nhãn ứng dụng. Nếu bạn yêu thích tùy biến, bạn còn có thể sử dụng các công cụ bên thứ ba như TranslucentTB hoặc TaskbarX để làm thanh tác vụ Windows 11 trong suốt, tạo nên một giao diện độc đáo và ấn tượng hơn.
Thanh tác vụ Windows 11 với biểu tượng được căn chỉnh sang trái
Cài Đặt Cập Nhật Driver và Hệ Thống
Ngay cả sau khi nâng cấp lên Windows 11, máy tính của bạn vẫn có thể thiếu một số bản cập nhật quan trọng. Các bản cập nhật driver tùy chọn, đặc biệt cho card đồ họa, âm thanh hoặc bo mạch chủ, có thể tạo ra sự khác biệt lớn về hiệu suất và tính ổn định. Nếu không có chúng, một số thành phần của hệ thống có thể không hoạt động đúng cách hoặc không phát huy hết khả năng.
May mắn thay, Windows 11 giúp việc cài đặt các bản cập nhật này khá đơn giản. Chỉ cần đi tới Settings (Cài đặt) > Windows Update và nhấp vào Check for updates (Kiểm tra cập nhật) để tải xuống và cài đặt bất kỳ bản cập nhật hệ thống nào có sẵn. Sau đó, điều hướng đến Advanced options (Tùy chọn nâng cao) > Optional updates (Cập nhật tùy chọn) để xem xét và cài đặt bất kỳ bản cập nhật driver nào đang chờ xử lý.
Giao diện kiểm tra các bản cập nhật hệ thống và driver trên Windows 11
Xóa Các Tệp Cập Nhật Cũ
Một khi bạn đã nâng cấp, bạn có thể nhận thấy không gian lưu trữ của mình thấp hơn mong đợi. Điều này xảy ra vì Windows giữ lại các tệp cập nhật cũ trong một thời gian. Các tệp còn sót lại này có thể chiếm một lượng không gian đáng kinh ngạc, đôi khi lên đến vài gigabyte, đặc biệt sau một lần thay đổi phiên bản lớn.
Nếu PC của bạn đang chạy tốt và bạn hài lòng với Windows 11, việc xóa các tệp cập nhật cũ là một ý tưởng hay. Làm như vậy có thể giải phóng đáng kể dung lượng lưu trữ, điều này đặc biệt hữu ích nếu thiết bị của bạn có bộ nhớ hạn chế, như một ổ SSD dung lượng nhỏ.
Có nhiều cách để xóa các tệp cập nhật cũ trên Windows, nhưng cách đơn giản nhất là thông qua ứng dụng Settings. Truy cập Settings (Cài đặt) > System (Hệ thống) > Storage (Lưu trữ) > Temporary files (Tệp tạm thời), sau đó chọn Windows Update Cleanup (Dọn dẹp Windows Update), Delivery Optimization Files (Tệp Tối ưu hóa Phân phối) và Previous version of Windows (Phiên bản Windows trước). Sau đó, nhấp vào Remove files (Xóa tệp) để xác nhận.
Cài đặt tệp tạm thời trong ứng dụng Settings của Windows 11 để dọn dẹp dung lượng
Loại Bỏ Bloatware (Ứng Dụng Rác)
Xóa các tệp cập nhật cũ không phải là cách duy nhất để giải phóng không gian lưu trữ sau khi nâng cấp. Bạn cũng nên kiểm tra các ứng dụng hoặc chương trình có thể đã được Microsoft thêm vào trong quá trình cập nhật.
Đây có thể là phần mềm dùng thử, trò chơi quảng cáo hoặc các tiện ích dư thừa mà bạn khó có thể sử dụng. Mặc dù một số chương trình này có vẻ vô hại, chúng có thể tiêu tốn tài nguyên hệ thống quý giá, đó là lý do tại sao tốt nhất bạn nên loại bỏ chúng.
Bạn có thể truy cập Settings (Cài đặt) > Apps (Ứng dụng) > Installed apps (Ứng dụng đã cài đặt) để gỡ bỏ từng chương trình một. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng một công cụ như Win11Debloat để gỡ bỏ bloatware nhanh hơn. Tiện ích mã nguồn mở này có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian, đặc biệt nếu bạn có nhiều PC Windows 11 cần dọn dẹp.
Giao diện thiết lập Win11Debloat thông qua PowerShell để gỡ bỏ bloatware trên Windows 11
Kiểm Tra Cài Đặt Quyền Riêng Tư
Theo mặc định, Windows 11 thu thập đủ loại dữ liệu về bạn với mục đích “nâng cao trải nghiệm của bạn”. Nếu bạn lo lắng về quyền riêng tư, bạn nên dành vài phút để xem lại các cài đặt này và tắt bất kỳ điều gì bạn cảm thấy không thoải mái.
Ví dụ, Windows 11 cung cấp cho mỗi người dùng một ID quảng cáo duy nhất để theo dõi hoạt động trên các ứng dụng và dịch vụ nhằm cung cấp quảng cáo cá nhân hóa. Bạn cũng sẽ muốn xem xét cài đặt Lịch sử hoạt động (Activity History) — nó ghi lại nhật ký các hoạt động như ứng dụng bạn mở, tệp bạn truy cập và trang web bạn ghé thăm.
Windows cũng thu thập nhiều dữ liệu chẩn đoán khác nhau từ máy tính của bạn, bao gồm thói quen duyệt web và các ứng dụng bạn sử dụng. May mắn thay, việc điều chỉnh các cài đặt quyền riêng tư này trong Windows 11 chỉ mất vài phút, vì vậy bạn nên dành thời gian để thực hiện.
Thiết lập quyền riêng tư và bảo mật, chẩn đoán và phản hồi trên Windows 11
Thay Đổi Ứng Dụng Mặc Định
Sau khi nâng cấp lên Windows 11, bạn có thể nhận thấy rằng một số ứng dụng mặc định đã bị thay đổi. Vì vậy, bạn nên kiểm tra lại các cài đặt quan trọng như trình duyệt web, trình phát video hoặc trình đọc PDF để đảm bảo chúng được thiết lập theo ý bạn.
Không giống như Windows 10, nơi việc thay đổi ứng dụng mặc định khá đơn giản, Windows 11 áp dụng một cách tiếp cận chi tiết hơn. Giờ đây, bạn phải gán ứng dụng mặc định dựa trên từng loại tệp hoặc loại liên kết. Vì vậy, nếu bạn muốn sử dụng một trình xem ảnh khác, chẳng hạn, bạn cần đặt thủ công cho từng định dạng hình ảnh, như JPG, PNG, BMP và TIFF.
Điều này có vẻ hơi tẻ nhạt, nhưng may mắn thay, đây chỉ là thiết lập một lần. Bạn có thể truy cập Settings (Cài đặt) > Apps (Ứng dụng) > Change defaults by file type (Thay đổi mặc định theo loại tệp) để đặt các ứng dụng yêu thích của bạn làm tùy chọn mặc định trên Windows 11.
Ứng dụng Cài đặt Windows 11 hiển thị tùy chọn thay đổi ứng dụng xem ảnh mặc định
Cá Nhân Hóa Windows 11
Windows 11 giới thiệu một giao diện được làm mới cùng với rất nhiều tùy chọn cá nhân hóa mà bạn không nên bỏ lỡ. Đầu tiên, bạn có thể vào Settings (Cài đặt) > Personalization (Cá nhân hóa) > Background (Nền) để chọn từ nhiều hình nền desktop khác nhau, bao gồm hình ảnh tĩnh, màu đơn sắc hoặc trình chiếu động. Trong cùng phần này, bạn sẽ tìm thấy các tùy chọn để quản lý các widget màn hình khóa hoặc tắt chúng hoàn toàn.
Bạn cũng có thể làm mới desktop Windows 11 của mình bằng cách thay đổi phông chữ. Hoặc, nếu bạn muốn khả năng hiển thị tốt hơn (hoặc chỉ đơn giản là muốn giải trí), hãy tùy chỉnh kiểu, kích thước và màu sắc của con trỏ chuột. Nếu bạn không muốn thay đổi mọi thứ thủ công, bạn có thể truy cập Settings (Cài đặt) > Personalization (Cá nhân hóa) > Themes (Chủ đề) và chọn một chủ đề bạn thích.
Giao diện cài đặt thay đổi chủ đề (Theme) của Windows 11 để cá nhân hóa
Thay đổi chủ đề không chỉ thay đổi hình nền mà còn cập nhật âm thanh hệ thống, kiểu con trỏ và màu nhấn. Windows 11 chỉ đi kèm với một vài chủ đề sáng và tối, nhưng bạn có thể tìm thấy nhiều tùy chọn hơn nữa trong Microsoft Store.
Cuối cùng, nếu các tùy chọn mặc định chưa đủ đáp ứng nhu cầu, bạn có thể tìm đến các công cụ bên thứ ba như Start11 để thay đổi hoàn toàn giao diện Windows 11. Đây là một ứng dụng trả phí với mức phí một lần là 9.99 USD, nhưng có bản dùng thử miễn phí — vì vậy bạn có thể dùng thử trước khi quyết định mua.
Khám Phá Các Tính Năng Mới
Có rất nhiều tính năng mới của Windows 11 khiến nó trở thành một bản nâng cấp đáng giá so với Windows 10. Ví dụ, Copilot có thể giúp bạn với các tác vụ như tóm tắt tài liệu, trả lời câu hỏi và thậm chí điều chỉnh cài đặt PC của bạn.
File Explorer trong Windows 11 cũng đã nhận được một bản nâng cấp lớn so với phiên bản Windows 10. Một trong những tính năng tốt nhất của nó là giao diện theo tab mới, cho phép bạn mở nhiều thư mục trong một cửa sổ duy nhất, tương tự như cách hoạt động của các tab trình duyệt. Đây là một thay đổi nhỏ nhưng giúp mọi thứ gọn gàng và chuyển đổi giữa các thư mục nhanh chóng hơn rất nhiều.
Menu tùy chọn đóng các tab trong File Explorer của Windows 11
Windows 11 cũng mang đến các bố cục Snap Layouts thông minh hơn, giúp bạn dễ dàng sắp xếp các ứng dụng đang mở và đa nhiệm mà không gặp rắc rối. Các ứng dụng Microsoft khác cũng đã nhận được các bản nâng cấp có ý nghĩa. Ví dụ, Snipping Tool (Công cụ Cắt & Chụp) hiện bao gồm tính năng Nhận dạng ký tự quang học (OCR), cho phép bạn sao chép văn bản trực tiếp từ ảnh chụp màn hình. Nó cũng đi kèm với trình ghi màn hình tích hợp sẵn, có nghĩa là bạn không cần bất kỳ công cụ bên thứ ba nào cho các tác vụ quay màn hình cơ bản.
Nâng cấp lên Windows 11 có thể mang lại một khởi đầu mới cho PC của bạn. Nhưng trước khi bạn bắt đầu sử dụng, tốt nhất bạn nên thực hiện các thay đổi trên, điều chỉnh cài đặt của mình và dọn dẹp bất cứ thứ gì bạn không cần. Bằng cách đó, hệ thống của bạn sẽ chạy mượt mà và cảm thấy vừa vặn với phong cách sử dụng của bạn. Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn với Windows 11 và những mẹo tối ưu hóa bạn đã khám phá trong phần bình luận bên dưới!
