Thật dễ dàng để coi ảnh chụp màn hình là những tệp tạm thời, nhưng trên thực tế, rất nhiều người trong chúng ta không bao giờ xóa chúng. Mối nguy hiểm tiềm tàng là một số ảnh chụp màn hình đó có thể trở thành kho vàng cho tin tặc, kẻ trộm danh tính, hoặc thậm chí là những người bạn quá tò mò. Vì vậy, hãy dành một chút thời gian lướt qua thư viện ảnh của bạn để xem liệu có bất kỳ ảnh chụp màn hình nào trong số này không – và sau đó hãy sao lưu rồi xóa chúng ngay lập tức.
1. Số dư tài khoản ngân hàng
Việc chụp nhanh ảnh màn hình số dư ngân hàng có thể cảm thấy vô hại, có lẽ vì bạn muốn theo dõi tiến độ tiết kiệm hoặc xác nhận một giao dịch chuyển tiền. Nhưng những con số tưởng chừng vô tội đó có thể trở nên nguy hiểm nếu rơi vào tay kẻ xấu.
Ảnh chụp màn hình ngân hàng thường chứa nhiều hơn số dư của bạn. Bạn có thể vô tình chụp các số tài khoản một phần, các giao dịch gần đây, hoặc thậm chí là logo và giao diện ứng dụng của ngân hàng. Nếu điện thoại của bạn bị mất hoặc bị tấn công, kẻ gian có thể ghép nối thông tin để biết bạn giao dịch với ngân hàng nào, số tiền bạn có và cách bạn chi tiêu. Với loại thông tin này, tội phạm mạng có thể tạo ra các tin nhắn lừa đảo (phishing) rất thuyết phục, mạo danh ngân hàng của bạn, hoặc thậm chí sử dụng chúng như một phần của kế hoạch đánh cắp danh tính lớn hơn.
Thay vì lưu những ảnh chụp màn hình này trong thư viện của bạn, hãy thử sử dụng các công cụ tích hợp sẵn của ngân hàng để xuất sao kê hoặc lịch sử giao dịch một cách an toàn. Nếu bạn thực sự phải chụp màn hình, hãy cắt ảnh để loại bỏ thông tin cá nhân và di chuyển nó vào một thư mục bảo mật. Tốt hơn nữa, hãy xóa nó ngay sau khi bạn đã sử dụng xong.
Người dùng kiểm tra số dư và giao dịch tài khoản ngân hàng trên ứng dụng di động, cảnh báo về rủi ro bảo mật thông tin tài chính cá nhân
2. Mật khẩu và thông tin đăng nhập
Có thể bạn vừa thiết lập một mạng Wi-Fi mới và đã chụp màn hình mật khẩu. Hoặc bạn đã chụp ảnh kho lưu trữ mật khẩu của trình quản lý mật khẩu như một tham chiếu nhanh. Hay có lẽ bạn chụp màn hình mã xác thực hai yếu tố (2FA) trước khi chuyển đổi thiết bị.
Dù lý do là gì, việc cất giữ mật khẩu hoặc thông tin đăng nhập trong thư viện ảnh của bạn là đang tự rước rắc rối. Không giống như một trình quản lý mật khẩu chuyên nghiệp, thư viện ảnh của bạn không được mã hóa, và rất có thể, một loạt ứng dụng đã có quyền truy cập vào nó. Chỉ cần một lỗ hổng ứng dụng, một sự cố rò rỉ dữ liệu đám mây, hoặc một người tò mò có quyền truy cập vào điện thoại đã mở khóa là có thể làm lộ nhiều tài khoản của bạn.
Giao diện của trình quản lý mật khẩu 1Password, minh họa việc bảo mật thông tin đăng nhập và mật khẩu quan trọng
3. Giấy tờ tùy thân và tài liệu du lịch
Nếu bạn đã từng đi du lịch và muốn có một bản sao dự phòng của hộ chiếu, thị thực hoặc giấy phép lái xe, bạn có thể đã chụp màn hình để tiện lợi. Mặc dù điều đó có thể hiểu được, nhưng nó không hoàn toàn an toàn.
Những tài liệu này chứa dữ liệu cá nhân nhạy cảm: tên đầy đủ, ngày sinh, quốc tịch, số tài liệu và đôi khi cả chữ ký hoặc ảnh của bạn. Nếu tin tặc truy cập vào thư viện ảnh của bạn, chúng có thể lấy đi một hồ sơ danh tính đầy đủ chứ không chỉ đơn thuần là đánh cắp một bức ảnh.
Cũng cần lưu ý rằng các ảnh chụp màn hình liên quan đến du lịch như vé máy bay thường bao gồm mã QR hoặc mã vạch có thể được quét để tiết lộ thông tin đặt chỗ, số hội viên bay thường xuyên và các thông tin du lịch khác. Trong một số trường hợp, dữ liệu này có khả năng được sử dụng để sửa đổi hoặc hủy đặt chỗ của bạn. Bạn nên lưu trữ những loại hình ảnh này trong ví điện tử có mã hóa hoặc một thư mục bảo mật yêu cầu mật khẩu hoặc dấu vân tay để truy cập. Và hãy luôn nhớ xóa những hình ảnh đó sau chuyến đi của bạn hoặc khi tài liệu không còn cần thiết.
Vé máy bay và hộ chiếu được đặt cạnh nhau, cảnh báo về rủi ro khi lưu trữ ảnh chụp màn hình giấy tờ tùy thân và tài liệu du lịch nhạy cảm
4. Các cuộc trò chuyện riêng tư
Lưu ảnh chụp màn hình tin nhắn, tin nhắn trực tiếp (DMs) hoặc email có thể trở thành thói quen thứ hai, nhưng vấn đề là chúng thường mang theo rất nhiều thông tin cá nhân. Bạn có thể vô tình chụp được số điện thoại, tên người dùng hoặc email của ai đó mà không hề hay biết. Cuộc trò chuyện cũng có thể đi sâu vào những lãnh địa riêng tư, như những câu chuyện cá nhân, những câu chuyện cười nội bộ và những vấn đề công việc lẽ ra không nên rời khỏi bong bóng trò chuyện.
Bây giờ, hãy hình dung ai đó đang lướt qua thư viện của bạn, hoặc tệ hơn, đám mây của bạn bị xâm phạm và những đoạn hội thoại riêng tư đó bị lộ. Bạn sẽ đồng ý với tôi rằng điều đó không hề lý tưởng chút nào. Bạn cũng nên biết rằng ảnh chụp màn hình có thể dễ dàng bị lấy ra khỏi ngữ cảnh, bị hiểu sai hoặc bị sử dụng cho các kế hoạch tống tiền hay lừa đảo nhắm vào bạn hoặc người bạn đang trò chuyện.
Nếu bạn thực sự cần lưu một ảnh chụp màn hình tin nhắn, hãy làm ơn (và cả cho người khác) bằng cách sao chép và dán chỉ phần quan trọng vào một ứng dụng ghi chú bảo mật hoặc loại bỏ các thông tin nhận dạng rồi chuyển nó đến nơi an toàn hơn.
5. Hồ sơ y tế hoặc kết quả xét nghiệm
Thông tin sức khỏe là cực kỳ riêng tư và không nên được xử lý một cách tùy tiện, đặc biệt là khi nó dưới dạng ảnh chụp màn hình. Bạn có thể đã lưu một đơn thuốc, kết quả xét nghiệm hoặc thậm chí là hóa đơn bệnh viện, nhưng vấn đề là hồ sơ y tế tiết lộ rất nhiều điều. Nó có thể bị lạm dụng theo những cách mà bạn không ngờ tới.
Ngoài những lo ngại về quyền riêng tư, ảnh chụp màn hình y tế có thể tiết lộ tên, ngày tháng, thông tin bác sĩ, chi tiết bảo hiểm và tình trạng sức khỏe, có khả năng tạo lợi thế cho tội phạm mạng. Nếu bị chia sẻ, điều này có thể khiến bạn bị lừa đảo, tống tiền, phân biệt đối xử hoặc đơn giản là gây bối rối.
Nếu bạn cần truy cập thông tin sức khỏe của mình khi đang di chuyển, an toàn hơn là sử dụng ứng dụng chính thức của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn, ứng dụng này có khả năng có các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư tích hợp.
6. Xác nhận mua sắm hoặc vé điện tử
Ảnh chụp màn hình xác nhận đơn hàng, vé sự kiện hoặc biên lai mua hàng cũng thường chứa đầy đủ chi tiết mà tội phạm có thể sử dụng theo những cách độc hại. Mã QR và mã vạch trong vé điện tử đặc biệt rủi ro. Nếu ai đó truy cập được hình ảnh đó, họ có thể quét mã và sử dụng nó trước bạn. Họ thậm chí có thể bán lại ảnh chụp màn hình vé điện tử trực tuyến trước khi bạn, chủ sở hữu ban đầu, nhận ra điều gì đã xảy ra.
Vì vậy, đối với các sự kiện và đặt chỗ, thường an toàn hơn là in một bản cứng và cất nó vào túi hoặc ví, đặc biệt nếu bạn đến một nơi có dịch vụ di động kém. Bạn cũng có thể thêm vé vào ứng dụng ví chính thức của điện thoại (như Apple Wallet hoặc Google Wallet), ứng dụng này bảo vệ chúng sau màn hình khóa và cài đặt bảo mật của thiết bị bạn.
Đối với biên lai hoặc xác nhận mua sắm trực tuyến, hãy cân nhắc chuyển tiếp email cho chính mình với dòng chủ đề tùy chỉnh không gây chú ý và sau đó cất chúng vào một thư mục được chỉ định trong hộp thư đến của bạn. Bằng cách đó, chúng dễ tìm khi bạn cần và không nằm rộng mở trong thư viện ảnh của bạn cho bất kỳ ứng dụng tò mò nào nhòm ngó.
Xác nhận đặt hàng xe Tesla Cybertruck với các chi tiết giao dịch, minh họa loại ảnh chụp màn hình xác nhận mua sắm chứa thông tin cá nhân cần bảo mật
7. Tài liệu công việc
Ảnh chụp màn hình liên quan đến công việc có thể làm rò rỉ thông tin nhạy cảm của công ty, chi tiết dự án hoặc dữ liệu khách hàng. Ngay cả nội dung tưởng chừng nhàm chán cũng có thể hiển thị tên, cổng đăng nhập hoặc các sáng kiến chưa được công bố có thể vi phạm các thỏa thuận không tiết lộ (NDA) hoặc chính sách bảo vệ dữ liệu.
Điều này không chỉ có thể khiến bạn gặp rắc rối với nhà tuyển dụng, mà nếu điện thoại của bạn bị xâm phạm, sự cố rò rỉ có thể vượt xa dữ liệu cá nhân của bạn.
Ảnh chụp màn hình cực kỳ tiện lợi, nhưng đi kèm với sự tiện lợi đó là trách nhiệm. Nếu bạn không muốn thứ gì đó được hiển thị trên máy chiếu trong một căn phòng đông người, thì có lẽ nó không thuộc về thư viện ảnh của bạn. Hãy đặt lời nhắc hàng tháng để dọn dẹp thư mục ảnh chụp màn hình của bạn và cân nhắc sử dụng bộ nhớ bảo mật cho bất kỳ thứ gì dù chỉ hơi nhạy cảm.
