Khi nói đến việc lựa chọn một thiết bị mới có màn hình, chúng ta thường có xu hướng hướng tới các tấm nền OLED bởi chúng được quảng cáo mang lại trải nghiệm hiển thị đỉnh cao. Tuy nhiên, đó chưa phải là toàn bộ sự thật – có những vấn đề thực sự mà bạn cần nắm rõ trước khi chi số tiền lớn để sở hữu một chiếc màn hình OLED.
Lưu Ảnh (Burn-In) Vẫn Là Nỗi Lo Lớn Với Màn Hình OLED
Màn hình OLED hiển thị nội dung HDR trên bàn làm việc
Bạn có thể đã nghe nói rằng các tấm nền OLED hiện đại đã “giải quyết” được vấn đề lưu ảnh (burn-in), nhưng điều này không hoàn toàn đúng. Dù các nhà sản xuất có đưa ra bao nhiêu biện pháp bảo vệ đi chăng nữa, nếu bạn hiển thị các yếu tố tĩnh – như thanh tác vụ, thanh dock ứng dụng, hoặc thậm chí là một cửa sổ trình duyệt cố định – trong thời gian dài, vẫn có nguy cơ thực sự xảy ra hiện tượng lưu ảnh vĩnh viễn trên màn hình OLED.
Hiện tượng này sẽ không xuất hiện ngay lập tức, nhưng vài tháng sau, bạn có thể nhận thấy một bóng mờ mờ nhạt không bao giờ biến mất hoàn toàn. Hầu hết người dùng màn hình OLED không gặp phải vấn đề này, đặc biệt nếu họ sử dụng màn hình cho nhiều tác vụ khác nhau. Nhưng nếu công việc hàng ngày của bạn yêu cầu bố cục cố định hoặc chơi các trò chơi có giao diện người dùng (UI) không thay đổi, đây là điều bạn cần lưu ý – có rất nhiều bài đăng trên các diễn đàn công nghệ chi tiết về những vấn đề này.
Hầu Hết Màn Hình OLED Có Độ Sáng Đỉnh Hạn Chế
Hai màn hình OLED gắn VESA trên bàn làm việc
TV OLED nổi tiếng với hiệu suất HDR đáng kinh ngạc, nhưng điều đó không phải lúc nào cũng đúng với màn hình máy tính. Thực tế, nếu bạn kiểm tra các màn hình OLED bán chạy nhất trên các nhà bán lẻ lớn, hầu hết đều không liệt kê độ sáng đỉnh trong bảng thông số kỹ thuật của họ. Màn hình OLED được chế tạo khác biệt, đó là lý do tại sao chúng không thể sánh được với độ sáng đỉnh của các mẫu TV OLED tương đương – hoặc thậm chí một số màn hình LCD cao cấp.
Mặc dù điều này không phải là vấn đề trong môi trường thiết lập tối, nhưng nó lại trở thành vấn đề trong các môi trường có ánh sáng mạnh, nơi khả năng hiển thị bị ảnh hưởng đáng kể. Màn hình OLED vẫn mang lại độ tương phản tuyệt vời, nhưng nếu không có độ sáng đỉnh cao, nội dung HDR sẽ không thể “nổi bật” như mong đợi.
Độ Rõ Nét Văn Bản Trên Màn Hình OLED Không Tối Ưu
Sơ đồ bố trí điểm ảnh phụ trên màn hình OLED của Asus và LG
Một trong những nhược điểm ít được đánh giá cao hơn của màn hình OLED là cách chúng xử lý văn bản. Về lý thuyết, bạn sẽ mong đợi chúng sắc nét ngang bằng – hoặc thậm chí sắc nét hơn – so với màn hình LCD. Tuy nhiên, do cách sắp xếp điểm ảnh phụ (subpixel) trong nhiều tấm nền OLED, văn bản thường xuất hiện hơi mềm hoặc có viền răng cưa.
Trong khi hầu hết các màn hình LCD sử dụng bố cục điểm ảnh phụ RGB truyền thống, các mẫu OLED phổ biến từ các thương hiệu như LG và Samsung sử dụng các bố cục thay thế, như RGWB và tam giác-RGB. Vì hệ điều hành Windows không được tối ưu hóa cho các bố cục này, điều đó có thể dẫn đến các vấn đề rõ ràng về độ rõ nét của văn bản. Mặc dù không phải lúc nào cũng dễ nhận thấy lúc đầu, nhưng một khi bạn đã phát hiện ra, rất khó để bỏ qua. Nếu công việc hàng ngày của bạn liên quan đến việc viết, đọc hoặc lập trình trong nhiều giờ, bạn có thể sẽ thích khả năng hiển thị chính xác hơn của một màn hình LCD tốt hơn những gì màn hình OLED thường mang lại.
Tấm Nền OLED Suy Giảm Chất Lượng Nhanh Hơn LCD
Chi tiết màn hình chơi game Acer Predator X27U
Sự khác biệt cơ bản nhất giữa tấm nền OLED và tấm nền LCD nằm ở công nghệ hiển thị được sử dụng bên dưới. Chữ “O” trong OLED là viết tắt của “Organic” (Hữu cơ) – và đó không hẳn là tin tốt. Không giống như các tấm nền LCD sử dụng vật liệu ổn định hơn, các pixel trong màn hình OLED bị suy giảm chất lượng theo thời gian. Điều đó có nghĩa là độ sáng giảm dần và trong một số trường hợp, màu sắc bắt đầu bị lệch.
Nếu bạn là người dùng cường độ cao, thường xuyên để màn hình bật trong thời gian dài hoặc chạy các nội dung HDR nặng, sự hao mòn có thể xuất hiện sớm hơn dự kiến. Mặc dù các nhà sản xuất sử dụng các kỹ thuật như dịch chuyển pixel (pixel shifting) và giới hạn độ sáng (brightness limiting) để giảm thiểu điều này, nhưng các vật liệu bên dưới vẫn nhạy cảm và sẽ bị suy giảm. Nếu bạn dự định giữ một màn hình OLED trong hơn năm năm, bạn cuối cùng có thể nhận thấy rằng nó không còn sáng hoặc sống động như khi mới mua.
Giá Cao Nhưng Không Phải Lúc Nào Cũng Tốt Hơn
Màn hình cong gắn trên tay đỡ trên bàn làm việc
Cuối cùng, một trong những lý do chính khiến nhiều người cân nhắc kỹ trước khi mua màn hình OLED cho thiết lập của mình là chi phí. Màn hình OLED không hề rẻ. Trên thực tế, hầu hết màn hình OLED có giá gần gấp đôi so với các đối tác LCD của chúng. Và với số tiền đó, không phải lúc nào chúng cũng mang lại giá trị tốt nhất cho đồng tiền bỏ ra.
Chắc chắn, bạn sẽ có được màu đen sâu thẳm và độ tương phản ấn tượng. Nhưng khi bạn cân nhắc điều đó với những rủi ro về lưu ảnh, độ sáng đỉnh thấp hơn và tuổi thọ suy giảm nhanh hơn, thì giá trị tổng thể mà chúng mang lại có thể giảm đi đáng kể.
Tấm nền OLED có ý nghĩa hơn trên một chiếc TV thông minh, nơi bạn chỉ sử dụng nó vài giờ mỗi ngày. Nhưng đối với một thứ mà bạn sử dụng hàng ngày trong nhiều giờ liền, nhiều người dùng có xu hướng không muốn chấp nhận rủi ro. Thay vào đó, họ sẽ mua một màn hình LCD cao cấp hơn, cung cấp nhiều tính năng và giá trị tổng thể tốt hơn với cùng mức giá.
Nếu bạn vẫn đang có ý định mua một màn hình OLED, điều quan trọng là phải tìm được một chiếc phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng của bạn. Hãy tìm hiểu kỹ các loại tấm nền OLED khác nhau và cân nhắc lựa chọn để có trải nghiệm tốt nhất.
